Zmiany klimatu Listek w urnie. Rzecz o stawce najbliższych wyborów z perspektywy młodych 19 września 2023 Zmiany klimatu Listek w urnie. Rzecz o stawce najbliższych wyborów z perspektywy młodych 19 września 2023 Przeczytaj także Zmiany klimatu “Ropa i gaz są darem od Boga” – takimi słowami prezydent Azerbejdżanu otworzył COP 29 COP to coroczny szczyt klimatyczny, podczas którego przedstawiciele państw spotykają się w celu ustalenia wspólnej polityki. Przez krytyków bywa określany “politycznym show”, które nie prowadzi do konkretnych rezultatów i zdecydowanych działań. Jak jest naprawdę? Czy decyzje podjęte na tegorocznej konferencji będą miały realny wpływ na pogarszający się stan planety? Jak do ograniczenia emisji gazów mają się słowa gospodarza konferencji? Zmiany klimatu Emisje CO2 nadal rosną. Czy uda się osiągnąć cele porozumienia paryskiego? Porozumienie paryskie z 2015 roku wymuszało na największych emitentach gazów cieplarnianych przedstawienie scenariuszy ograniczenia emisji do 2020 roku i ich stopniowe wprowadzanie. Trwający szczyt klimatyczny COP29 to okazja do zrewidowania tych założeń. Wnioski nie są optymistyczne – sekretarz generalny ONZ podsumowuje rok 2024 jako “klasę mistrzowską w zakresie niszczenia klimatu”. W badaniu przeprowadzonym w grudniu zeszłego roku przez Kantar Public na zlecenie „Polityki” aż 33% badanych wskazało, że zbliżające się wybory parlamentarne będą ważniejsze, niż te z roku 1989, a kolejne 42%, że pod względem historycznej istotności są to wydarzenia sobie równe[1]. Dlatego Młodzieżowy Strajk Klimatyczny postanowił przygotować przedwyborczą debatę Klimat-Energia-Środowisko i zapytać polityczki i polityków o miejsce klimatu w ich programach wyborczych. Reklama Okno możliwości Nie wiem jaka była atmosfera przed pierwszymi (częściowo) demokratycznymi wyborami po II WŚ, bo w 1989 istniałem tylko w planach swoich rodziców. Mam przeczucie jednak, że każda osoba, która zna najnowsze doniesienia Międzyrządowego Zespołu Do Spraw Zmian Klimatu (IPCC), wie, że nie mamy czasu na nieprzemyślane decyzje i to pod tym względem zbliżające się wybory mogą okazać się najważniejszymi w historii – mierzymy się bowiem, zdaniem naukowczyń i naukowców, z najpoważniejszym wyzwaniem, przed jakim kiedykolwiek stała ludzkość. – Raport podsumowujący #IPCC pokazuje, że #zmiana klimatu stanowi zagrożenie dla dobrobytu ludzi i zdrowia planety. Istnieje szybko zamykające się okno możliwości na zapewnienie wszystkim godnego życia i zrównoważonej przyszłości – podaje wspomniany zespół za pośrednictwem swojego profilu na Instagramie. Tekstowi kojarzy dość wymowna, ale, jak zwykle w przypadku treści ze świata nauki, mało czytelna grafika[2]. View this post on Instagram A post shared by IPCC (@ipcc) Określenie „okno możliwości” może przywodzić na myśl widok wielkiego okna balkonowego, przez które zalewa nas co rano przyjemne słońce, a którego otwarcie wywołuje falę świeżego powietrza. Nic bardziej mylnego. W obecnej sytuacji, jeżeli o jakimś oknie mowa, to raczej o dającym się jedynie uchylić oknie dachowym na rozgrzanym poddaszu. Zagłosuj i wybierz klimat Z perspektywy nas, osób młodych, sprawa jest oczywista: gdy IPCC pisze o zapewnianiu „zrównoważonej przyszłości”, to przede wszystkim naszą przyszłość ma na myśli. Niewielka część obecnego składu polskiego parlamentu pożyje dostatecznie długo, by na własnej skórze odczuć najpoważniejsze z konsekwencji przekroczenia kolejnych granic rozwoju. Kiedy więc myślimy o swoich preferencjach wyborczych, to zwracamy uwagę przede wszystkim na to, co polityczki i politycy, ich partie i koalicje mówią na temat polityki klimatycznej, środowiskowej, wodnej. I kiedy piszę przede wszystkim, to dokładnie