Instalacja fotowoltaiczna z magazynem energii

Poznaj orientacyjne koszty

Jak zwierzęta reagują na zmiany klimatu? 

Jak zwierzęta reagują na zmiany klimatu? 

Zmiany klimatu dotyczą już każdego miejsca na planecie. W świecie przyrody walka o przetrwanie wiąże się z koniecznością adaptacji do ekstremalnych warunków pogodowych i rosnących temperatur. Jak zwierzęta reagują na zmiany klimatu? 

Reklama

Zwierzęca adaptacja do zmian klimatu

Okazuje się, że zwierzęta również rozpoczęły procesy przystosowawcze. Niektóre gatunki stałocieplne zmieniają kształty uszu, ogonów, skrzydeł, dziobów czy nóg, co pozwala na wydajniejsze oddawanie nadmiaru ciepła z organizmu w wyższej temperaturze. To typowe dostosowanie do ciepłego klimatu, obserwowane na przykład u fenka pustynnego – im większa powierzchnia tych części ciała tym lepsza kontrola temperatury organizmu, o ile nie są oczywiście pokryte piórami czy futrem. Efekt zaobserwowano już u niektórych ptaków, w tym kilku gatunków papug australijskich, myszy, ryjówek i nietoperzy. 

Nie jest jeszcze jednak jasne jakie konsekwencje ekologiczne to przyniesie, ani czy wszystkie zwierzęta dadzą radę wykształcić tego typu przystosowania. Brakuje też całkowitej pewności, że to kryzys klimatyczny jest jedyną przyczyną tych zmian, jednak to cecha wspólna dla wszystkich przeanalizowanych regionów i gatunków. Przewiduje się, że zmiana kształtu będzie postępować wraz ze wzrostem średnich temperatur.

Niedźwiedzie zmieniają dietę

Kolejną obserwacją są zmiany zachowania niedźwiedzi polarnych. Dramatyczna sytuacja tych zwierząt związana z ubywającym lodem morskim od dawna była podstawowym skojarzeniem z postępującym ociepleniem klimatu. Przewiduje się, że wśród gatunków zależnych od lodu zmniejszy się różnorodność genetyczna i przepływ genów z powodu fragmentacji środowiska życia, przez co grupom zwierząt trudniej jest się ze sobą kontaktować. W populacji niedźwiedzi z archipelagu Svalbard zaobserwowano nawet 10% spadek różnorodności genetycznej w ciągu 21 lat badań. 

B7k9cZ8JPcWYyIHCrogngkddnSrFBVB8OzWErhM8dsCGCVtmPMpliQGB6hz0GvMa IdDcd1glj6N OVRaJnjzNxU54LOWtYnTDF5VU2UGV nQHWoVjo 5fggBHPCupKkVTrH6kpHpKlnj2mMIOy24cf PYBCIUb6vgqAeG1B EqNcnC8AvRVvSqFfg
Wygłodzony niedźwiedź polarny. Źródło: Wikimedia Commons 

Wraz ze zmniejszającą się populacją wzrasta prawdopodobieństwo, że osobniki spokrewnione będą miały razem potomstwo. W związku z tym w populacji mogą się też ujawniać cechy recesywne. Zmienia się także dieta niedźwiedzi polarnych – gdy możliwości polowań na foki stają się ograniczone zaczynają żerować na jajach i pisklętach ptaków morskich, nie są jednak do tego tak dobrze przystosowane i na razie nie robią tego zbyt efektywnie.

Uchodźstwo klimatyczne dotyczy również zwierząt 

To, czego chyba nie da się przeoczyć w zmianach zachodzących wśród zwierząt są zmiany zasięgu gatunków. W Polsce również takie zmiany obserwujemy chociażby w przypadku modliszki zwyczajnej – do niedawna spotykanej tylko na południu, obecnie zawędrowała także na północ. 

Innym przykładem jest tygrzyk paskowany – kiedyś gatunek rzadki, występujący na południu kraju i objęty ochroną, dziś wręcz pospolity, spotykany na terenie całego państwa, wobec czego utracił swój status chronionego prawnie.

Te gatunki są najbardziej odporne na zmiany klimatu 

Najnowsze badania wytypowały gatunki zwierząt, które są najlepiej przystosowane do ekstremalnych warunków pogodowych i rosnących temperatur. Biolodzy przeanalizowali 157 gatunków ssaków. Wyniki dowodzą, że najlepiej ze zmianami klimatu radzą sobie duże ssaki, które żyją dłużej i mają mniej potomstwa. Do nich należą chociażby lamy, nietoperze, słonie afrykańskie, tygrysy syberyjskie, szympansy, nosorożce, niedźwiedzie grizzly czy żubry amerykańskie.

Najbardziej zagrożone ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi są małe, szybko i licznie rozmnażające się gryzonie jak myszy, oposy czy kanguroszczury. Po pierwsze z konieczności utrzymania przy życiu liczniejszego potomstwa, a po drugie z powodu tego, że żywią się roślinami i owadami, które znikają najszybciej. Jednak to nie oznacza, że gryzonie wyginą jako pierwsze ze ssaków. 

Vy9SrBOHK0TQTQP3x2Q t7WtjRy9yaZlBQoC4nMs535 DWI0521nwCeVazzrH
Kanguroszczur w praskim Zoo. Źródło: Wikimedia Commons

Małe ssaki reagują szybko na ekstremalne warunki pogodowe i to w obie strony. Ich podatność na ekstremalne warunki pogodowe nie powinna być utożsamiana z ryzykiem wyginięciapowiedział prof. John Jackson, jeden z autorów badania

Biolog podkreślił, że to nie zmiany klimatu są największym zagrożeniem dla zwierząt.

Niszczenie siedlisk, kłusownictwo, zanieczyszczenia i gatunki inwazyjne są czynnikami, które zagrażają wielu gatunkom zwierząt – w wielu przypadkach nawet bardziej niż zmiana klimatudodał

Źródła: independance.com, theguardian.com, sciencedaily.com, natura.wm.pl

Fot. główna: Wikimedia Commons 

Tekst: Alicja Jankowska
Korekta i uzupełnienie: Gabriela Adamczyk

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.