Polski sektor offshore zakłada dynamiczny rozwój morskich farm wiatrowych i zainstalowanie 5,9 GW nowych mocy do 2030 roku. Jednak na przeszkodzie stoją braki kadrowe, które obejmują niedobór pracowników, specjalistów i techników, a także brak lokalnych łańcuchów dostaw. Państwowe projekty edukacyjne, takie jak nowa oferta kierunków studiów na Politechnice Gdańskiej mogą pomóc w szybszej realizacji projektów offshore.

Morskie farmy wiatrowe przyszłością OZE

Transformacja energetyczna nabiera tempa, a morska energetyka wiatrowa ma stać się jednym z kluczowych źródeł czystej energii w Europie. Morskie farmy wiatrowe są uważane za bardziej wydajne od lądowych ze względu na większą prędkość i stałość wiatru na morzu. 

Europa jest liderem w rozwoju morskiej energetyki wiatrowej, a według danych na koniec 2024 roku, łączna moc energii offshore w UE wynosiła około 37 GW.  Ponad połowę tej mocy stanowiły instalacje w Wielkiej Brytanii i Niemczech, które łącznie miały ponad 20,45 GW. W 2023 roku, mimo dominacji farm lądowych, morska energetyka wiatrowa stanowiła 11% całkowitej produkcji energii wiatrowej w Europie, z 3630 turbinami na morzu.

Niemcy: spadek produkcji OZE przez najsłabszy wiatr od lat. Powstanie 1250 nowych turbin

Polski sektor offshore

Według styczniowego raportu „Polska strategia rozwoju przemysłu morskich farm wiatrowych”, przygotowanego przez Fundację Wind Industry Hub, Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej i CEE Energy Group, mimo dużego zainteresowania ze strony przedsiębiorców, odnotowały niewielki odsetek uczestnictwa w krajowych projektach offshore. Bank Gospodarstwa Krajowego wskazał w 2023 roku, że w Polsce ponad 200 firm mogłoby potencjalnie brać udział w realizacji tych projektów, z czego 20 z nich aktywnie udzielało się w branży offshore. 

Krajowy plan przewiduje zainstalowanie około 5,9 GW mocy morskich farm wiatrowych do 2030 roku oraz kolejnych 12 GW w ciągu następnej dekady. Offshore ma być istotnym filarem dekarbonizacji krajowej gospodarki. Brakuje jednak wykwalifikowanej kadry, co stanowi jedno z głównych wyzwań dla rozwoju krajowego sektora offshore.

Brak polskich pracowników i producentów

Badanie ankietowe wykazało także, że według interesariuszy największym zagrożeniem dla rozwoju krajowego łańcucha dostaw jest brak pracowników. Sektor morskiej energetyki wiatrowej cierpi również na niedobór wykwalifikowanej kadry pracowniczej – techników i specjalistów. Brakuje polskich producentów głównych komponentów, co przekłada się na trudności w budowie lokalnego łańcucha dostaw. Wszelkie nowe plany i inwestycje realizowane są za pośrednictwem międzynarodowych koncernów, z wykorzystaniem zagranicznego kapitału.

Oferta edukacyjna polskich uczelni

Politechnika Gdańska postanowiła wyjść naprzeciw lukom pracowniczym. W ramach projektu DigiWind, oferuje elastyczne ścieżki kształcenia w sektorze offshore. Ma on na celu wspierać cyfrową i ekologiczną transformację Europy, zapewniając programy edukacyjne dotyczące OZE. Uczelnia przygotowuje nowe kierunki i formy kształcenia w zakresie umiejętności cyfrowych, takie jak Cloud Computing (przetwarzanie danych w chmurze), Artificial Intelligence (sztuczna inteligencja), Machine Learning (uczenie maszynowe) i Cybersecurity (cyberbezpieczeństwo). Rekrutacja na kursy i studia podyplomowe Digital Skills for Wind Energy Systems ma rozpocząć się już 1 sierpnia 2025 roku.

Uniwersytet Morski w Gdyni również oferuje szereg kierunków, które mają kształcić przyszłych specjalistów w branży offshore. Wśród nich znajduje się Eksploatacja i Diagnostyka Systemów Technicznych, Zarządzanie Odnawialnymi Źródłami Energii, Morska Energetyka Wiatrowa oraz specjalność Technologie Offshorowe na kierunku Nawigacja. Oferta UMG odpowiada na aktualne zapotrzebowanie rynku pracy w sektorze offshore.

Politechnika Morska w Szczecinie także realizuje studia z zakresu morskiej energetyki wiatrowej. Kierunek Inżynieria Przemysłowa i Morskie Elektrownie Wiatrowe ma zapewnić absolwentowi specjalistyczną wiedzę z zakresu inżynierii mechanicznej i mechatroniki, potrzebnych do rozwoju polskiej branży offshore.

Eksperci szacują, że wykorzystanie pełnego potencjału polskiej części Morza Bałtyckiego może wygenerować 50-70 tysięcy miejsc pracy. Nowe projekty edukacyjne, które będą kształcić przyszłych pracowników sektora offshore mogą rozwiązać problem braków kadrowych i przyspieszyć polską transformację energetyczną.

Zobacz też: Polska szkoli kadry dla atomu. Czy nadążymy za rozwojem energetyki jądrowej?

Źródła: Gov.pl, Komisja Europejska, Wind Industry Hub, CIRE, Politechnika Gdańska

Fot: Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.