Od 2015 roku na terenie całego kraju z sukcesem realizowany jest projekt „Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkaniowego oraz przedsiębiorstw w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE”. Dla kogo jest on przeznaczony, co można dzięki niemu zyskać i jak wyglądają działania edukacyjne?

Projekt Doradztwa Energetycznego, bo tak nazywany jest w skrócie, powstał z inicjatywy Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju oraz Ministerstwa Gospodarki przy współpracy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wdrażany jest w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020 i finansowany ze środków Unii Europejskiej. W ramach tej inicjatywy na terenie całego kraju powstała sieć Doradców Energetycznych realizujących cele projektu. Doradców znaleźć można w 15 wojewódzkich funduszach ochrony środowiska oraz Urzędzie Marszałkowskim w Lublinie.

Usługi doradcze są finansowane ze środków Unii Europejskiej, co oznacza, że każda zainteresowana osoba czy instytucja może skorzystać z doradztwa całkowicie bezpłatnie.

Dla kogo?

Projekt adresowany jest do wszystkich, którzy mają pomysł, a także do tych, którzy zastanawiają się, w jaki sposób zwiększyć efektywność energetyczną w swoim domu, biurze czy firmie. Z usług Doradców korzystają zarówno małe, średnie i duże przedsiębiorstwa, jednostki samorządów terytorialnych, uczelnie, szkoły i przedszkola, jak i spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe czy też osoby fizyczne. Każdy, kto szuka oszczędności związanej z zużyciem energii, chce mieć swój wkład w poprawę jakości powietrza lub szuka źródeł finansowania inwestycji – może zgłosić się do Doradców Energetycznych działających na terenie danego województwa.

Co można zyskać?

Przede wszystkim cenną wiedzę. Doradcy Energetyczni dysponują szeroką wiedzą na temat źródeł finansowania inwestycji w zakresie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii w danym regionie. Źródła te różnią się między sobą w zależności od rodzaju inwestycji, rodzaju beneficjenta, a czasem też lokalizacji. Dzięki kontaktowi z Doradcami i przekazaniu informacji na temat planowanej inwestycji można pozyskać wiedzę na temat odpowiedniego dla danego rodzaju inwestycji i beneficjenta źródła finansowania – ze środków zarówno krajowych, jak i unijnych. Ponadto Doradcy podpowiedzą, jakie inwestycje można zrealizować we własnym domu czy firmie, aby poprawić efektywność energetyczną danego obiektu. Niejednokrotnie mogą to być działania bezkosztowe, które można wdrożyć we własnym gospodarstwie domowym.

Konsultacje i nie tylko

Usługi doradcze to w przeważającej części konsultacje indywidualne z osobami fizycznymi, przedstawicielami przedsiębiorstw czy jednostek samorządów terytorialnych. Jednakże ważną rolę odgrywają także inne aktywności Doradców, które prowadzą do realizacji celów projektu i zwiększenia świadomości społeczeństwa w zakresie gospodarki niskoemisyjnej. Przykładami takich działań są szkolenia Energetyków Gminnych, działania edukacyjne oraz wsparcie gmin w zakresie planów gospodarki niskoemisyjnej.

Szkolenia Energetyków Gminnych

W ramach Projektu Doradztwa Energetycznego prowadzone są bezpłatne szkolenia dla kandydatów na Energetyków Gminnych. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zgłaszać uczestników, którzy zostaną przeszkoleni z szerokiego zakresu zagadnień związanych z efektywnością energetyczną oraz odnawialnymi źródłami energii. Energetyk Gminny to osoba, której zadaniem będzie wsparcie realizacji inwestycji na terenie gminy, a tym samym ograniczenie zużycia energii, zmniejszenie zanieczyszczeń powietrza oraz powstawanie nowych źródeł energii odnawialnej. Ważną dziedziną aktywności jest również podnoszenie świadomości mieszkańców gminy między innymi na temat przyczyn i skutków zanieczyszczenia powietrza. Energetyk Gminny wspiera w zadaniach nie tylko gminę, ale też wszystkie podmioty na jej terenie. Doradcy Energetyczni WFOŚiGW w Poznaniu dotychczas przeszkolili 140 Energetyków Gminnych na terenie Wielkopolski, a kolejne szkolenia mają w planach.

Działania edukacyjne

Od początku funkcjonowania projektu Doradcy Energetyczni prowadzą różnorodne działania edukacyjne mające na celu dotarcie do jak największej liczby osób i zwiększenie ich świadomości w zakresie gospodarki niskoemisyjnej i poprawy jakości powietrza. Z uwagi na dość specyficzny miniony rok działania te przybrały nieco inną formę niż w latach wcześniejszych. Rok 2020 przebiegł pod znakiem udziału w spotkaniach i konferencjach on-line oraz przekazywania wiedzy i informacji w sposób elektroniczny. W standardowych warunkach Doradcy biorą udział w różnego rodzaju wydarzeniach organizowanych w gminach, szkołach, przedszkolach, na targach, piknikach i festynach, wygłaszając prelekcje bądź udzielając informacji na stoiskach informacyjnych. Wśród wydarzeń, w których dotychczas brali udział Doradcy Energetyczni, wymienić można Letni Targ Ekologiczny, Dni Otwarte Funduszy Europejskich, Pikniki Ekologiczne, projekt „Postaw na słońce” realizowany przez szkoły z województwa wielkopolskiego czy też Poznański Dzień Energii.

