Miejskie wyspy ciepła (MWC) to zjawisko klimatyczne polegające na kumulacji ciepła w miejskiej przestrzeni. Zabetonowane przestrzenie przechowują ogromne ilości ciepła nie tylko latem, ale i w ciągu całego roku. Kryzys klimatyczny to jednocześnie wynik rewolucji przemysłowej, a także przyczyna zwiększenia częstotliwości i występowania wysp ciepła.
Spis treści
Wyspy ciepła – gdzie powstają?
Wyspy ciepła występują nad obszarami wielkomiejskimi. Powstają w wyniku połączenia kilku czynników. Konstrukcje takie jak budynki, drogi i cała miejska infrastruktura gromadzą ciepło i powoli je emitują, dlatego tak mocno można odczuć miejski skwar w upalne dni. Gęstość zabudowy oraz niewielki procent terenów zieleni, czyli niedobór powierzchni biologicznej czynnej w miejskiej przestrzeni pogłębiają ten problem.
Inaczej jest w przypadku przyrody i naturalnych krajobrazów, czyli zbiorników wodnych, lasów i podobnych obszarów. Te obszary pochłaniają więcej ciepła słonecznego i nie oddają go w dużych ilościach, czyli chłodzą, zamiast parzyć. Tereny peryferyjne nie stają się swoistymi kieszeniami, przechowującymi duże ilości ciepła.
Przyczyny powstawania wysp ciepła
Wyspy ciepła mogą tworzyć się w różnych warunkach, w tym w dzień lub podczas nocy oraz w różnym klimacie. Badania ekspertów wykazały, że efekt wyspy ciepła w USA jest równoznaczny z podniesieniem temperatury w ciągu dnia i nocy o kilkanaście stopni (ok. 15 stopni Celsjusza). Największe różnice temperatur są widoczne na terenach wilgotnych oraz tych najbardziej zaludnionych.
Wyspy ciepła powstają w wyniku połączenia kilku czynników:
- zmniejszenie naturalnych krajobrazów na obszarach miejskich: drzewa, roślinność i zbiorniki wodne mają tendencję do chłodzenia powietrza (cień, odprowadzanie wody z liści roślin i odparowywanie wody powierzchniowej),
- chodniki, budynki, parkingi, słowem zabetonowane przestrzenie przyczyniają się do gromadzenia ciepła i wyższych temperatur,
- konwencjonalne materiały budowlane mogą również emitować więcej ciepła – tutaj alternatywą są nowe, ekologiczne technologie oraz materiały budowlane oczyszczające powietrze i zielone dachy,
- zmniejszony przepływ wiatru lub jego deficyt, rozplanowanie zabudowy, wymiar i rozstaw budynków wpływa na jego utrudniony przepływ,
- ciasno sąsiadujące ze sobą budynki gromadzą więcej ciepła,
- aerodynamika miast: wysokie bloki i gęsta zabudowa blokują naturalny przepływ wiatru i przetrzymują masy ciepłego powietrza,
- dodatkowe ciepło generują pojazdy, klimatyzatory i obiekty przemysłowe
Pogoda i geografia
Pogoda i warunki geograficzne mogą mieć wpływ na intensyfikację zjawiska miejskich wysp ciepła. Spokojne i bezchmurne nieba pogłębiają ich skalę. Natomiast silne wiatry i zachmurzenie hamują tworzenie się wysp ciepła. Według badaczy może istnieć prawdopodobieństwo, że pobliskie góry mogą zablokować wiatr przed dotarciem do miasta lub wpływać na jego tor.
- Czytaj także: Jak przygotować się na upały w mieście?
Jak przeżyć na wyspie ciepła?
Istnieje kilka strategii, które można wykorzystać w zmniejszenie skali miejskiej wyspy ciepła. Oto kilka z nich:
- zwiększenie liczby drzew i roślin,
- inwestycja w zielone dachy, które zapewniają cień i chłodzą dzięki ewatotranspiracji,
- montaż chłodnego dachu z wykorzystaniem zaawansowanych materiałów budowlanych (ang. cool roof) oraz pokrycie budynków przepuszczalnymi materiałami,
- technologia chłodnych, przepuszczalnych nawierzchni i chodników,
- optymalizacja układów budynków,
- ograniczenie ruchu samochodów w ciasnych przestrzeniach,
- wykorzystanie praktyk zrównoważonego rozwoju, np. inwestycja w obiekty gromadzące wodę deszczową, zbiorniki wodne, utrzymywanie równowagi pomiędzy naturą a urbanizacją.
źródło: epa.gov, sztuka-krajobrazu.pl
Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.