2048x270 webinar Z 1
Reklama

Instalacja fotowoltaiczna z magazynem energii

Poznaj orientacyjne koszty

Zwierzęta ratują klimat. Silna populacja zwiększa zdolność lasów do magazynowania CO₂

Zwierzęta ratują klimat. Silna populacja zwiększa zdolność lasów do magazynowania CO₂

Zmiany klimatu przyspieszają wymieranie gatunków. Najnowsze badania wskazują, że zależność jest także odwrotna – spadek bioróżnorodności przyspiesza zmiany klimatu poprzez osłabianie zdolności lasów do pochłaniania dwutlenku węgla (CO₂) i łagodzenia zmian klimatu. Badanie dotyczyło wpływu zwierząt przenoszących nasiona na gęstość zalesienia. 

925x200 5
Reklama

Lasy – pochłaniacze CO₂

Obszary leśne pełnią kluczową rolę w ekosystemie usuwając z atmosfery duże ilości dwutlenku węgla (CO₂). Pochłaniane przez nie gazy są magazynowane w biomasie, co nazywamy sekwestracją węgla. Dlatego właśnie obszary leśne z gęstym poszyciem są oprócz oceanów czy gleby kluczowe w walce ze zmianami klimatu.

Największym na świecie obszarem leśnym jest Puszcza Amazońska – tropikalny las deszczowy w Ameryce Południowej, który zajmuje około 5,5 mln km² rozciągając się na aż 9 krajów (najwięcej w Brazylii). To właśnie tam mimo wkroczenia w okres współczesnego wymierania gatunków znajduje się obszar o wciąż największej bioróżnorodności na Ziemi. Zespół naukowców z Massachusetts Institute of Technology (MIT) zdecydował się przeanalizować ponad 3000 działek w tym lesie tropikalnym, aby sprawdzić wpływ aktywności zwierząt na możliwość magazynowania CO₂. 

Wpływ bioróżnorodności

Okazało się, że na działkach w lasach tropikalnych, gdzie żyło wiele gatunków zwierząt roznoszących nasiona, ekosystem był w stanie gromadzić węgiel nawet cztery razy szybciej niż w lasach silnie pofragmentowanych, o mniejszej gęstości poszycia, w których zwierzęta takie nie występują lub jest ich znacznie mniej. 

Kierownik badania dr Fricke i jego współpracownicy zauważyli, że największy wkład w proces odbudowy lasów mają zwierzęta takie jak małpy, ptaki i gryzonie, których zachowanie powoduje rozsiewanie na dużym obszarze ogromnej różnorodności nasion. Działki z dużą aktywnością tych zwierząt rosły cztery razy szybciej niż te, w których zakłócenia bioróżnorodności ,,rozsiewaczy” były największe. 

Proces rozsiewania roślin przez zwierzęta nazywa się zoochorią i może być realizowany na kilka sposobów. Zwierzęta: 

  • jedząc owoce, mogą wydalać nasiona w innym miejscu,
  • przyczepiają nasiona do sierści lub piór i w ten sposób przenoszą,
  • gromadzą zapasy, o których zapominają

Obliczenia badaczy opierały się na czynnikach takich jak stopień fragmentacji lasu oraz dane o lokalizacji śledzonych zwierząt. Lasy o dużej populacji zwierząt gromadziły węgiel nawet szybciej niż monokulturowe plantacje drzew, które sadzi człowiek. Częściowe zakłócenia w różnorodności i przemieszczaniu się zwierząt roznoszących nasiona zmniejszyły ilość CO₂, jaką działki mogły pochłonąć o połowę. To więcej niż straty wywołane innymi negatywnymi czynnikami jak wypas bydła czy pożary – wynika z artykułu badaczy.

Już wcześniejsze modele ekologiczne wskazywały, że zwierzęta rozsiewające nasiona mogą mieć znaczący wpływ na procesy związane z dwutlenkiem węgla. Jednak nowe badanie pogłębia wiedzę na temat ich ogromnego znaczenia w tym procesie. Wraz ze znikaniem zwierząt tracimy potencjał odnowy lasów tropikalnych, co może prowadzić do zaostrzania się objawów zmian klimatu. Naukowcy uważają, że odkrycia te otwierają nowe kierunki badań w tej dziedzinie.

Działania w Polsce

Chociaż w Polsce nie istnieją lasy tropikalne, a bioróżnorodność jest naturalnie mniejsza niż w Amazonii, to badanie amerykańskich naukowców daje kluczowe wskazówki, w jaki sposób dbać o rodzime drzewostany. Te najbardziej zbliżone do naturalnych jak Puszcza Białowieska, Karpacka, czy obszary Pomorza i Mazur, również odgrywają ważną rolę w lokalnych procesach pochłaniania dwutlenku węgla. 

Utrzymanie i ochrona fauny może wspierać zdolność polskich lasów do przetwarzania CO₂, co stanowi kolejny argument za ochroną ścieżek migracyjnych, tworzenia korytarzy umożliwiających swobodnie przemieszczanie się nad drogami szybkiego ruchu oraz ograniczenie wycinki lasów na rzecz wspierania naturalnej sukcesji w przyrodzie. To nie tylko ważne z punktu widzenia lokalnej ekologii, ale także część globalnej walki ze zmianami klimatu. 

Zobacz też: Przejścia dla zwierząt za miliony zamknięte. Wirus ASF wciąż się rozprzestrzenia

Źródła: PNAS, Climate MIT, Evan Fricke, Nauka w Polsce, Biebrzański Park Narodowy, 

Fot. Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.