Ministerstwo Klimatu i Środowiska pod naciskiem ekologów wprowadza zmiany w ustawie o systemie kaucyjnym. W systemie uwzględnione zostaną aluminiowe puszki i małe szklane butelki, tzw. małpki. To norma w innych krajach europejskich takich jak Niemcy, Belgia czy Austria.

Kaucja w Polsce – są zmiany

O zmianach w systemie kaucyjnym poinformował wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba. Konferencja prasowa w tym temacie odbyła się 2 czerwca br.

– Wprowadzenie systemu kaucyjnego pozwoli na zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska przez odpady szklane i zapewni lepszy surowiec do recyklingu. Aby system ten funkcjonował prawidłowo, musi być powszechnie dostępny, a także zapewniać łatwy zwrot opakowania i odzyskanie kaucji. Chcemy, żeby był on czytelny dla użytkowników, dlatego zaproponowaliśmy objęcie systemem także innych opakowań szklanych – powiedział wiceminister.

Zgodnie z planem system ma wejść w życie w 2023 roku. Nie oznacza to jednak, że już w przyszłym roku oddamy puszkę czy butelkę w sklepie. Ustawa zakłada 2-letni okres przejściowy i ma być wdrażana etapowo. Do jej wprowadzenia zobowiązuje nas dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Radu UE. Przepisy unijne mówią, że do 2035 roku musimy odzyskiwać ponownie 65% wyrzucanych odpadów. 

Kaucją zostaną objęte puszki aluminiowe do 1l, butelki szklane do 1,5l l (jednorazowego oraz wielorazowego użytku) oraz butelki z tworzywa sztucznego do 3l. 

O uwzględnienie puszek i tzw. małpek w systemie kaucyjnym apelowało Polskie Stowarzyszenia Zero Waste.

– Niewłączenie do systemu większej ilości frakcji, w tym przede wszystkim puszki aluminiowej jest nielogiczne i niezgodne z rekomendacjami naukowców, którzy mówią, że musimy walczyć o każdy kilogram recyklingu aluminium – apelowali przedstawiciele Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste.

• Więcej na ten temat pisaliśmy w tekście Jesteśmy na szarym końcu recyklingu i na czele śmietnisk Europy.

Małpki i puszki znikną z ulic

Ustawa w takiej formie pozwoli na ograniczenie dezorientacji konsumentów, która mogłaby wystąpić gdyby część butelek szklanych została objęta systemem, a część pozostała poza nim.

– Włączenie do systemu kaucyjnego szklanych butelek jednorazowego użytku o pojemności do 1,5l ma pomóc rozwiązać problem zanieczyszczania środowiska tzw. małpkami. W przypadku nieobjęcia ich systemem kaucyjnym istniałoby też ryzyko przechodzenia producentów z butelek wielokrotnego użytku na jednorazowe, czego chcemy uniknąć – komentował Jacek Ozdoba.

Ważną zmianą jest włączenie do systemu kaucyjnego puszek aluminiowych. Aluminium daje możliwość wielokrotnego wykorzystywania. Obecnie w Polsce zbieramy ok. 80% puszek aluminiowych z odpadów zebranych selektywnie i ze 100 puszek z surowca pierwotnego wytwarzamy niecałe 400 nowych puszek w kolejnych cyklach. Jeśli zbiórka osiągnie poziom 90%, wytworzymy ponad 850 puszek

Kaucja na aluminium może przyczynić się do wzrostu zbierania puszek, a tym samym mniejszego zaśmiecenia. Dzięki tej zmianie zbieranie puszek może wzrosnąć nawet o 10%. Oznacza to, że ok. 400 mln sztuk puszek zniknie z naszych parków, skwerków i ulic.

– Takie opakowania znajdują się w obiegu zamkniętym z pominięciem jednostek handlowych, które w planowanym systemie mają funkcję związaną z poborem i zwrotem kaucji. Dlatego też ewentualne rozliczenia związane z kaucją byłyby problematyczne dla takich podmiotów – mówił wiceminister Jacek Ozdoba.

• Dowiedz się więcej na temat segregacji aluminium.

Zmiany w ustawie o odpadach. Czy Polskę czeka rewolucja śmieciowa?

Kaucja wraca – bez konieczności paragonu

Projekt ustawy przekazany do konsultacji nie określał wysokości stawki kaucji na opakowania, jednak ma się to zmienić. W ustawie znajdzie się zapis o maksymalnej stawce kaucji oraz wysokościach w zależności od rodzaju opakowania. Kaucja będzie zwracana konsumentowi w chwili zwrotu opakowań bez konieczności pokazywania paragonu. Może to spowodować wzrost cen produktów, ale część kwoty konsument odzyska zwracając butelkę.

System kaucyjny ma obowiązywać w sklepach o powierzchni handlowej powyżej 100 m2. Oznacza to, że w tego rodzaju sklepach oddamy puste opakowania i odpady opakowaniowe powstałe z opakowań objętych systemem kaucyjnym oraz otrzymamy zwrot kaucji. W mniejszych sklepach decyzja o odbiorze opakowań leży po stronie właściciela. Jest dobrowolna. Wszystkie sklepy będą natomiast zobowiązane do pobierania kaucji.

Kto będzie tworzyć system kaucyjny?

System kaucyjny tworzyć będą wprowadzający napoje w opakowaniach. Projektowane przepisy pozostawiają jednak dużą swobodę przedsiębiorcom w tym zakresie, określając jednak warunki, które taki system powinien spełniać. 

– Projekt ustawy nie narzuca przedsiębiorcom tworzącym system wyboru sposobu zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych. Będą mogli więc oprzeć się wyłącznie na zbieraniu opakowań i odpadów przez sklepy, ale także instalować automaty do odbierania butelek w sklepach i poza nimi – podkreślił wiceminister klimatu i środowiska.

Będą musieli oni jednak uzyskać określony poziom selektywnego zbierania opakowań lub odpadów (docelowo 90% wprowadzonych opakowań objętych systemem). Nieuzyskanie wymaganych poziomów będzie się wiązać z koniecznością uiszczenia opłaty produktowej. Do uzyskiwanych poziomów nie będą wliczane butelki po napojach objętych systemem kaucyjnym, które zostaną zebrane poza tym systemem.-

• Czytaj więcej: Niedawno swój system kaucyjny wprowadziła także Biedronka.

źródło: gov.pl

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.