Słowo klimat  pojawia się ostatnio w mediach głównie w związku z tematem drastycznych zmian klimatycznych i globalnego ocieplenia. Ale co właściwie oznacza ten termin? Czym klimat różni się od pogody? Jakie wyróżniamy strefy klimatyczne i jakie czynniki wpływają na ich kształtowanie? Co kryje się pod hasłem: zmiany klimatu?

Reklama

Reklama

Klimat

Klimatem nazywamy zespół zjawisk pogodowych, które występują stale na danym terenie. Można by więc zadać sobie pytanie, czym klimat różni się od pogody? Aby mówić o klimacie, bierzemy pod uwagę zjawiska zachodzące regularnie, które obserwuje się na przestrzeni nawet kilkudziesięciu lat. Minimalny czas obserwacji określony jest na 30 lat.

Pogoda natomiast to zjawiska atmosferyczne, które obserwujemy tu i teraz. Zależy ona od wielu czynników, które mogą zmienić się w każdym momencie. O godz.16.00 piękna słoneczna pogoda może nagle przekształcić się w wichurę i ulewę.  Intensywne tygodniowe opady nie oznaczają jednak, że żyjemy w strefie tropikalnej. Średnia temperatura i ilość opadów może być w ciągu roku nieznaczna. Dlatego tak ważny jest dla określenia klimatu czas podejmowanych obserwacji.

Reklama

Strefy klimatyczne

Podobne temperatury powietrza, opady czy ciśnienie atmosferyczne w danych regionach pozwalają wydzielić strefę klimatyczną. Na kuli ziemskiej ich układ przebiega pasowo wzdłuż równoleżników.

Wyróżniamy następujące główne strefy klimatyczne:

• Równikowa
• Zwrotnikowa
• Podzwrotnikowa
• Umiarkowana
• Okołobiegunowa

To że żyjemy w konkretnej strefie klimatycznej nie oznacza, że wszyscy na jej terenie mają takie same warunki pogodowe. Łatwo zauważyć, że pogoda w Polsce różni się znacznie od przeciętnej  pogody np. w Norwegii, mimo że oba kraje są w tej samej umiarkowanej strefie klimatycznej. Dlatego strefy te podlegają dalszemu podziałowi.

Czynniki kształtujące klimat

No dobrze. Ale to co napisaliśmy w dalszym ciągu nie tłumaczy, dlaczego w danym regionie wieje porywisty wiatr, a w innym kraju opalamy się w piekącym słońcu. Odpowiedzialne są za to czynniki, które nazywamy procesami klimatotwórczymi. Najważniejsze z nich to:

• obieg ciepła, 
• obieg wody 
• krążenie powietrza. 

O obiegu ciepła więcej możecie przeczytać tutaj:

Obieg wody to przede wszystkim bliskość morza na danym terenie, ilość rzek i cieków wodnych. Obieg powietrza kształtują podmuchy wiatru na danej przestrzeni.

Ponadto na klimat ma wpływ, na jakiej wysokości znajduje się dany region, pod jakim kątem padają promienie słoneczne, czy też w jakiej odległości znajdują się pasma górskie i morza.

Składniki klimatu

Żebyśmy mogli jeszcze lepiej zrozumieć, czym jest klimat, przyjrzyjmy się, co się na niego składa. Na klimat składają się głównie:

Temperatura powietrza – wpływa na nią przede wszystkim oświetlenie słoneczne. Im więcej promieni słońca dociera do danej strefy klimatycznej, tym wyższa jest w niej temperatura.

Ciśnienie – najprościej tłumacząc ten termin możemy powiedzieć, że jest to siła nacisku powietrza na daną powierzchnię. Im większa będzie powierzchnia, bardziej płaska, tym ciśnienie będzie wyższe. Dlatego np. w górach ciśnienie jest niskie. Szczyty bowiem stanowią małą powierzchnię nacisku.

Wilgotność – Ilość opadów w danym regionie i to w jaki sposób wody utrzymują się na jego powierzchni pozwalają nam oceniać stopień wilgotności.

Nasłonecznienie – Na wszystkie strefy promienie słoneczne padają pod różnymi kątami. Dlatego tam gdzie pada ich najwięcej będzie najbardziej sucho i gorąco.

Dodatkowo elementami klimatu są również wiatr, zachmurzenie i opady atmosferyczne.

Zmiany klimatu

Bardzo szybki postęp cywilizacyjny sprawił, że w ostatnich latach klimat bardzo się zmienił. Lato staje się coraz dłuższe, a temperatura powietrza stale się podnosi. Zjawisko to jest spowodowane przez efekt cieplarniany, który wzmaga coraz intensywniejsza emisja CO2. Jako mieszkańcy planety Ziemia musimy podjąć zdecydowane kroki, aby zahamować to zjawisko. Zagraża ono bowiem wielu ekosystemom, może powodować susze i pogorszyć stan powietrza, którym oddychamy. To czy efekt cieplarniany będzie się pogłębiał, zależy przede wszystkim od nas samych.

Źródło: naukaoklimacie.pl

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.