Opublikowano dokument ,,Priorytety rządu”, w którym przedstawiono 58 kluczowych kwestii realizowanej polityki przez rząd Donalda Tuska. Jednym wyróżnionych obszarów jest energetyka, w której znalazły się cztery podpunkty. Jednym z nich jest ustabilizowanie cen energii elektrycznej dla odbiorców w gospodarstwach domowych.

Plany rządu dotyczące cen energii

W jednym z podpunktów rząd oznajmił, że już w 2026 roku zamierza ustabilizować ceny energii na poziomie nie wyższym niż 500 zł/MWh. Miałoby to być możliwe między innymi dzięki porozumieniu z firmami obrotu energią elektryczną. To część działań mających na celu zapewnienie mieszkańcom Polski bezpieczeństwa, które jest rozumiane nie tylko jako zdolność do obrony swojego terytorium przed zagrożeniem, które tworzy w Europie agresywna polityka Rosji. Bezpieczeństwo to także gwarancja zatrzymania rosnących kosztów życia, które zaczynają dotyczyć coraz większą część społeczeństwa.

Jednak, jak wskazują komentatorzy, działania rządu w celu regulowania rynku energii są podobne do próby umówienia się sklepów z piekarnią, że chleb ma kosztować dwa złote. Piekarnie wskazują, że cena nie może być tak niska, bo mąka jest droga. Teoretycznie z młynami można próbować ustalić cenę maksymalną, co przenosi koszty na wcześniejsze ogniwa łańcucha (młyny, rolników) – aż do niewypłacalności któregoś z nich. Tymczasem w Sejmie padały deklaracje odwrotne z ust szefa resortu energii, który zapowiadał brak kolejnych zamrożeń cen energii.

To odchodzenie od tego, by politykę energetyczną w Polsce nie kształtował rynek, żeby nie było sytuacji, w której musimy dosypywać środki do tego nierynkowego działania. Liczę, że przełoży się (to – przypis red.) na konkretne efekty od nowego roku, abyśmy nie musieli mrozić cen energii – powiedział w Sejmie minister energii Miłosz Motyka.

Tymczasem przykładem działania wolnego rynku energii, którego żadne mechanizmy państwa nie zdołały zatrzymać, są ceny na rynku bilansującym w ubiegłą niedzielę. 21 września ceny energii w Polsce były ujemne, dzięki odnawialnym źródłom energii. Średnio -145 zł/MWh przez cały dzień. Wynika to z braku prawidłowych prognoz dotyczących produkcji energii oraz niewystarczającej infrastruktury zdolnej przechowywać nadwyżki. Więcej na ten temat piszemy w artykule poniżej.

Pierwszy dzień z ujemną ceną prądu w Polsce. Rekord PSE pokazuje braki w magazynach energii 

Zaangażowanie firm obrotu energią

Opublikowany wykaz priorytetów uszczegóławia, że niższe ceny energii elektrycznej mają zostać osiągnięte dzięki działaniu na dwóch kierunkach, które opisano w czterech podpunktach. Pierwszy z nich jest związany z prawem – rząd wyznaczył za cel sporządzić przegląd przepisów prawa mających wpływ na wysokość ceny energii elektrycznej oraz tych, które regulują zasady ustalania taryf przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Wprowadzenie zmian umożliwiających ustalenie niższych taryf miałoby doprowadzić do obniżenia rachunków.

Drugi kierunek działań rządu jest związany ze współpracą z przedsiębiorstwami energetycznymi. Wiążę się z nim element prawniczy, bo jednym z punktów jest tworzenie sprzyjającego klimatu gospodarczego dla przedsiębiorstw energetycznych celem obniżenia cen energii elektrycznej w długim terminie. Rząd deklaruje chęć współpracy z podmiotami, które prowadzą działalność w zakresie obrotu energią elektryczną. To właśnie w tym podpunkcie mowa jest o działaniach mających na celu obniżenie cen energii elektrycznej do poziomu nie wyższego niż 500 zł/MWh.

