Jajka są nieodłącznym symbolem Wielkanocy. I jak wynika z Barometru Providenta Polacy nie wyobrażają sobie bez nich świątecznego stołu. Co nie znaczy, że Wielkanoc bez jajek jest niemożliwa. Możemy sięgnąć po roślinne zamienniki lub… wegańskie odpowiedniki jajek. Tak, powstało już nawet wegańskie jajko, które można ugotować na twardo!

Polska jajkami stoi

Zacznijmy od jajecznych faktów. Z danych Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa wynika, że światowa produkcja jaj kurzych na świecie stale rośnie. W 2020 roku było to 86,7 mln ton. To wynik o 3% wyższy niż w rok wcześniej i aż o 70% wyższy niż w roku 2000. Największymi światowymi producentami jaj kurzych są Chiny, Stany Zjednoczone i Indie.

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa informuje, że Polska jest jednym z czołowych producentów jaj w Unii Europejskiej. W 2020 roku wyprodukowaliśmy 10 mld sztuk, co plasuje nas na trzeciej pozycji krajów unijnych, po Hiszpanii i Niemczech. Jesteśmy też jednym z największych eksporterów jaj w Unii Europejskiej. Polskie jajka trafiają do klientów w Niemczech, Niderlandach, Węgrzech i Czechach. Produkujemy więcej niż spożywamy. A ile spożywamy? Statystycznie 156–157 sztuk rocznie. Tak mówią dane bilansowe GUS za lata 2019–2020. Przed dekadą zajadaliśmy ponad 200 sztuk rocznie. Jeśli chodzi o dane globalne wyglądają następująco – 1,3 biliona jaj konsumowanych jest co roku na całym świecie, z czego 110 miliardów w samej Europie. 

Czy jajko jest niezdrowe?

W jajkach znajdziemy białka i tłuszcze, a w tłuszczach fosfolipidy, które zawierają kwasy omega-3. Są też aminokwasy potrzebne do budowy tkanek i komórek oraz minerały i witaminy. Jajka przez wiele lat cieszyły się złą sławą. Stanęły w jednym rzędzie z masłem jako te, które przyczyniają się do powstawania miażdżycy, choroby wieńcowej czy udaru mózgu. Część lekarzy do dziś zaleca maksymalnie 2-3 jajka tygodniowo, ostrzegając przed złym cholesterolem. Prawda jest jednak taka, że każdy musi dostosować konsumpcję do swojego stanu zdrowia. Potwierdza to prof. Tadeusz Trziszka z katedry technologii Surowców Zwierzęcych na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu i zaleca spożywanie tylu jajek, na ile mamy ochotę.

– Nie ma ograniczenia; ile się chce, tyle można jeść – 30, 20 sztuk tygodniowo. Jest wiele badań światowych, które o tym mówią, tylko dziwnym trafem nie przedostają się do powszechnej świadomości. Wyniki tych badań publikowane są w czasopismach naukowych i pozostają na uniwersytetach – mówił w wywiadzie dla magazynu Zwierciadło.

Jeżeli z powodów zdrowotnych lub etycznych nie chcesz jeść jajek, mimo że bardzo je lubisz – pamiętaj, że istnieją roślinne alternatywy.

Roślinne alternatywy dla jajka kurzego

Na całym świecie dieta roślina z roku na rok zyskuje na popularności. Tylko w ciągu ostatnich czterech lat liczba wegan w Europie podwoiła się z 1,3 miliona do obecnie szacowanych 2,6 mln osób. W 2020 roku odnotowano blisko 80 mln osób deklarujących weganizm. O 20% zwiększyła się też liczba osób na tzw. diecie fleksitariańskiej polegającej na ograniczaniu spożycia mięsa na rzecz dań roślinnych.  Jeśli chodzi o Polskę to w 2021 roku weganie i wegetarianie stanowili 7,5% populacji Polski. Zmiana diety na roślinną jest korzystne dla naszego zdrowia i środowiska.

• Dowiedz się z artykułu w naszym portalu ile osób przeszło już na dietę rośliną i dlaczego.

Co znajdziemy na wegańskich stołach, również tych świątecznych? Roślinne odpowiedniki. Majonez sojowy, warzywne pasztety, żurek z wegańską kiełbasą czy bezjajeczne pasty. W przygotowaniu tych potraw znacząca rolę odgrywają specjalne składniki. Podstawą osiągnięcia jajecznego smaku jest czarna sól Kala namak. Ma specyficzny zapach, który zawdzięcza siarczanowi sodu, siarczkowi żelaza i siarkowodorowi. Czarna sól przyda się do przygotowania roślinnego majonezu. Zastępnikiem białka jest natomiast aquafaba, czyli woda odlana z puszki lub słoika po ciecierzycy. Aquafabę można wykorzystać do przygotowania majonezu, ale także smacznych wypieków. Do pasty bezjajecznej idealnie nada się tofu. Jeśli w te święta chcesz trochę poeksperymentować zajrzyj na popularne blogi z wegańskimi przepisami. Z pewnością znajdziesz coś dla siebie.

Wegańskie jajo

Mamy wegańskie burgery bez wołowiny, roślinne mleko, do którego nie potrzebna jest krowa czy nuggetsy bez kurczaków. Dlaczego tak długo czekamy na jajko bez kury? Naukowcy głowią się na tematem od lat. Owszem możemy znaleźć roślinne jajka w płynie czy proszku, z których można zrobić jajecznicę. Nie oddają one jednak złożoności, konsystencji i smaku tych zwierzęcych. Jedną z ciekawych propozycji jest Perfeggt. To bogata w białko alternatywa z fasoli fava. Można ją przygotować jako jajecznicę lub omlet na patelni. Zespół projektowy długo pracował nad kombinacjami roślinnych źródeł białka o zbliżonych właściwości odżywczych i funkcjonalnych zwierzęcego oryginału. Efektem jest produkt podobny w konsystencji, zapachu i wyglądzie do jajka. Jego twórcom zależało także na wykluczeniu soi, ze względu na jej wpływ na środowisko. Dlatego sięgnęli po fasolę fava i groszek, które można uprawiać w klimacie europejskim. Perfeggt będzie początkowo dostępny w Niemczech, Austrii i Szwajcarii, a następnie w Wielkiej Brytanii.

View this post on Instagram

A post shared by OsomeFood Singapore Vegan ???????? (@osomefood_)

Inną alternatywą jest produkt firmy OsomeFood, czyli jajko z grzybów poddanych procesowi fermentacji. To propozycja dla tych, którym zależy na jajku ugotowanym na twardo. OsomeFood daje taką możliwość. Co ważne przy jego produkcji zużywa się o 90% mniej zasobów naturalnych (np. woda) niż przy produkcji jaja zwierzęcego.

A co znajdzie się na Twoim świątecznym stole?

źródło: perfeggt.co, osomefood.com, kowr.gov.pl, euronews.com,  agroprofil.pl, kukbuk.pl, biznes.newseria.pl, zwierciadlo.pl

fot. główne: Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.