to mam na myśli. W badaniu euopinions przeprowadzonym w marcu 2020 roku 53% badanych w wieku 16-29% lat zgodziło się ze zdaniem „państwa autorytarne mają lepsze narzędzia do radzenia sobie z kryzysem klimatycznym”[3], a te z nas, które są szczególnie rozczarowane dotychczasowym podejściem polskich partii do spraw klimatyczno-środowiskowych powtarzają pół żartem, pół serio „bez demokracji da się przeżyć – bez wody nie”. Na szczęście (lub nie) dla Europy, na horyzoncie nie jawi się póki co żaden wschodzący projekt eko-dyktatury, a przytłaczająca większość obecnych autorytaryzmów, w tym nasz rodzimy, aspirujący autorytaryzm, dowodzą niezmiennie, że wszelkiego rodzaju junty, jednowładztwa i oligarchie nawet o interesy „swoich” troszczą się jedynie w sposób krótkowzroczny, nieuwzględniający globalnych wyzwań. Pełni niepokoju, pozostajemy więc na łasce demokracji. Dobór słów jest ponownie nieprzypadkowy, bo gdy piszę o „pozostawaniu na łasce”, myślę o większości osób działających w Młodzieżowym Strajku Klimatycznym, która pozbawiona jest praw wyborczych. Mimo tego, iż dorośli od dekad dowodzą, że ich podatność na rozmaite manipulacje jest porównywalna do tej, cechującej przeciętnego nastolatka, młodym Polkom i Polakom odmawia się wciąż prawa głosu. Na szczęście pomysł obniżenia wieku wyborczego do 16 roku życia pojawiają się wśród postulatów wyborczych. Tymczasem jednak musimy uczestniczyć w demokracji pośrednio, starając się zmobilizować osoby, które będą mogły w październiku dokonać wyboru, by przy urnach uwzględniły naszą perspektywę. By, mówiąc krótko, wybrały klimat. Temu służyć ma kampania, którą aktualnie prowadzimy pod takim właśnie tytułem. Debata Klimat-Energia-Środowisko W ramach swoich działań staramy się przede wszystkim, by temat ochrony ludzi przed skutkami degradacji klimatu i środowiska nie zniknął z radaru, przygnieciony ogólną polaryzacyjną wrzawą. Oczywiście nie jest łatwo, zwłaszcza gdy jednocześnie przekonujemy, że temat ten powinien wszystkich łączyć, nie służyć zaś dalszym podziałom, ale kluczem jest wytrwałość. Pojawiamy się więc na kolejnych spotkaniach i wiecach by przed publiką i kamerami pytać o powyborcze plany dotyczące poszczególnych aspektów polityki klimatyczno-środowiskowej. Piszemy i dzwonimy do kandydatek i kandydatów prosząc o spotkania, w trakcie których proponujemy podpisanie się pod naszymi postulatami wyborczymi. Śledzimy także kolejne wrzutki programowe dotyczące eko-tematów, przygotowujemy przedwyborczą debatę Klimat-Energia-Środowisko, a wszystko to relacjonujemy na naszym profilu na Instagramie pod hashtagiem #wybierzklimat. Muszę przyznać, że jesteśmy wręcz pozytywnie zaskoczone poziomem zainteresowania naszymi pomysłami, zwłaszcza ze strony największej opozycyjnej frakcji. Ostatnio po raz pierwszy w naszej już czteroletniej historii zdarzyło się, że to politycy dzwonili do nas, proponując spotkanie i złożenie deklaracji. Szansę poparcia naszych postulatów, które my nazywamy „listą działań, które po wyborach powinna podjąć każda odpowiedzialna klimatycznie partia”, chcemy dać jednak każdej z koalicji, a nawet każdej kandydatce i kandydatowi z osobna i z pewnością o takim poparciu nie omieszkamy następnie poinformować naszych odbiorczyń i odbiorców. Osoby polityczne zapraszamy więc do kontaktu, a wyborczynie i wyborców do obserwowania naszego profilu i hashtagu #wybierzklimat. Postulaty wyborcze MSK INWESTYCJE W ATOM I OZE Do 2030 roku 50% OZE i realizowanie inwestycji w energetykę jądrową. