Cable pooling to hybrydyzacja technologii, która polega na zainstalowaniu dodatkowej (uzupełniającej) mocy wytwórczej w istniejącej już elektrowni. Pozwala to na maksymalizację potencjału wykorzystania umowy o przyłączenie. Jakie korzyści płyną z cable polling? Pokazują to obliczenia przeprowadzone na przykładzie Hiszpanii.

Cable pooling na przykładzie Hiszpanii

Cable pooling (w tłum. z jęz. ang. – “łączenie kabli”) to rozwiązanie dające możliwość współdzielenia infrastruktury energetycznej pomiędzy farmami wiatrowymi i słonecznymi. Ma ono co najmniej kilka zalet. 

Na przykładzie Hiszpanii zauważyć można, że istnieje synergiczne sprzężenie pomiędzy technologiami wiatrowymi i słonecznymi. Wynika ono z sezonowości obu zasobów: rocznej (zima/lato) oraz dziennej (noc/dzień). 

Firma Tundra Advisory, zajmująca się obsługą projektów wiatrowych, zbadała wpływ cable pooling na wydajność mocy wiatrowych i fotowoltaicznych w Hiszpanii. Jakie wnioski płyną z badania?

Cable pooling oznacza zwiększenie potencjału wytwarzania energii elektrycznej bez zwiększania mocy połączeniowej. Więcej energii eksportowane jest do sieci przez istniejący już punkt przyłączenia.

Nie oznacza to jednak zwiększenia zdolności przyłączeniowych poszczególnych instalacji. Nie należy zatem traktować cable pooling tak samo, jak wnioskowania o moce przyłączeniowe dla nowych projektów. Jak w takim razie wdrożyć to rozwiązanie przy obecnych przepisach?

Jak wprowadzić cable pooling w obecnych ramach prawnych?

Istnieje możliwość zastosowania cable pooling poprzez zmianę aktualnej umowy przyłączeniowej na indywidualny wniosek inwestora. Nowa instalacja musi być zharmonizowana z istniejącą poprzez zintegrowany system łączności, wyłączenie awaryjne, montaż nowych urządzeń etc.

TAURON: magazyn energii koniecznością, sieć nie przyjmie więcej fotowoltaiki. Nowa inwestycja w Zakopanem

Z takiego rozwiązania mogą skorzystać np. spółki planujące budowę instalacji wytwórczych na własne potrzeby. Z kolei prosumenci muszą jedynie zgłosić instalacje wytwórcze w ramach maksymalnej mocy z umowy przyłączeniowej.

Instalacje OZE funkcjonujące w systemie „zielonych certyfikatów” mogłyby wdrożyć cable pooling bez utraty tego wsparcia, ponieważ, produkcja energii elektrycznej mierzona jest wtedy na turbinach. Natomiast projekty aukcyjne nie będą przy obecnych przepisach dopuszczone do cable pooling, z uwagi na fakt, że w ich przypadku energia mierzona jest przy punkcie przyłączenia 

Jak zatem zmienić obecne przepisy, aby lepiej dopasować je do potrzeb rynku?

Jak wdrożyć cable pooling? Sugerowane zmiany regulacyjne

W celu usprawnienia procesu akceptacji przyłączenia cable pooling przez operatora system dystrybucyjnego (OSD) oraz uniknięcia ewentualnych sporów pomiędzy inwestorami a OSD, Tundra Advisory proponuje wprowadzenie następujących przepisów:

1. Zobowiązanie OSD do pozytywnego rozpatrzenia cable pooling do maksymalnej dopuszczalnej mocy (podobnie jak w przepisach hiszpańskich), chyba że mogłoby to negatywnie wpłynąć na sieć (przy odrzuceniu wniosku należy przedstawić uzasadnione dowody).

2. Gwarantowana akceptacja uzyskania pozwolenia dla dodatkowej instalacji  przy wpłacie kaucji (na maksymalnie 4 lata). W ciągu 4 lat inwestor miałby możliwość aneksować umowę przyłączeniową. Kaucja byłaby zwrotna po wybudowaniu nowej instalacji lub rezygnacji z budowy.

3. Dopuszczenie możliwości pomiaru proporcjonalnego w punkcie przyłączenia (obecnie dotyczy to tylko projektów hybrydowych), tak aby w modelu cable pooling uwzględnić „projekty aukcyjne” (energia generowana przez nową instalację nie będzie liczona dla systemu aukcyjnego).

Korzyści płynące z cable pooling

Wyniki obliczeń Tundra Advisory wskazują, że zastosowanie modelu cable pooling dla wszystkich farm wiatrowych eksploatowanych w systemie zielonych certyfikatów, z zaakceptowaniem strat na poziomie 5% z nowej generacji PV, może pozwolić na zbudowanie do 87% nowych mocy PV (600 MW w wietrze – 5 600 MW w PV).

Mogłoby to zwiększyć produkcję energii elektrycznej maksymalnie nawet o 42% (15 440 GWh w przypadku wiatru – 6 5 GWh w nowej PV). W rzeczywistości będą to niższe liczby, gdyż nie we wszystkich lokalizacjach farm wiatrowych będzie możliwość zrealizowania instalacji  fotowoltaicznej.

Jeżeli dodamy do tego modelu również „projekty aukcyjne” to dodatkowa moc PV może być jeszcze większa, jednak mniejsza niż w przypadku „starych” farm wiatrowych (im wyższa wydajność wiatru, tym niższa moc nowej PV).

Warto rozważyć rozszerzenie koncepcji cable pooling o przyznawanie mocy dla nowych instalacji przyłączanych w nowych punktach przyłączeniowych z dodatkowym warunkiem obowiązkowej akceptacji ograniczeń nierekompensowanych przez OSD. Maksymalny współczynnik ograniczenia byłby liczony z uwzględnieniem działających instalacji zlokalizowanych w sąsiadującym obszarze. 

Pozwoliłoby to na budowę instalacji przez inwestorów w nowych lokalizacjach, niekoniecznie podłączonych do istniejących już punktów przyłączenia.

Chcesz wiedzieć więcej o zaletach cable pooling i możliwościach wprowadzenia tego rozwiązania w Polsce?

Fotowoltaika połączy siły z wiatrakami? Cable pooling to szansa na rozwój OZE w Polsce

źródło: Tundra Advisory, Forum Operatorów Farm Wiatrowych 2022

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.