Małopolska nie znajduje się już wśród liderów wymiany „kopciuchów” w Polsce. Radni Sejmiku Województwa skazali mieszkańców na przedłużenie batalii antysmogowej. Lider antysmogowej walki spadł na piąte miejsce w krajowym rankingu.

Małopolska spada w rankingu

Do niedawna województwo małopolskie przodowało w liczbie składanych wniosków o dotację na wymianę starych kotłów, zajmując drugą pozycję w Polsce. Po decyzji Sejmiku Województwa o odsunięciu w czasie daty likwidacji “kopciuchów”, liczba składanych wniosków w programie Czyste Powietrze znacząco spadła. Drugie najgęściej zaludnione województwo znalazło się aż na piątym miejscu.

• Zobacz też: Kopciuchy będą zatruwać powietrze do 2024 roku

Odkąd Sejmik zapowiedział przesunięcie daty zakazu użytkowania “kopciuchów”, wyraźnie spadła liczba składanych do programu Czyste Powietrze wniosków o ich wymianę. W lipcu było ich 1488. W listopadzie już tylko 860. 

Mimo, że w wielu województwach liczba wniosków również spadła, to w Małopolsce spadki te były relatywnie większe. Przez długi czas województwo miało drugą pozycję w kraju jeśli chodzi o liczbę wniosków o dotację na wymianę kotłów. W sierpniu Małopolska spadła na pozycję trzecią. Wtedy właśnie zaczęły się konsultacje przesunięcia terminu likwidacji “kopciuchów”. We wrześniu, gdy Sejmik przegłosował tę zmianę, Małopolska znalazła się już na czwartej pozycji. W październiku i listopadzie 2022 roku województwo małopolskie zajęło aż piąte miejsce.

Skandaliczna decyzja radnych

26 września 2022 roku Sejmik Województwa Małopolskiego przegłosował wydłużenie okresu wymiany kotłów bezklasowych. 25 radnych PiS, Solidarnej Polski i PSL zagłosowało za zmianami w małopolskiej uchwale antysmogowej. Chociaż wcześniej proponowano zatrzymanie kopciuchów przez jeden okres grzewczy, ostatecznie radni zdecydowali wydłużyć okres ich wymiany do maja 2024 roku. 

Zdaniem przedstawicieli Polskiego Alarmu Smogowego, odroczenie uchwały antysmogowej nie rozwiązuje żadnego problemu, którym zasłania się Zarząd Sejmiku Województwa Małopolskiego. 

– Oznacza to [wydłużenie małopolskiej uchwały antysmogowej – przyp. red.] również zwiększone ryzyko, że przez kolejne sezony grzewcze w tego typu kotłach spalane będą śmieci, ponieważ to właśnie w „kopciuchu” da się spalić “wszystko”. Przyjęta dziś zmiana zwiększa ryzyko, że tej i kolejnej zimy będziemy oddychać bardzo zanieczyszczonym powietrzem – co przełoży się na choroby i zgony. Odpowiedzialność za to będzie ponosić Zarząd Województwa oraz Radni PiS i PSL, którzy głosowali za zmianą uchwały – komentuje Anna Dworakowska z Krakowskiego Alarmu Smogowego.

Radni Sejmiku zaprzepaścili trwające lata kampanie informacyjne i to oni bezpośrednio odpowiadają za pogorszenie jakości powietrza, a co za tym idzie, zdrowia mieszkańców Małopolski. 

– Od dawna monitorujemy postęp wymiany kotłów w programie Czyste Powietrze. Tak źle jak teraz jeszcze nie było/  Spadek z drugiej pozycji w Polsce na piątą to ogromna, negatywna zmiana. Okazuje się, że tam, gdzie uchwały antysmogowe weszły w niezmienionym terminie (mazowieckie i śląskie), liczba wniosków o wymianę „kopciuchów” jest wyższa niż w Małopolsce. 

Powód jest prosty – to skandaliczna decyzja Radnych Sejmiku Województwa Małopolskiego odsuwająca w czasie (o dwa sezony grzewcze) obowiązek likwidacji „kopciuchów” sprawiła, że straciliśmy pozycję antysmogowego lidera. O tym, że tak się stanie przestrzegaliśmy już w sierpniu, gdy zostały ogłoszone konsultacje zmian – komentuje Andrzej Guła, prezes Krakowskiego Alarmu Smogowego.

Po przegłosowaniu zmian w uchwale i odsunięciu daty likwidacji “kopciuchów” Zarząd Województwa powinien podjąć szerokie działania informacyjne. Informacja o tym, że kotły pozaklasowe muszą zniknąć do końca kwietnia 2024 powinna była dawno trafić do każdego domu, w którym taki kocioł jest zainstalowany – te adresy dostępne są w bazie CEEB. 

Wielu mieszkańców nie ma świadomości, że nowe, efektywne źródło ciepła to również niższe rachunki za ogrzewanie. Urząd Marszałkowski także jednak nie wydaje się dbać o zdrowie mieszkańców województwa.

Najbardziej tracą Małopolanie

Władze regionu, które odpowiedzialne są za działania antysmogowe, powinny dołożyć wszelkich starań, żeby ta wiedza, wraz z informacją o dostępnych dotacjach, dotarła do każdego użytkownika “kopciucha” w Małopolsce. 

– Niestety nie widzimy dużej aktywności Urzędu Marszałkowskiego w informowaniu mieszkańców o obowiązku wymiany “kopciuchów” w nowym terminie – do końca kwietnia 2024 i zachęcaniu do inwestycji w ocieplenie domu czy modernizację źródła ciepła. Liczymy na to, że nadchodzące kilka miesięcy przyniesie zmianę i Zarząd podejmie szerokie działania informacyjne, a Małopolska wróci na podium najbardziej aktywnych województw – dodaje Guła. 

Krakowski Alarm Smogowy zamierza regularnie przepytywać Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego z podejmowanych działań w zakresie pomocy mieszkańcom w wymianie źródła ciepła i informowaniu o uchwale antysmogowej. Pierwsze takie zapytanie zostało wysłane na początku 2023 roku. 

Pomimo wieloletnich starań w celu poprawy jakości powietrza w Małopolsce, Kraków w 2022 roku wraz z początkiem sezonu grzewczego ponownie znalazł się w rankingu miast z najgorszą jakością powietrza na świecie. 

Jakie miasta w Polsce przegrywają walkę ze smogiem? Polski Alarm Smogowy opublikował niechlubny ranking najbardziej zanieczyszczonych miejscowości w Polsce.

Znamy listę miejsc z najgorszą jakością powietrza w kraju. Które miasto zostało nową stolicą smogu? 

źródło: polskialarmsmogowy.pl, zdj. główne: upload.wikimedia.org / wikimedia commons

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.