Plany gospodarki niskoemisyjnej

Plan gospodarki niskoemisyjnej jest lokalnym dokumentem, w ramach którego gmina planuje działania w zakresie racjonalnego gospodarowania energią na danym terenie. PGN duży nacisk kładzie na działania związane z poprawą jakości powietrza i pokazuje istniejący stan w gminie, w tym poziom zużycia energii i poziom emisji zanieczyszczeń do powietrza w danej gminie.

W Planie gmina określa cele takie jak: redukcja emisji gazów cieplarnianych, w tym szczególności dwutlenku węgla, ograniczenie zużycia energii u wszystkich odbiorców oraz zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii, a także sposoby ich osiągnięcia. W ramach projektu we wszystkich regionach kraju udzielamy wsparcia gminom w przygotowaniu, wdrażaniu i sposobach monitorowania działań planowanych w ramach PGN i ich aktualizacji. Województwo wielkopolskie może pochwalić się niemałym osiągnięciem w zakresie PGN, ponieważ jedynie kilka gmin z terenu całego województwa takiego Planu nie posiada. W pozostałych przypadkach zdecydowana większość Planów została wsparta doradczo i zweryfikowana przez Doradców Energetycznych WFOŚiGW w Poznaniu.

2020 rok pod znakiem doradztwa on-line

Usługi doradcze na początku 2020 roku przebiegały w sposób tradycyjny. Doradcy przeprowadzili szkolenie dla pracowników gmin dotyczące zasad Programu „Czyste Powietrze”, zorganizowali spotkanie z przedstawicielami wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych w Lesznie, dotyczące Programu „Słoneczne Dachy”, wzięli udział w spotkaniu z mieszkańcami gminy Pyzdry na temat ekologicznego ogrzewania, a także udzielali porad na stoisku doradczym na Targach Edukacyjnych oraz Letnim Targu Ekologicznym, które odbyły się na terenie MTP w Poznaniu. Zdecydowana większość roku to jednak przekształcenie usług doradczych w formę zdalną. W tym czasie zorganizowane zostało warsztatowe szkolenie uzupełniające on-line dla Energetyków Gminnych z terenu Wielkopolski, szkolenie on-line dla gmin biorących udział w Programie „Czyste Powietrze” oraz szkolenie dla wspólnot i spółdzielni dotyczące Programu „Słoneczne Dachy”. Doradcy wygłaszali także prezentacje podczas zdalnych konferencji i spotkań on-line, takich jak konferencja „OZE – Nowe perspektywy”, Forum Energii i Recyklingu, posiedzenie Sesji Rady Miejskiej w Pobiedziskach, Sesji Rady Powiatu w Krotoszynie, a także wykład dla studentów Uniwersytetu Przyrodniczego.

Ponadto znacznie zwiększyło się zainteresowanie konsultacjami i poradami telefonicznymi oraz e-mailowymi. Wychodząc naprzeciw potrzebom beneficjentów, Doradcy WFOŚiGW w Poznaniu nagrali także filmy instruktażowe dla wnioskodawców Programu „Czyste Powietrze”, które mają pomóc beneficjentom wypełnić wniosek w sytuacji, w której bardzo ograniczona jest możliwość konsultacji indywidualnych w siedzibie Funduszu.

Plany na 2021

Projekt Doradztwa Energetycznego trwa i w najbliższym czasie Doradcy Energetyczni kontynuować będą konsultacje, spotkania i szkolenia w formie zdalnej, mając nadzieję, że rok 2021 przyniesie powrót do tradycyjnych form powyższych aktywności. Zachęcamy do kontaktu z nami poprzez e-maila na ogólny adres doradców energetycznych WFOŚiGW w Poznaniu: [email protected], podając informacje dotyczące tematu, który Państwa interesuje, oraz nazwę gminy, na terenie której zlokalizowana jest lub będzie inwestycja. Jeżeli planujecie Państwo inwestycję na terenie województwa innego niż wielkopolskie, prosimy odwiedzić ogólną stronę Projektu Doradztwa Energetycznego: doradztwo-energetyczne.gov.pl w celu skontaktowania się z właściwym ze względu na lokalizację inwestycji wojewódzkim funduszem lub urzędem marszałkowskim.

Magdalena Żelichowska

Doradca Energetyczny WFOŚiGW w Poznaniu

Projekt Doradztwa Energetycznego sfinansowano ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020 I Oś Priorytetowa „Zmniejszenie emisyjności gospodarki”, Działanie 1.3 „Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach”, Poddziałanie 1.3.3. Projekt „Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkaniowego oraz przedsiębiorstw w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE, jest  realizowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (Beneficjent, Partner Wiodący) we współpracy z Partnerami na terenie całego kraju (wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej oraz Województwo Lubelskie).

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.