Energetyka Blackouty w Europie: Co Polska powinna zrobić, by uniknąć podobnego scenariusza? 29 kwietnia 2025 Energetyka Blackouty w Europie: Co Polska powinna zrobić, by uniknąć podobnego scenariusza? 29 kwietnia 2025 Przeczytaj także Energetyka Ile prądu zużywamy zimą? Grudniowe rekordy zapotrzebowania i energetyczne mity świąt Zima jest okresem testu obciążeniowego dla krajowego systemu elektroenergetycznego. To właśnie wtedy padają rekordy zapotrzebowania na energię elektryczną. Część społeczeństwa wiąże to zjawisko z okresem świątecznym i towarzyszącymi mu tradycjami: zwiększoną liczbą iluminacji świetlnych – zarówno domowych, jak i publicznych – oraz większą liczbą dni wolnych od pracy. Dane pokazują jednak, że decydujące znaczenie mają czynniki geograficzne i fizyczne, a nie sam okres świąteczny. Energetyka KGHM i rdzenna społeczność Kanady: jak wygląda odpowiedzialne wydobycie surowców? Polska spółka KGHM zawarła jedno z kluczowych porozumień z rdzenną społecznością Sagamok Anishnawbek w Kanadzie. To przykład, że wydobycie metali strategicznych może być prowadzone z poszanowaniem praw lokalnych społeczności. Porozumienie dotyczy kopalni miedzi Victoria i obejmuje zatrudnienie, szkolenia, udział w dostawach oraz monitorowanie ekologiczne. W tle rosną globalne wyzwania związane z eksploatacją surowców i dążeniem do transformacji energetycznej, także w Polsce. Europejskie blackouty to nie odległy problem – to realne ostrzeżenie także dla Polski.W ostatnich tygodniach media obiegły informacje o lokalnych blackoutach w Hiszpanii, Portugalii i Francji. Choć całkowite wyłączenia sieci wciąż należą do rzadkości, seria poważnych incydentów pokazuje rosnące ryzyko dla europejskich systemów elektroenergetycznych. W obliczu rosnącego udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) i zwiększonego zapotrzebowania na prąd, Polska stoi przed podobnym zagrożeniem – a pod wieloma względami jest nawet bardziej narażona niż kraje południowej Europy. Reklama Spis treści ToggleDlaczego Europa doświadcza blackoutów?Polska i Hiszpania: dwa różne systemy, podobne zagrożeniaMagazyny energii – brakujący element polskiej energetykiJak uniknąć blackoutu? Priorytety na dziśPolska musi działać szybciej Dlaczego Europa doświadcza blackoutów? Analiza przyczyn ostatnich blackoutów wskazuje na kilka kluczowych czynników: Rosnące obciążenie sieci – związane z klimatyzacją, elektryfikacją transportu i rosnącą liczbą urządzeń elektrycznych, Brak elastyczności systemu – ograniczone możliwości szybkiej kompensacji spadków produkcji z OZE, Problemy infrastrukturalne – zbyt mała przepustowość linii przesyłowych i zaniedbania remontowe, Starzejąca się energetyka konwencjonalna – zwłaszcza bloki węglowe wymagające coraz częstszych wyłączeń, Brak magazynów energii – które mogłyby stabilizować sieć w czasie rzeczywistym, Ryzykowna zależność od importu energii – szczególnie w sytuacjach kryzysowych. Polska systematycznie zmaga się z każdym z tych wyzwań, a brak inwestycji w nowoczesne rozwiązania staje się coraz bardziej odczuwalny. Instalacja łącząca biogaz i fotowoltaikę rozwiązaniem na blackout Polska i Hiszpania: dwa różne systemy, podobne zagrożenia Choć Polska i Hiszpania mają zupełnie inny model rozwoju energetyki, oba kraje mierzą się dziś z rosnącymi wyzwaniami związanymi z bezpieczeństwem dostaw energii. W poniższej tabeli zestawiamy kluczowe różnice i ryzyka. Hiszpania i Portugalia, mimo dynamicznego rozwoju odnawialnych źródeł energii, również mają problem z niewystarczającą infrastrukturą stabilizującą sieć. Jednak ich systemy są nowsze i bardziej rozproszone niż w Polsce, co w pewnym stopniu ogranicza skutki awarii. Polska tymczasem stoi przed dwoma problemami naraz: starzejącą się energetyką konwencjonalną oraz dynamicznie rosnącym udziałem niestabilnych źródeł OZE, bez wsparcia magazynów energii. Magazyny energii – brakujący element polskiej energetyki Gdyby w Polsce istniały duże magazyny energii (o mocy powyżej 100 MW, przyłączone do sieci wysokiego napięcia), mogłyby one: Zrównoważyć zmienność produkcji z OZE – dostarczyć energię w kilka milisekund przy spadku produkcji z wiatru lub słońca, Stabilizować częstotliwość w sieci (utrzymanie 50 Hz w Europie), Zapobiegać awariom kaskadowym – lokalnie dostarczając energię i odciążając sieć, Zmniejszyć zależność od importu energii w sytuacjach kryzysowych. Brak takich instalacji oznacza, że polski system elektroenergetyczny jest dziś bardziej podatny na destabilizację niż systemy w zachodniej Europie. Jak uniknąć blackoutu? Priorytety na dziś Aby wzmocnić odporność polskiego systemu energetycznego, konieczna jest:: Budowa dużych magazynów energii (110 kV+, setki MW), Rozwój DSR (zarządzanie popytem odbiorców), Modernizacja sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, Budowa nowych, elastycznych źródeł (SMR, elektrownie gazowe), Zmiana mechanizmów rynku energii, by premiować elastyczność i szybkie rezerwy mocy. Polska musi działać szybciej Przykład blackoutów w Hiszpanii, Portugalii czy Francji to poważne ostrzeżenie. Transformacja energetyczna musi być nie tylko zielona, ale także bezpieczna i odporna na zmiany. Budowa nowych mocy OZE bez wsparcia magazynów energii, nowoczesnej infrastruktury i elastycznych rezerw prowadzi wprost do ryzyka blackoutu. Dalsza zwłoka to igranie z ryzykiem kryzysu, który może sparaliżować gospodarkę i codzienne życie milionów Polaków. Zobacz też: OZE to większe ryzyko blackoutów? Naukowcy wyjaśniają Źródło: ENTSO-E, URE, PSE, Forum Energii, WiseEuropa, REN, REE, REPowerEU Fot.: Canva Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.