Zmiany klimatu Rekordowe temperatury i topniejące lodowce: dokładny raport o najcieplejszym roku w historii 09 września 2025 Zmiany klimatu Rekordowe temperatury i topniejące lodowce: dokładny raport o najcieplejszym roku w historii 09 września 2025 Przeczytaj także Zmiany klimatu Dlaczego bociany zimują w Polsce? Zmiany klimatu a nowe zwyczaje migracyjne Coraz więcej bocianów pozostaje w Polsce na zimę, co jeszcze niedawno było zjawiskiem marginalnym. Łagodniejsze zimy, wyższe temperatury i krótsze okresy mrozów sprawiają, że ptaki znajdują tu wystarczająco pożywienia i bezpieczne miejsca do przetrwania. Specjaliści podkreślają, że choć zimujące bociany wciąż należą do rzadkości, ich obecność nie zawsze oznacza konieczność udzielania im pomocy. Zmiany klimatu Arktyka ociepla się szybciej, niż przewidywano. COP30 apeluje o globalną ochronę oceanów Głębokie wody Oceanu Arktycznego zaczynają ocieplać się szybciej, niż zakładali naukowcy. To zjawisko, w dużej mierze napędzane przez emisje gazów cieplarnianych i zmiany w cyrkulacji oceanicznej, może wkrótce wywołać konsekwencje dla całego klimatu półkuli północnej – od południowej Europy po regiony polarne. Zakończony COP30 w Belém podkreślił pilną potrzebę ochrony oceanów i włączenia ich w globalną strategię klimatyczną. Rekordowe stężenia gazów cieplarnianych, najwyższe w historii temperatury oraz dramatyczne tempo podnoszenia się poziomu mórz to główne wnioski z najnowszego raportu State of the Climate. Uznawany za jedno z najbardziej wiarygodnych opracowań o stanie klimatu Ziemi dokument, pokazuje, że planeta ociepla się szybciej, niż przewidywano. Reklama Gazy cieplarniane i rekordowe temperatury Według doniesień naukowców w 2024 roku stężenia kluczowych gazów cieplarnianych, jak dwutlenek węgla, metan i podtlenek azotu osiągnęły rekordowe poziomy. Roczna średnia koncentracja CO₂ wzrosła do 422,8 ppm, co oznacza aż 52% wzrost w porównaniu z epoką przedprzemysłową. To wyraźny dowód, że emisje nadal rosną, mimo podejmowanych globalnie działań na rzecz transformacji energetycznej. Jednym z najbardziej alarmujących ustaleń raportu jest wzrost średniej globalnej temperatury na lądach i oceanach. Miniony rok okazał się najcieplejszym w historii pomiarów, które prowadzone są od połowy XIX wieku. Poprzedni rekord, ustanowiony w 2023 roku, został przekroczony. Wysokie temperatury odnotowano na niemal całym świecie – od Indii, Chin i Brazylii po Afrykę czy Australię. W wielu regionach świata, w tym w Ameryce Północnej, na Karaibach i w Europie, wystąpiły ekstremalne fale upałów. Według naukowców to jedno z najbardziej namacalnych potwierdzeń przyspieszających zmian klimatycznych. Chiny biją rekordy zużycia energii. Upały zmuszają miliony do chłodzenia domów Wrze w oceanach i na lodowcach Szczególnie mocno ocieplenie klimatu widać w obszarach polarnych i górskich. W Arktyce maksymalny zimowy zasięg lodu morskiego był w 2024 roku drugim najmniejszym w historii obserwacji satelitarnych, które trwają już od 46 lat. Na Antarktydzie sytuacja poprawiła się w porównaniu z rokiem poprzednim, jednak przez większość miesięcy powierzchnia lodu pozostawała wyraźnie poniżej średniej wieloletniej. Jeszcze bardziej niepokojące są dane dotyczące lodowców. Na wszystkich 58 referencyjnych lodowcach odnotowano ubytek, a naukowcy monitorują je od 1970 roku, by mieć punkt odniesienia w corocznych pomiarach. Sytuacja, w której wszystkie zanotowały obszarowy regres, to ewenement, który zdarzył się drugi raz w historii pomiarów. Eksperci ostrzegają, że konsekwencje topnienia lodowców mogą być poważne: od pogorszenia dostępu do wody pitnej w wielu regionach po przyspieszenie podnoszenia się poziomu mórz. Oceaniczne wskaźniki również nie pozostawiają złudzeń. Średnia roczna temperatura powierzchni mórz była najwyższa w 171-letniej historii pomiarów i jest to drugi rok z rzędu, gdy globalny ocean ustanowił taki rekord. Równocześnie średni poziom morza wzrósł średnio o 4,6 milimetra, a to oznacza najszybsze tempo w historii obserwacji. Dane pokazują, że wysokoemisyjna gospodarka wypływa nie tylko na zanieczyszczenie powietrza, ale oddziałuje również na inne obszary obejmujące cały system klimatyczny planety. Promyk nadziei i rola nauki Raport dostrzega także pozytywne zjawiska, co daje nadzieję, że podejmowane wysiłki w celu odwrócenia zmian klimatycznych mogą niedługo zacząć przynosić coraz bardziej widoczne efekty. Na półkuli północnej w 2024 roku odnotowano najwyższy poziom ozonu stratosferycznego w historii pomiarów. Na południu Ziemi sytuacja również się poprawiła, co eksperci wiążą z efektami międzynarodowych regulacji ograniczających emisję szkodliwych związków chemicznych. W opracowaniu raportu znaczącą rolę odegrała Europejska Agencja Kosmiczna i ich program Climate Change Initiative, który dostarczył kluczowych danych satelitarnych. Te długoterminowe archiwa są niezbędne, aby uzyskać jednoznaczne dowody na to, jak zmienia się klimat naszej planety – powiedział Clement Albergel kierujący Actionable Climate Information Section w ESA Raport State of the Climate powstał już po raz 35, a autorzy publikacji podkreślają, że ich praca jako dokumentalistów zmiany dotyczącej poziomu mórz, lodu morskiego, wiecznej zmarzliny i wilgotności gleby ma za zadanie uchwycić skalę zachodzących zmian i dawać impuls do podejmowania bardziej zrównoważonej polityki klimatycznej. Bez tego nadchodzące dekady przyniosą kolejne dotkliwe skutki – od upałów po powodzie i degradację systemów, która doprowadzi do masowych migracji. Zobacz też: Kto zdecyduje o klimacie Europy? Francja wywołuje spór w Brukseli przed szczytem ONZ Źródła: WMO, PAP, ESA, Climate Copernicus, Fot. Canva (Explora_2005) Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.