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w całkowitej produkcji energii do minimum 50%, poprzez wprowadzenie zachęt finansowych dla przedsiębiorstw, spółdzielni i osób prywatnych (prosumentów), które inwestują w odnawialne źródła energii. Inwestycje w elektrownie wiatrowe i słoneczne, realizowane przez spółki skarbu państwa. Kontynuowanie inwestycji w elektrownie atomowe. Wspieranie rozwoju technologii jądrowych, w tym reaktorów nowej generacji. Stworzenie prawa umożliwiającego stosowanie małych reaktorów modułowych (SMR) do 2025 roku. Rozwój i modernizacja sieci przesyłowych. SPRAWIEDLIWA TRANSFORMACJA Przygotowanie i przeprowadzenie Panelu Obywatelskiego (wg standardów paneli obywatelskich) w ciągu pierwszych 3 lat rządów. Po najwyżej 3 latach od daty wyborów wypracowanie konkretnych postanowień panelu obywatelskiego i wdrożenie legislacyjne wypracowanego długoletniego planu neutralności klimatycznej Polski do 2050 roku (data wynikająca z Europejskiego Zielonego Ładu) zakładającego stopniowe odchodzenie od wykorzystywania gazu, węgla i biomasy leśnej. TERMOMODERNIZACJE Wprowadzenie systemu dopłat do termomodernizacji budynków finansowanego z budżetu centralnego. Domagamy się poparcia dla projektu nowelizacji unijnej dyrektywy o charakterystyce energetycznej budynków (EPBD) zakładającej uczynienie budownictwa neutralnym klimatycznie do 2050 roku, a następnie jak najszybsze jej wdrożenie w Polsce, poprzez ustanowienie prostego, efektywnego systemu dopłat do renowacji nieefektywnych energetycznie budynków, wspartego programem informacyjnym i edukacyjnym. Przygotowanie planu termomodernizacji wszystkich nieefektywnych energetycznie budynków użyteczności publicznej. EDUKACJA KLIMATYCZNA Wprowadzenie edukacji klimatycznej zgodnie z rekomendacjami Okrągłego Stołu Dla Edukacji Klimatycznej do września 2025 roku. Szkolenia dla nauczycieli do końca 2024 roku, z udziałem ekspertów, dla wszystkich chętnych, bezpłatne, aby zdobyli niezbędną wiedzę i umiejętności do nauczania edukacji klimatycznej. Program szkoleniowy powinien być dostępny dla nauczycieli w całym kraju. Współpraca z NGO, zmiany te powinny być stworzone we współpracy ze społeczeństwem obywatelskim, przy udziale organizacji pozarządowych doświadczonych w zakresie edukacji klimatycznej. Ponadto taka współpraca może obejmować projekty, wykłady oraz warsztaty skierowane do osób uczniowskich. Agresywna mrówka ognista po raz pierwszy zauważona w Europie. Czy czeka nas zasyp gatunków inwazyjnych? OCHRONA ŚRODOWISKA I BIORÓŻNORODNOŚCI Restrukturyzacja Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe na instytucję, której zadaniem będzie przede wszystkim ochrona lasów, maksymalne ograniczenie wycinki lasów do 0,1% ogólnej powierzchni rocznie. Konsultacje społeczne rocznego planu wycinek w każdym nadleśnictwie. Do 2027 roku zwiększenie powierzchni obszarów chronionych w Polsce do 10%, poprzez wprowadzenie działań na rzecz ochrony bioróżnorodności, takich jak rewitalizacja siedlisk i ochrona zagrożonych gatunków. Zwiększenie liczby Parków Narodowych do co najmniej 30. Utworzenie Turnickiego PN, Jurajskiego PN i Mazurskiego PN. W granicach zaproponowanych przez Fundację Dziedzictwo Przyrodnicze i Inicjatywę Dzikie Karpaty. Do 2026 roku: raport o stanie wód, analizujący stan wszystkich rzek i jezior, we współpracy z naukowcami i organizacjami. Do 2031 roku: poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych, poprzez wprowadzenie ścisłych norm jakościowych i zwiększenie efektywności działań związanych z oczyszczaniem wód. Szmo Kacprzak, Młodzieżowy Strajk Klimatyczny [1] https://www.rp.pl/polityka/art37682681-najnowszy-sondaz-wyborcy-pis-bardziej-wierza-w-zwyciestwo-niz-wyborcy-opozycji [2] https://www.instagram.com/p/CwXjq2NoXUH/ [3] https://www.stiftung-mercator.de/content/uploads/2021/08/young-europeans-speak-to-eu-rev20210808.pdf Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.