Średnia cena energii elektrycznej w drugim kwartale 2025 roku spadła do 424,37 zł/MWh, co jest najniższym wynikiem od ponad trzech lat. Polska energetyka staje dziś przed kluczowym testem, czy inwestycje w OZE wystarczą, aby tania energia stała się normą?

Ceny a koszty: co rzeczywiście można ograniczyć 

Ostatnio prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę dotyczącą mrożenia cen prądu do końca 2025 roku. Dzięki temu odbiorcy indywidualni, którzy korzystają z taryfy G zapłacą maksymalnie 500 zł netto za megawatogodzinę. Z mechanizmu wykluczeni są przedsiębiorcy, rolnicy i samorządy. Tymczasem wiadomo już, że podobnych mechanizmów nie zobaczymy w kolejnym roku, bo minister Energii Miłosz Motyka, zapowiedział, że nie będzie to potrzebne – ceny energii spadną same. 

Eksperci wskazują, że niższe ceny rynkowe energii w perspektywie kolejnych lat są możliwe tylko dzięki inwestycjom w OZE, które zapewniają tanią i bezemisyjną energię. To obniża średni koszt wytwarzania. W cenie energii z paliw kopalnych uwzględnia się nie tylko koszty wydobycia, lecz także koszt uprawnień do emisji CO₂. Zeroemisyjne OZE dzięki temu są jednymi z najbardziej opłacalnych kierunków próby obniżania cen energii. Zwiększanie mocy z odnawialnych źródeł w polskim miksie energetycznym sprawia, że średnie kwartalne ceny energii mają dziś tendencję spadkową. Potwierdzają to opublikowane dane Urzędu Regulacji Energetyki (URE) dotyczące średniej ceny na rynku konkurencyjnym.

Przez ostatnie trzy lata średnie ceny (zł/MWh) sprzedaży energii na rynku konkurencyjnym wynosiły:

• I kwartał 2022 – 468,35
• II kwartał 2022 – 471,96
• III kwartał 2022 – 566,33
• IV kwartał 2022 – 586,79
• I kwartał 2023 – 889,69
• II kwartał 2023 – 751,44
• III kwartał 2023 – 736,39
• IV kwartał 2023 – 679,2
• I kwartał 2024 – 511,34
• II kwartał 2024 – 497,89
• III kwartał 2024 – 526,24
• IV kwartał 2024 – 537,53
• I kwartał 2025 – 474,68
• II kwartał 2025 – 424,37

Rekordowo wysokie ceny energii w 2023 roku wywołane były w znacznej mierze przez problemy z systemem dostaw surowców energetycznych ze względu na rosyjską agresję wobec Ukrainy. Wpłynęło to na globalny kryzys energetyczny w całej Europie. Znacząco ucierpiały na tym budżety domowe mieszkańców Polski, których cena energii składała się także z dużych opłat za emisję CO₂ ze względu na opieranie energetyki od lat na tym jednym z najbardziej emisyjnych surowców. 

Bon ciepłowniczy i zamrożenie cen energii: co już obowiązuje, a co jeszcze przed nami

Drugi kwartał 2025 i prognozy

Opublikowane przez Prezes Urzędu Regulacji Energetyki informacje o cenie energii w drugim kwartale 2025 pozwalają zauważyć, że w stosunku do pierwszego kwartału bieżącego roku, cena ta spadła o niemal 10,6%. W ujęciu rok do roku średnia cena w drugim kwartale bieżącego roku była o ponad 14,7% niższa niż w analogicznym okresie 2024 roku. To najniższa średnia cena energii od IV kwartału 2021 (325,26 zł/MWh). 

Średnie roczne ceny energii na rynku konkurencyjnym wyniosły (zł/MWh): 523,71 w 2022 roku, 759,29 w 2023 i 518,81 w 2024. Biorąc pod uwagę raporty za dwa pierwsze kwartały tego roku, średnia cena to 449,53 zł/MWh, ale należy podkreślić, że ostatecznie wpłyną na nie również ceny z trzeciego i czwartego kwartału, które nie są jeszcze znane. W trzecim kwartale ceny powinny kształtować się ponownie w okolicach 420 zł/MWh, ale ostatni kwartał roku, to moment kiedy zużycie energii elektrycznej rośnie, a udział taniej energii z OZE maleje. Mimo to, w 2025 roku po raz pierwszy od 2021 roku (kiedy było to 278,08 zł/MWh) średnia roczna cena na rynkach konkurencyjnych może wynieść poniżej 500 zł/MWh. 

Rynek konkurencyjny energii

Obliczanie średniej ceny sprzedaży na rynku konkurencyjnym odbywa się za pomocą algorytmów, które wolumen sprzedaży oraz wartość sprzedanej energii przetwarzają uwzględniając aktywność spółek obrotu energią w ramach kontraktów dwustronnych oraz na giełdach energii. Dane są również przetwarzane i agregowane, uwzględniając specyficzne cechy każdego rynku jak: godziny szczytu produkcji i okresy niższej aktywności. W wyliczaniu średniej nie uwzględnia się sprzedaży energii na rynek bilansujący ze względu na jego techniczny charakter.

Sprawne działanie rynku i składających się na niego elementów pozwala na większą przejrzystość i stabilność, która umożliwia skuteczniejszą analizę wyników i prognozowanie cen dla przyszłych okresów. Swój początek system ten ma już w czasach transformacji ustrojowej, gdy podejmowano decyzje o urynkowieniu także sektora energetycznego oraz zmiany struktury własnościowej przedsiębiorstw, by stworzyć szansę na poprawę efektywności jego działania. Jednakże konkurencyjny rynek energii, nie jest i nie może być w pełni autonomiczny. Funkcjonowanie energetyki jako strategicznego segmentu gospodarki to w Polsce pewna zależność między regulacyjną rolą państwa a zyskującemu na znaczeniu wolnorynkowemu bilansowaniu popytu i podaży.

Jednak spadki ostatnich miesięcy mogą być tylko czasowe, jeśli Polska nie będzie w dalszym ciągu modernizować swojego sektora energetycznego w kierunku odnawialnych źródeł wytwarzania energii. By możliwe było wykorzystanie ich potencjału konieczne są nakłady w sieć elektroenergetyczną i wielkoskalowe magazyny energii. Z KPO przekazano w formie pożyczki kolejne 800 mln zł dla PSE na modernizację sieci.

Zobacz też: KPO zwiększa pożyczkę dla PSE o 800 mln zł na modernizację sieci

Źródła: URE, PSE, Wysokie Napięcie, 

Fot. Canva (LL28)

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.