Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji (POHiD) ostrzega, że planowany na 1 października start systemu kaucyjnego może zakończyć się fiaskiem i karami za niedostosowanie się do przepisów. Brak jednak kluczowych wyjaśnień do przepisów, a zbyt krótki czas przygotowania sprawiają, że wdrożenie systemu wzbudza coraz większy niepokój. Organizacja apeluje do premiera Tuska o pilne działania legislacyjne. 

Zielony cel, a rzeczywistość szara

Choć cele systemu kaucyjnego są ambitne – chodzi o ograniczenie odpadów, poprawę wskaźników recyklingu oraz rozwój gospodarki obiegu zamkniętego, to zdaniem POHiD wprowadzenie systemu w obecnym kształcie może mieć poważne konsekwencje dla branży. Przez to finalnie może przynieść odwrotne skutki od zamierzonych.

Organizacja reprezentująca największe sieci handlowe w Polsce, podkreśla, że nie kwestionuje sensu reformy, lecz sposób jej wdrażania. Brak realnego okresu przejściowego, niepewności prawne i techniczne, a także chaos organizacyjny mogą uderzyć w przedsiębiorców i konsumentów. POHiD chciałoby uzyskać dialog z rządem, który pozwoli uniknąć dezorganizacji rynku.

System kaucyjny startuje 1 października. Czy pomoże oczyścić polskie rzeki z plastiku?

Najważniejsze problemy do rozwiązania

W swoim stanowisku POHiD wymienia aż dziesięć obszarów, które wymagają natychmiastowych wyjaśnień lub korekt w ustawie. Do najważniejszych należą:

• Brak czasu na wdrożenie: Operatorzy systemu uzyskali zezwolenia dopiero w czerwcu, co znacznie skróciło okres przygotowań dla sklepów. Sieci handlowe nie miały wystarczająco dużo czasu na negocjacje, inwestycje i reorganizację procesów.
• Obowiązek podpisywania umów z wieloma operatorami: Sklepy powyżej 200 m² muszą integrować się z różnymi systemami IT, co podnosi koszty i ryzyko cyberataków.
• Niejasne zasady rozliczeń: Brak przepisów dotyczących ważności bonów czy sposobu zwrotu kaucji może prowadzić do zamieszania i utraty zaufania klientów.
• Zbyt szeroki zakres obowiązku: Nawet sklepy non-food jak apteki czy drogerie, które również muszą uczestniczyć w systemie, co może skłonić je do wycofania napojów z oferty.
• Brak centralnych punktów zbiórki: Ich stworzenie w galeriach handlowych mogłoby odciążyć mniejsze sklepy.
• Problemy z butelkami wielorazowymi, szkłem, odbiorem opakowań, fakturowaniem i sankcjami. Wszystkie te kwestie pozostają niewyjaśnione i mogą prowadzić do chaosu operacyjnego oraz wzrostu kosztów.

Szczególne zaniepokojenie opinii publicznej wzbudził zapis o konieczności wdrażania systemu kaucyjnego przez podmioty takie jak apteka. Przedstawiciele sektora farmaceutycznego apelują o zmiany i są zaniepokojeni, że nie stworzono odpowiedniego wyłączenia w ustawie. Jego brak powoduje, że nawet w bardzo małych aptekach, które nie mają wolnej przestrzeni magazynowej będą musiały stanąć automaty do zwrotu butelek. 

Rozsądek i współpraca

POHiD ma nadzieję, że ich głos dotrze do polityków, bo jak podkreślają, sieci zrzeszone w organizacji tworzą ponad 300 tysięcy miejsc pracy i ich głos nie powinien być ignorowany. Z tego powodu liczą na szybkie i konstruktywne działania rządu – nie tylko dla dobra branży, ale także dla dobra środowiska. Wprowadzenie systemu kaucyjnego jest skutkiem dostosowywania się do unijnych wymogów osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu.

Brak współpracy w tej kwestii może znacząco utrudnić realizację ekologicznych celów, do których zobowiązała się Polska. Warto także podkreślić, że nowelizacje ustawy zawierającej przepisy o systemie kaucyjnym będzie musiał podpisać nowy prezydent – Karol Nawrocki. Po kilku dniach urzędowania wciąż nie wiadomo jak ułoży się jego współpraca z rządem.

Zobacz też:  Zielony Ład zagrożony? Nowa prezydentura a przyszłość OZE i węgla w Polsce

Źródło: Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji, Gov, Rynek Zdrowia,

Fot. Canva (Christopher Ames)

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.