Handel odpadami i wywożenie ich za granicę jest nielegalne? Nie w każdym wypadku. Wymienianie się nimi w celu recyklingu to jeden z pomysłów na zmianę naszej gospodarki, oszczędzanie energii i zmniejszenie presji na środowisko. Antonina Konarzewska z Cyrkl, promującego gospodarkę cyrkularną, opowiada o recyklingu i rewolucji na giełdzie odpadów.

Co odpady mają wspólnego z kryzysem klimatu?

Przez wielu, model gospodarki obiegu zamkniętego, zakładający minimalizację oraz docelowo eliminowanie odpadów, jest postrzegany jako narzędzie do obniżenia emisji gazów cieplarnianych. Minister środowiska Niderlandów zapytana o motywację we wdrażaniu idei gospodarki obiegu zamkniętego odpowiedziała, że jest to ich sekretna broń w ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Nic dziwnego, gospodarka cyrkulacyjna oferuje systemowe i efektywne kosztowo podejście do tego wyzwania. Jak pokazują raporty Fundacji Ellen MacArthur, wdrożenie idei GOZ dla kluczowych materiałów przemysłowych może przyczynić się do zmniejszenia emisji o 40% do 2050 roku.

Co to jest gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ)?

Czyli Holendrzy dobrze radzą sobie ze śmieciami?

Wspomniane Królestwo Niderlandów skupia się na cyrkularnych innowacjach, jednak ich wynik w rankingach cyrkularnych krajów UE obniża wysoki poziom konsumpcji i generowanych odpadów, co jest często pochodną poziomu zamożności społeczeństwa. 

Inne europejskie kraje też rewolucjonizują gospodarkę odpadami, aby przeciwdziałać globalnemu ociepleniu?

Francja przyjęła w 2020 roku kompleksową ustawę o przeciwdziałaniu powstawaniu odpadów. Ustawa ta ma na celu wyeliminowanie odpadów i zanieczyszczeń już na etapie projektowania oraz przekształcenie systemu produkcji, dystrybucji i konsumpcji z liniowego na cyrkularny model gospodarczy. 

W Czechach, dzięki przeprowadzonemu projektowi konsultingowemu Cyrkl z jednym z największych producentów wyrobów tytoniowych udało się doprowadzić do niezwykłego pilotażowego projektu. Okazało się, że poprodukcyjne odpady filtrów papierosowych mają wysoki potencjał do stania się świetnym materiałem izolacyjnym. Materiał jest obecnie testowany przez jedną z czeskich firm zajmującą się właśnie produkcją materiałów izolacyjnych. Tego typu rozwiązania pozwalają na uniknięcie użycia pierwotnego surowca i uniknięcia emisji gazów cieplarnianych związanych z jego produkcją. 

A jak wypada Polska na tle innych państw?

Polska zdecydowanie powinna inspirować się najlepszymi przykładami z innych krajów. Na przykład w kontekście legislacyjnym, swoje zmiany prawne, takie jak opracowywany już od miesięcy projekt systemu kaucyjnego na opakowania po napojach, powinniśmy opierać o najbardziej efektywne praktyki z innych krajów np. Niemiec lub Danii. 

Czym grozi firmom zbyt mała skala recyklingu?

Mała skala przetwarzania odpadów oznacza, również dla przedsiębiorstwa, niską efektywność materiałową, straty finansowe, wyższe koszty zagospodarowania odpadów oraz niską konkurencyjność na rynku. 

Dla materiałów już wprowadzonych na rynek należy szukać takich rozwiązań, które w jak największym stopniu wykorzystują ich wartość, aby nie marnować zasobów, które już zostały zużyte w celu wyprodukowania produktu.

Recykling wody pod prysznicem. Flow Loop i IKEA zmniejszają zużycie wody o 90%!

Jaki wpływ na gospodarkę mają konsumenci?

Z poziomu konsumenta kluczowe jest przede wszystkim świadome podejście. Często spotykam się z opinią, że dla przykładu, cyrkularna moda wiąże się z wyższą ceną, podczas gdy najbardziej zrównoważony wybór modowy to użycie tego, co mamy już w swojej szafie. Wymiana przedmiotów prowadzi tym samym do ograniczenia konsumpcji nowych ubrań, których ślad węglowy jest niebagatelny. Inne działania, które możemy podjąć to korzystanie z rozwiązań wielokrotnego użytku, stacji ponownego napełniania, czy nawet korzystanie z modeli współdzielenia – próbując np. carsharingu 

Czym zajmują się Państwo w ramach Cyrkl i jaka jest jego misja?

Główną misją Cyrkl jest stworzenie symbiozy przemysłowej. Cel, jaki nam przyświeca, to stworzenie największej europejskiej giełdy odpadów, surowców wtórnych i produktów ubocznych, co przełoży się na blisko dwukrotne zwiększenie poziomu recyklingu tych materiałów w przemyśle. Nasze działania skupiają się nie tylko na rynku i biznesie sensu stricto. Pracujemy również na rzecz stopniowej ewolucji filozofii działania przedsiębiorstw, orientującej się na ograniczanie wykorzystania surowców pierwotnych, wdrażania w życie modelu cyrkularnego oraz dążenia do osiągania neutralności klimatycznej.

Czytaj też: Czy klimat obchodzi Polaków? Tak, szczególnie młodych. Wykluczają szkodliwe nawyki

fot. główna Unsplash

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.