Cementownia Kujawy wdraża technologię wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (CCS), która pozwoli redukować nawet milion ton emisji rocznie. To pierwsza w Polsce pełnoskalowa instalacja tego typu, otwierająca drogę do głębokiej dekarbonizacji sektora cementowego – jednego z najbardziej emisyjnych obszarów przemysłu budowlanego.

Cement filarem budownictwa

Cement to jeden z podstawowych materiałów budowlanych, bez którego dzisiejsze budownictwo nie byłoby możliwe. Stanowi podstawowy składnik betonu i zapraw budowlanych, zapewniając trwałość i wytrzymałość konstrukcjom. Dzięki niemu powstają fundamenty, drogi, mosty oraz mniejsze elementy, takie jak pustaki i tynki, co czyni go kluczowym materiałem konstrukcyjnym. Cement stanowi podstawę infrastruktury publicznej, prywatnych budynków, ośrodków przemysłowych i energetycznych, a także wykorzystuje się go do budowy schronów i zapór, co czyni go także strategicznym surowcem dla bezpieczeństwa kraju. 

Największym światowym producentem cementu są Chiny, odpowiadające za przeważającą część globalnej produkcji, a następne są Indie i Wietnam. Polska jest trzecim największym producentem cementu w UE, co nakłada na nas także odpowiedzialność środowiskową. Według danych Stowarzyszenia Producentów Cementu (SPC), przemysł cementowy w Polsce odpowiada za 3,8% całkowitej emisji CO₂, co przekłada się na 310 mln ton ekwiwalentu rocznie.

Recykling drewna budowlanego. Jak zatrzymać CO₂ w budynku przez 100 lat?

Emisyjność produkcji cementu

Produkcja cementu odpowiada za około 8% globalnych emisji CO₂, a jedna tona cementu generuje około 0,8-0,9 tony dwutlenku węgla. Powodem tak znaczących emisji jest kluczowy dla procesu powstawania cementu rozkład chemiczny węglanu wapnia oraz spalanie paliw do ogrzewania pieców. Światowy przemysł podejmuje działania w celu redukcji emisji, takie jak poprawa efektywności energetycznej, stosowanie ekologicznych paliw, rozwój cementów o obniżonej zawartości klinkieru oraz wdrażanie technologii wychwytywania i magazynowania CO₂.

Polski projekt dekarbonizuje budownictwo

Cementownia Kujawy należąca do grupy Holcim Polska to przełom w dekarbonizacji przemysłu cementowego w Polsce i Europie. Strategiczny projekt Kujawy Go4ECOPlanet zakłada wychwytywanie niemal 100% emisji dwutlenku węgla wydzielanego podczas produkcji klinkieru – podstawowego składnika cementu. W tym celu ma służyć technologia CCS – proces wychwytywania CO₂ ze źródeł przemysłowych, takich jak elektrownie i fabryki, a następnie jego bezpiecznego składowania pod ziemią w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. 

Jednym z największych wyzwań XXI wieku jest dekarbonizacja. To trend europejski, światowy i temu musi sprostać przemysł, który ma być konkurencyjny – powiedział Michał Jaros, sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.

Strumień dwutlenku węgla z Cementowni Kujawy zostanie odseparowany, oczyszczony i skroplony, poprzez obniżenie temperatury, a następnie załadowany i wywieziony do magazynu poza granicami Polski. Plan zakłada, że w ciągu 10 lat w Cementowni Kujawy zostanie wyłapane ponad 10 mln ton CO₂. Stanowi to około 10% rocznej emisji w całym sektorze cementowym w Polsce.

Polskie budownictwo wypełni cele klimatyczne?

W ostatnich latach Polska branża budownictwa osiągnęła znaczący postęp, zastępując 80% węgla paliwami alternatywnymi i redukując emisje o ponad 30%. Aż 63% emisji CO₂ z cementowni to emisja procesowa, którą trudno zredukować. Zgodnie z założeniami ograniczenia krajowych emisji gazów cieplarnianych cementownie muszą ograniczyć emisje o 40% do 2030 roku, a osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku. Koszty uprawnień do wytwarzania emisji CO₂  w latach 2017-2023 znacząco wzrosły, osiągając wartość 100 euro za tonę. Spodziewany jest dalszy wzrost cen w najbliższej dekadzie, co ma stanowić zachętę dla zarządców cementowni do wdrażania niskoemisyjnych rozwiązań. Odpowiedzią na konieczność wdrożenia zrównoważonych, przyjaznych środowisku praktyk są nowe technologie dekarbonizacji budownictwa, takie jak technologia CCS. 

Europejski Zielony Ład wymaga 50% redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 roku w porównaniu z poziomami z 1990 roku oraz ich zerowego poziomu do 2050 roku. Nie jest to możliwe bez zaangażowania sektora budowlanego, który jest kluczowy zarówno z punktu widzenia środowiskowego, jak i energetycznego. Według przewidywań popyt na cement i beton ma wzrosnąć o 33% do 2050 roku, dlatego realizacja nowych technologii dekarbonizacji jest kluczowa już teraz, by w przyszłości wypełnić cele klimatyczne. Polski projekt Cementowni Kujawy pokazuje, że sektor budownictwa może dążyć do niskoemisyjności.

Zobacz też: Inteligentne materiały w budownictwie: AGH tworzy farbę, która ostrzega przed katastrofą 

Źródła: PAP, GO4ECOPlanet, Holcim Polska, SPC, Renewable Matter

Fot: Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.