Część branży nie jest tak optymistyczna w sprawie możliwości kształtowania cen energii na tym poziomie już od następnego roku. Maciej Górski, wiceprezes z Polskiej Grupy Energetycznej (PGE), zapowiedział na konferencji prasowej, że zależy im na wynegocjowaniu ceny na przyszły rok w przedziale od 500 do 535 zł netto za MWh. W praktyce oznaczałoby to wzrost cen o kilka procent względem zamrożonego poziomu. Może się jednak okazać, że zmiana przepisów pozwoliłaby na osiągnięcie zamierzonego poziomu, ale otwartą kwestią pozostaje jakie koszty rząd będzie próbował ograniczyć. 

Obecnie na cenę energii elektrycznej wpływają m.in.: 

• wzrost kosztów emisji CO₂
• większe zapotrzebowania na energię zimą, kiedy w miksie jest mało OZE,
• stabilność dostaw na rynkach światowych ropy i gazu, które wpływają na cały system.

Zamrożenie cen czeka na podpis prezydenta

W sierpniu i wrześniu mogliśmy obserwować polityczną grę pomiędzy obozem rządowym a prezydenckim dotyczącym ustawy wiatrakowej oraz dopisanych tam przepisów dotyczących mrożenia cen energii do końca roku. Przypomnijmy: obecne przepisy zamrażające ceny prądu obowiązują do 30 września 2025 roku. Karol Nawrocki zawetował tę ustawę i złożył własny projekt inicjatywy ustawodawczej, w której znajdowały się jedynie przepisy dotyczące zamrożenia cen energii elektrycznej, które określił, jako ,,wyjęte z ustawy wiatrakowej”. 

Weto było spowodowane brakiem akceptacji dla uproszczenia przepisów lokalizacyjnych farmy wiatrowe w pobliżu gospodarstw domowych. Dołożenie do tej ustawy przepisów o zamrożeniu cen wywołało wiele kontrowersji i ostatecznie doprowadziło do gorączkowych działań rządu w celu znalezienia procedur oraz terminów w kalendarzu Sejmowym. Ustawa została uchwalona przez obie izby parlamentu, co oznacza, że teraz oczekuje tylko na podpis prezydenta. 

Jeżeli ten rząd będzie procedował dobre ustawy, (…), to oczywiście w interesie Polaków taki projekt znajdzie uznanie, bo trzeba zrobić wszystko, żeby te ceny zamrozić – powiedział szef kancelarii prezydenta Zbigniew Bogucki pytany, czy Karol Nawrocki podpisze rządową ustawę.

Jak obywatele mogą zadbać o cenę energii?

Wszyscy klienci dużych operatorów energetycznych, którzy korzystają ze stałej taryfy, takiej jak G11 mają zagwarantowane, że ceny maksymalne na poziomie, które uchwali prezes URE. By skutecznie ochronić swój portfel przed wahającymi się cenami oraz polityką rządu w zakresie energetyki, która wciąż wymaga usprawnień, eksperci zalecają szukać indywidualnych rozwiązań dla swojego gospodarstwa domowego, takich, które umożliwiają zakup energii poniżej cen taryfowych. 

Jednym z najskuteczniejszych metod jest przejście na taryfę dynamiczną cen prądu, czyli inną dla każdej godziny w zależności od popytu i podaży. Ważnym elementem takiej zmiany jest również inwestycja w magazyn energii oraz instalacje PV, dzięki czemu z konsumenta energii można stać się prosumentem – wytwarzać, konsumować i sprzedawać nadwyżki energii. 12 września zakończyła się kolejna edycja ,,Mój Prąd” – programu wsparcia do zakupu tych elementów rozproszonego systemu energetycznego. Pomimo kierowania licznych zapytań o kolejną edycję programu, na tą chwilę brak informacji o mechanizmie, który najskuteczniej obniża rachunki za energię Polaków.

Zobacz też: Ceny energii w 2026 roku niższe niż zamrożone? Rząd zapowiada nowe działania

Źródła: PAP, KPRM, Gov.pl, ,,Wykaz priorytetów polityki członków rady ministrów wg obszarów”, URE, Sejm Gov, PGE, 

Fot. Canva (Connor McManus)

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.