Śpi, poluje, je, a nawet kopuluje w powietrzu. Kto to taki? Jerzyk – mistrz podniebnych lotów i postrach komarów. Ten malutki ptak zawstydza prędkością nawet najlepsze sportowe samochody. 

Jerzyk zwyczajny nie taki zwyczajny

Wystarczy spojrzeć w niebo, by dostrzec wirującego hen nad głowami jerzyka. Jednak często nie wiemy, że to właśnie on – tak bardzo przypomina jaskółkę. Jest od niej jednak znacznie szybszy i inaczej umaszczony. Ten malutki ptak (zaledwie 18-20 cm długości) waży raptem 40-50 gramów. W locie osiąga prędkość nawet do 180 km/h! Ma inne niż większość ptaków nogi, gdyż wszystkie palce skierowane są do przodu. To pozwala mu przysiadać na pionowych ścianach, gdzie często robi sobie krótkie przerwy podczas swoich lotów. 

Mistrz przestworzy

Często powtarzaną historią jest, jakoby jerzyk potrafił spędzić nawet trzy lata w locie. To tylko część prawdy, gdyż w trakcie długich lotów, ptaki te robią sobie chwilowe postoje. Dłuższe poświęcają na założenie gniazda i wychowanie młodych. Jednak bez dwóch zdań jerzyk jest zwierzęciem przystosowanym do życia w locie. To właśnie w powietrzu zdobywa pokarm, materiał na gniazdo, je, pije i kopuluje. Dojrzałość płciową osiąga po dwóch latach, a do tego czasu żyje w Afryce, gdzie uczy się, jak to jest być jerzykiem.  

Manipulacja temperaturą

W palecie niezwykłych cech, jakie posiadają jerzyki, znajduje się wyjątkowa strategia przetrwania. Ptaki te, jako pisklęta, mogą popadać w stan hibernacji. Obniżają wówczas swoją temperaturę ciała i wszystkie funkcje życiowe do poziomu bliskiego śmierci. To strategia walki z gwałtownymi zmianami temperatury, burzami, gradobiciem oraz sytuacją, gdy rodziców nie ma w pobliżu. W warunkach laboratoryjnych ptaki mogą przeżyć w ten sposób nawet do siedmiu tygodni. Niestety, po tak długim czasie młode powracające do życia są niedorozwinięte i szybko giną. Jednak kilkudniowa hibernacja nie ma większego znaczenia dla ich rozwoju. Mogą przez kilka dni nie jeść, by odżyć, gdy tylko pojawią się rodzice z pokarmem.

Podano do stołu!

Jerzyki, jak większość czynności, także i posiłki zjadają w locie. Żywią się owadami. Jedzą muchówki, chrząszcze, motyle, muchy i komary. W czasie, gdy powstawały osiedla z tzw. wielkiej płyty – jerzyki wiły swoje gniazda właśnie na takich budynkach. Korzystali z tego mieszkańcy, którym nie dokuczały komary ani muchy. Dziś wciąż można zaprosić jerzyka do siebie, wystarczy zainstalować specjalną budkę lęgową dla niego.

Jak walczyć z komarami? Przygotować budkę i zaprosić jerzyki!

Bez wątpienia jerzyki są niezwykłymi ptakami. Choć ich rozmiar na to nie wskazuje, swoimi osiągnięciami mogą konkurować ze znacznie większymi gatunkami. Te małe, sprytne i szybkie ptaki są też wyjątkowo przyjazne dla nas, ludzi. Dzięki nim pozbędziemy się uciążliwych komarów i much. Można powiedzieć: i jerzyk syty i człowiek cały.

A czy wiecie, skąd wzięła się polska nazwa tego ptaka?

Źródła: ekologia.pl, mkwpracownia.pl

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.