2048x270 webinar Z 1
Reklama

Instalacja fotowoltaiczna z magazynem energii

Poznaj orientacyjne koszty

Zbieranie wody opadowej z kopalni uratowało las – projekt z Kujaw doceniony na świecie

Zbieranie wody opadowej z kopalni uratowało las – projekt z Kujaw doceniony na świecie

Międzynarodową nagrodę Edi Awards w kategorii Nature & Biodiversity otrzymał projekt zrealizowany przez Holcim Polska wspólnie z Lasami Państwowymi. Inicjatywa polega na nawadnianiu obszarów leśnych i retencjonowaniu zasobów wodnych wodą opadową zbieraną w wyrobisku Kopalni Kujawy.

925x200 5
Reklama

Unikatowe działanie na rzecz ochrony ekosystemów

To unikatowe, prośrodowiskowe działanie przywraca równowagę wodno-błotną ekosystemu, co ma kluczowe znaczenie dla ochrony bioróżnorodności oraz zdrowia drzewostanów na terenach leśnych. Spośród dziesiątek nominowanych inicjatyw z całego świata, to właśnie polski projekt – będący efektem współpracy leśników i górników – został uznany za najlepszy w swojej kategorii.

Lokalizacja i znaczenie inwestycji

Inwestycja pod nazwą „Nawadnianie obszarów leśnych leśnictw Szczepanowo i Niedźwiedzi Kierz z wykorzystaniem wody z kopalni kruszywa w Wapiennie” została zlokalizowana w gminach Barcin i Dąbrowa, w województwie kujawsko-pomorskim. Realizowana była na terenie Nadleśnictwa Gołąbki, zarządzanego przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Toruniu. Projekt ten stanowi manifest troski o środowisko naturalne i bioróżnorodność.

Kryzys wodny impulsem do działania

Za realizacją projektu przemawiał drastyczny, obserwowany od lat, spadek opadów – średnie opady w Nadleśnictwie Gołąbki wynoszą zaledwie 400–500 mm rocznie, co czyni ten obszar jednym z najsuchszych w Polsce. Niedobór wody jest wynikiem zmian klimatycznych oraz dawnych działań melioracyjnych prowadzonych po II wojnie światowej.

W efekcie tego procesu nasilają się niekorzystne zjawiska pogodowe, zwiększa się zagrożenie pożarowe lasów, siedliska ulegają przesuszeniu, a bioróżnorodność zanika. Długotrwałe susze powodują obniżenie poziomu wód gruntowych nawet o 2 metry, co prowadzi do degradacji kompleksów błotno-wodnych i obumierania drzew.

Pomysł, który zmienił rzeczywistość

Inspiracją dla projektu był pomysł lokalnego leśniczego Leśnictwa Szczepanowo – Jacka Piskorskiego. Zaproponował on wykorzystanie wody opadowej z kopalni kruszywa w Wapiennie, która wcześniej była odprowadzana bezpośrednio do rzeki Noteć.

W 2017 roku Nadleśnictwo Gołąbki i Holcim Polska podpisały porozumienie dotyczące realizacji wspólnej inwestycji. Pomysł leśniczego na przestrzeni kilku lat rozwijali i wdrażali przedstawiciele kierownictwa Nadleśnictwa oraz Zakładu Górniczego Kujawy.

Od pomysłu do realizacji – kluczowe etapy projektu

Do realizacji projektu przystąpiono w styczniu 2023 roku, a zakończenie robót budowlanych i uroczyste otwarcie nastąpiło 12 października 2023 roku. Tego dnia woda z kopalni po raz pierwszy popłynęła do lasu, zasilając zbiorniki retencyjne.

Infrastruktura wspierająca retencję wody

Po stronie Holcim inwestycja obejmowała budowę pompowni z agregatami pompowymi, rurociągów z koszami ssawnymi oraz systemu automatycznego sterowania pracą pomp. Wybudowano także zbiornik retencyjny w rejonie pompowni oraz rurociąg tłoczny o długości ok. 200 metrów. Wykonano również stalową konstrukcję wsporczą z betonowymi przyczółkami na odcinkach łączących różnice poziomów pompowni.

Dzięki tym działaniom możliwa stała się poprawa stosunków wodno-błotnych, co wpłynęło pozytywnie na stan siedlisk leśnych i stworzyło dogodne warunki dla rozwoju lokalnej flory i fauny.

Sukces, który inspiruje innych

Nieszablonowe działanie leśników i górników zostało docenione nie tylko przez kapitułę konkursu Edi Awards. Projekt zdobył również tytuł „Budowa XXI wieku” w kategorii obiektów ochrony środowiska i gospodarki wodnej w konkursie Modernizacja Roku i Budowa XXI w.

W kwietniu 2025 roku leśniczy Jacek Piskorski, pomysłodawca projektu, został odznaczony Odznaką Honorową za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Klimatu, przyznawaną przez Ministra Klimatu i Środowiska.

Zobacz też: Lasy Państwowe wdrażają starolasy. Dlaczego?

Źródło: Holcim Polska

Fot.: Holcim Polska

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.