Jak w czasach kryzysu klimatycznego wyżywić ciągle rosnącą liczbę ludzi? Rozwiązaniem na ten, ale także wiele innych problemów mogą okazać się farmy akwaponiczne. Jedna z nich mieści się już we Wrocławiu. Jak to działa? 

Akwaponika odpowiedzią na problemy rolnictwa 

Zagrożenia dla upraw w związku z pogłębiającym się kryzysem klimatycznym nie ominą Polski. Farmy akwaponiczne stanowią jedną z najbardziej postępowych form nowoczesnego rolnictwa, ponieważ odpowiadają na potrzeby, a zarazem rozwiązują wiele problemów związanych z uprawą jedzenia w nowych warunkach klimatycznych i społecznych. 

Według Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) rolnictwo w obecnej formie odpowiada za 8% polskiej emisji gazów cieplarnianych. Jednocześnie jest jednym z najbardziej wodochłonnych sektorów gospodarki i życia pochłaniając gigantyczne ilości wody. Za większość zużycia zasobów słodkiej wody, bo aż w 69% odpowiada właśnie rolnictwo w tradycyjnej formie i produkcja żywności. 

• Czy wiesz, że deficyt wody w Polsce staje się coraz bardziej odczuwalny? Dowiedz się więcej: Ubóstwo zaczyna się od wody, czyli o suszy w Polsce.

To tylko jeden z szeregu problemów, na który odpowiadają bezglebowe formy prawy stosowane na farmach akwaponicznych. Są one zminimalizować zużycie wody o nawet 90%. Dzięki temu nowoczesnemu rozwiązaniu technologicznemu, wspiera się odbudowę zagrożonych ekosystemów i chroni bioróżnorodność.

Farmy akwaponiczne, w których hoduje się zarówno zwierzęta jak i rośliny, przy zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych, będą obiecującą alternatywą do zrównoważonej produkcji żywności, szczególnie w mieście. Dodatkową wartością dla takich farm jest zastosowanie systemu oczyszczania wody deszczowej. Dzięki temu będzie możliwa produkcja żywności zdrowej, bez dodatków antybiotyków i herbicydów, z ograniczeniem zużycia wody oraz z ograniczeniem negatywnego wpływu na środowisko. Tak twierdzi dr Katarzyna Pala, Prezeska Water Science and Technology Institute – H2O SciTech, który wybudował instalacje akwaponiczne we Wrocławiu i Oslo.

Pierwsza miejska farma akwaponiczna w Polsce 

Niedawno we Wrocławiu niedaleko Centrum Edukacji Ekologicznej Hydropolis ruszyła pierwsza, miejska farma akwaponiczna AquaFarm. Do produkcji roślin wykorzystywane są składniki odżywcze produkowane przez zwierzęta morskie, a farma jest połączona z systemem oczyszczania wody opadowej. Na AquaFarmie uprawiane są takie gatunki roślin, jak burak cukrowy, rukiew wodna, trawa pszeniczna, trybula i mizuna. Jak to działa?

System akwaponiczny AquaFarmy został zamknięty w przystosowanych do produkcji żywności kontenerach morskich i jest wyposażony w  trzy zbiorniki do hodowli zwierząt akwakultury. Ze zbiorników woda z odchodami pompowana jest do jednostki wyposażonej w filtr mechaniczny i biologiczny, gdzie odpowiednie bakterie przekształcają amoniak w azotany, które są mniej toksyczne dla zwierząt, a jednocześnie lepiej przyswajalne dla roślin.

Po filtracji biologicznej woda z substancjami pokarmowymi trafia do miejsca uprawy roślin, specjalnego regału, gdzie wykorzystywane są dwie metody hydroponiczne. W metodzie NFT (nutrient film technique) korzenie roślin obmywane są przez cienką warstwę stale płynącej wody, natomiast zgodnie z metodą DWC (deep water culture) korzenie zanurzone są w głębszej toni intensywnie napowietrzanej i sukcesywnie wymienianej wody. Z systemu hydroponicznego woda oczyszczona z substancji toksycznych dla zwierząt wraca do miejsca ich hodowli i tym samym obieg pozostaje zamknięty.

Projektowanie farmy akwaponicznej było dla mnie wyjątkowym wyzwaniem, gdyż w ten sposób wytyczamy nowy kierunek w podejściu do produkcji żywności na terenach miejskich. To namacalnie pokazuje, że uprawa roślin jadalnych, a nawet hodowla zwierząt w mieście jest możliwa, i co więcej nie jest to jakaś nieprzyjazna technologiczna instalacja tylko miejsce mogące stać się lokalny  punktem spotkań. To krok w stronę bardziej samowystarczalnych miast – co staje się szczególnie istotne w dobie kryzysu klimatycznego – przekonuje Paweł Pedrycz, urbanista i badacz morfologii na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. 

Zalety systemu akwaponicznego na AquaFarmie to: 

• Produkcja czystej żywności bogatej w wartości odżywcze.
• Uprawa trwa przez cały rok bez względu na warunki atmosferyczne.
• Oszczędność wody nawet o 90% w stosunku do upraw w rolnictwie tradycyjnym.
• Zmniejszenie obszarów potrzebnych do hodowli roślin w stosunku do rolnictwa konwencjonalnego.
• Redukcja odpadów trafiających do środowiska, gdyż większość składników jest wykorzystywana w systemie zamkniętym.
• Retencja i zagospodarowanie wód opadowych z zielonego dachu.

Źródła i zdjęcia: mat. prasowe AquaFarm

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.