Liczne kampanie zachęcają do rezygnowania z plastikowych słomek, firmy wycofują je z użytku lub zastępują je innymi materiałami. Odgórne zakazy ich wykorzystywania już stają się rzeczywistością w niektórych krajach. Dlaczego to właśnie słomki znalazły się w niechlubnym centrum uwagi i czy rzeczywiście są tak złe jak się je przedstawia? 

Negatywny wpływ plastiku na zanieczyszczenie środowiska oraz na nasze zdrowie jest poważnym i godnym uwagi problemem. Co roku nawet około 100 000 zwierząt zamieszkujących oceany cierpi z powodu plastikowych śmieci – czy to omyłkowo połykając je, czy zaplątując się w większe elementy. Mikroplastik powstały z degradujących śmieci przenika do naszego łańcucha pokarmowego – znajduje się go w rybach a nawet w soli kuchennej.

Powinniśmy jednak uważać na słabe punkty kampanii skupionych na słomkach

Same słomki stanowią bowiem niewielki ułamek (mniej niż 1%) całego plastiku zanieczyszczającego środowisko. Najczęściej znajdowane plastikowe śmieci codziennego użytku to przecież także torby, butelki, kubeczki, talerze czy wszelkiego rodzaju opakowania po żywności i nie tylko. Ponadto, sporą część plastiku w oceanach stanowią sieci rybackie – badanie składu osławionej Pacyficznej Plamy śmieci wykazało, że składają się one na 46% obecnych tam odpadów. Słomki nie są jednak dla większości z nas produktem pierwszej potrzeby, stosunkowo łatwo jest więc je demonizować i wyeliminować z naszego życia.

Z tego powodu działania ograniczające ich użycie niosą ryzyko “moralnej licencji” – firmy lub osoby, które zrezygnują ze słomek mogą mieć złudne poczucie, że zrobiły już dla planety wystarczająco duzo. Problem zanieczyszczenia plastikiem jest jednak znacznie bardziej skomplikowany. Materiał ten przeniknął przecież do niemal każdego aspektu naszego życia i nie wszędzie da się go łatwo zastąpić lub wyeliminować.

Czy zatem kampanie przeciwko słomkom są bezcelowe?

Mimo wyżej wymienionych problemów, walka ze słomkami ma potencjał by zrobić wiele dobrego. Rezygnacja z ich używania może stać się dla wielu pierwszym krokiem w kierunku podjęcia dalszych starań by generować mniej śmieci. Słomki mogą być wykorzystywane jako symbol, który zwraca uwagę na istnienie szerszego, bardziej złożonego problemu – podobne jest również przesłanie wielu aktywistów walczących o czystsze środowisko.

Prawdziwym wyzwaniem jest zatem tworzenie kampanii, które poza zachęcaniem do porzucenia słomek skutecznie uświadamiają, że samo to nie wystarczy i potrzebne są działania na rzecz walki z każdym rodzajem plastikowych śmieci. 

Podobnie na sprawę powinniśmy myśleć my jako konsumenci. Jeśli, na przykład, widzimy reklamę firmy, chwalącej się nieużywaniem plastikowych słomek, powinniśmy zastanowić się, czy eliminuje ona plastik również z pozostałej części swojej oferty lub z łańcucha dostaw i takich działań wymagać. 

Artykuł powstał we współpracy z fundacją Carbon Footprint.

Źródła:

Oceanservice.noaa.gov. n.d. A Guide To Plastic In The Ocean. Dostępne w: <https://oceanservice.noaa.gov/hazards/marinedebris/plastics-in-the-ocean.html>  [Dostęp 02.04.2020].

Jordan, R., 2018. Do Plastic Straws Really Make A Difference?.Dostępne w: <https://earth.stanford.edu/news/do-plastic-straws-really-make-difference#gs.px6o6z>  [Dostęp 02.04.2020].

Parker, L., 2018. The Great Pacific Garbage Patch Isn’T What You Think It Is. Dostępne w: <https://www.nationalgeographic.com/news/2018/03/great-pacific-garbage-patch-plastics-environment/>  [Dostęp 02.04.2020].

Oceanconservancy.org,Stemming The Tide: Land-Based Strategies For A Plastic- Free Ocean, 2014. Dostępne w: <https://oceanconservancy.org/wp-content/uploads/2017/04/full-report-stemming-the.pdf> [Dostęp 02.04.2020].

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.