Na podstawie danych ze stacji monitoringu jakości powietrza należących do sieci pomiarowej Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, stwierdzono znaczący wpływ fajerwerków na zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym PM10 i PM2,5 w noc sylwestrową 2023/2024.

Dane ze stacji monitoringu 

W noc sylwestrową mierzono w Polsce pył zawieszony PM10 i PM2,5 na kolejno 180 oraz 98 automatycznych stanowiskach pomiarowych. Dla wyników pomiarów z godzin od 21:00 dnia 31 grudnia 2023 r. do 4:00 dnia 1 stycznia 2024 roku obliczono średnie stężenia ze wszystkich stacji w Polsce (czerwona linia na wykresie poniżej). 

W przypadku pyłu zawieszonego PM10 uwagę zwracają stacje z największym wzrostem zanieczyszczeń po północy. To między innymi stacja w Legnicy (woj. dolnośląskie), gdzie odnotowano wzrost o 322 µg/m3 i dwie stacje z Zabrzu (woj. śląskie), gdzie wzrost stężenia wyniósł 146 µg/m3.

W przypadku pyłu zawieszonego PM2,5 dużym wzrostem stężenia po północy wyróżniły się dwie stacje w województwie lubuskim: w Gorzowie Wielkopolskim przy ul. Kosynierów Gdyńskich (wzrost o 102 µg/m3) i w Międzyrzeczu przy ul. Komisji Edukacji Narodowej (wzrost o 93 µg/m3), a także stacja w Lęborku (woj. pomorskie) przy ul. Malczewskiego (wzrost o 98 µg/m3) oraz stacja w Bydgoszczy (woj. kujawsko-pomorskie) przy ul. Warszawskiej (wzrost o 85 µg/m3).

W jaki sposób zapobiegać smogowi – 3 praktyczne przykłady

Widoczny wzrost stężeń już od północy

Wzrosty stężeń pyłu zawieszonego były widoczne na mapie prezentującej jednogodzinne wyniki pomiarów, udostępnianej na portalu Jakość Powietrza i w aplikacji mobilnej „Jakość Powietrza w Polsce” GIOŚ. Tu przykładowo ilustracja pokazująca jak zmieniły się stężenia PM2,5 w poszczególnych rejonach Polski przed i po północy, czyli w czasie, gdy fajerwerki były wypuszczane najintensywniej.

Jak to wyglądało na przestrzeni ostatnich 11 lat

Ciekawych wniosków dostarczyła również analiza wyników pomiarów zanieczyszczeń powietrza pyłem zawieszonym PM10 z dwunastu nocy sylwestrowych: od 2012 do 2023 roku, na podstawie której dla każdego roku odnotowano skokowy wzrost średniego poziomu stężeń 1-godzinnych pyłu zawieszonego PM10 ze wszystkich stacji pomiarowych w Polsce w noc sylwestrową.

Toksyczność fajerwerków – czy warto ryzykować zdrowiem dla chwilowego widowiska?

Największy średni wzrost stężenia po północy odnotowano w noc sylwestrową na przełomie lat 2016/2017 (o 37 µg/m3) oraz w noc sylwestrową 2015/2016 (o 34 µg/m3), a najmniejszy w noce sylwestrowe w czasie pandemii COVID-19, tj. 2020/2021 (o 13 µg/m3) i 2021/2022 (o 15 µg/m3). 

Sylwester 2023/2024 okazał się pod tym względem podobny do tych przedpandemicznych, np. z lat 2017/2018 czy 2018/2019, gdy stężenie pyłu po północy wzrastało średnio o 25-27 µg/m3.

Źródło: komunikat GIOŚ

Fot.: canva.com/@pexels, powietrze.gios.gov.pl

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.