Energetyka Górnictwo pod lupą. Coraz więcej nadużyć wobec ludzi i środowiska w Europie Wschodniej i Azji 23 lipca 2025 Energetyka Górnictwo pod lupą. Coraz więcej nadużyć wobec ludzi i środowiska w Europie Wschodniej i Azji 23 lipca 2025 Przeczytaj także Energetyka Barbórka w cieniu kryzysu: polskie górnictwo traci miliardy. Młodzi popierają czysty przemysł Polskie górnictwo węgla kamiennego notuje najgorsze wyniki od lat – produkcja spadła do 35,3 mln ton, a strata netto przekracza 6 mld zł. Na pomoc rusza projekt nowelizacji ustawy górniczej, który zakłada restrukturyzację kopalń, pakiet osłonowy dla pracowników i uporządkowanie procesu likwidacji zakładów. Sektor ostrzega przed ryzykiem zwolnień, jeśli ustawa nie zostanie uchwalona, a tegoroczna Barbórka upływa w atmosferze niepewności co do dalszych losów polskiego górnictwa. Energetyka Kontrole dronami i 500 zł mandatu za kopciuchy. 3% wypłat w termomodernizacji naraża Polaków na kary W wielu polskich domach nadal spalane są śmieci, stare meble i plastik, co zwiększa emisję szkodliwych pyłów i zagraża zdrowiu mieszkańców. Już od 1 stycznia 2026 roku wchodzi w życie całkowity zakaz używania tzw. kopciuchów, a za jego złamanie grożą wysokie mandaty i kary. Problemem jest jednak fakt, że na skutek zastoju w rządowych dotacjach do wymiany źródeł ciepła, wielu Polaków nie miało realnej możliwości przeprowadzenia termomodernizacji, a teraz stoją w obliczu kar za opóźnienia programu. W przemyśle wydobywczy Europy Wschodniej i Azji Środkowej coraz częściej dochodzi do nadużyć wobec praw pracowników i zasad ochrony środowiska. Według nowego raportu liczba incydentów potroiła się względem poprzednich lat, a najwięcej zgłoszonych przypadków miało miejsce w Rosji. W dobie transformacji energetycznej i rosnącego zapotrzebowania na surowce, nadużycia w sektorze górniczym wzbudzają niepokój. Reklama Spis treści ToggleMinerały napędzają transformację energetycznąNaruszenia praw człowieka i środowiskaNajwiększe nadużycia w RosjiTransformacja energetyczna musi być sprawiedliwa Minerały napędzają transformację energetyczną Wraz ze wzrostem globalnego zapotrzebowania na minerały niezbędne do wdrażania transformacji energetycznej, Europa Wschodnia i Azja Środkowa stały się centralnym ośrodkiem górnictwa dla rynków Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych. Surowce takie jak lit, kobalt, nikiel, miedź oraz metale ziem rzadkich odgrywają zasadniczą rolę w rozwoju technologii przyspieszających zieloną transformację. Wykorzystuje się je m.in. w produkcji baterii litowo-jonowych, które zasilają pojazdy elektryczne i pozwalają na stopniową dekarbonizację transportu. Minerały są również nieodłączną częścią komponentów, z których powstają turbiny wiatrowe, panele słoneczne czy kable przesyłowe. Wraz z nieustającym rozwojem zrównoważonych technologii, wzrasta globalne znaczenie wydobycia tych cennych surowców. Wolin East: największe złoża ropy i gazu w Polsce. Przełom energetyczny czy kontrowersja ekologiczna? Naruszenia praw człowieka i środowiska Jednak raporty donoszą, że kopalnie na terenie Europy i Azji stają się centrum coraz poważniejszych naruszeń praw człowieka oraz degradacji środowiska. Według najnowszej analizy Business and Human Rights Resource Centre (BHRRC) liczba nadużyć wobec pracowników i środowiska potroiła się w porównaniu ze średnią z lat 2019-2023. W samym 2024 roku udokumentowano aż 270 incydentów związanych z rozwojem projektów górniczych, wydobyciem i przetwarzaniem 19 kluczowych minerałów w 13 państwach. Największe nadużycia w Rosji W 2024 roku najwięcej zarzutów o nadużycia związane z wydobyciem i przetwarzaniem minerałów przejściowych odnotowała Rosja – aż 105 przypadków, co stanowiło 39% wszystkich raportowanych incydentów. Następne uplasowały się Ukraina (48) oraz Kazachstan (43), gdzie liczba nadużyć przewyższyła sumę z ubiegłych pięciu lat. Najwięcej incydentów miało miejsce wokół wydobycia miedzi, z czego najczęściej zgłaszanymi problemami było zaniedbanie przepisów BHP (115) problemy ze zdrowiem pracowników (30) oraz zgony w miejscu pracy (47), z czego połowa miała miejsce w Rosji, a ponad jedna czwarta w Kazachstanie. Wśród analizowanych państw członkowskich UE nadużyć nie odnotowano jedynie w Chorwacji, Estonii, Łotwie, Litwie, a także w Mołdawii i Turkmenistanie. Ponadto lokalne społeczności zgłosiły 43 nadużycia dotyczące łamania norm środowiskowych. W tym 27% dotyczyło zanieczyszczenia powietrza, 20% degradacji gleby oraz wody, a najwięcej zarzutów dotyczyło firmy United Company RUSAL (31 przypadków). Aż w siedmiu państwach odnotowano 33 przypadki protestów społeczności, pracowników i obrońców praw człowieka przeciwko projektom górniczym. Transformacja energetyczna musi być sprawiedliwa Zgłaszane przypadki opierają się na informacjach ujawnionych przez media i organizacje pozarządowe. Dotyczą sytuacji, które nie zostały formalnie potwierdzone przez sądy i obejmują szeroki zakres nadużyć w całym regionie. Z raportu BHRRC wynika, że podstawowe prawa człowieka oraz obowiązki środowiskowe nie są kategorycznie przestrzegane w niektórych ośrodkach przemysłu wydobywczego Europy Wschodniej i Azji Środkowej. To niepokojący sygnał dla transformacji energetycznej, która wymaga ciągłego dostępu do kluczowych surowców Przeprowadzenie szybkiej reformy energetycznej to priorytet, by zahamować postępujące zmiany klimatu, jednak aby zmiana była sprawiedliwa, konieczne są pilne reformy systemu nadzoru i egzekwowania prawa w górnictwie. Zobacz też: Chiny mogą zdalnie wywoływać blackout? Szokujące uzależnienie technologiczne Źródła: The Guardian, BHRRC, United Nations Fot: Canva Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.
