Koalicja Lekarzy i Naukowców na rzecz Zdrowego Powietrza skierowała apel do Rady Miasta Krakowa nawołujący do utrzymania Strefy Czystego Transportu w mieście. “Ochrona życia i zdrowia mieszkańców Krakowa to główny cel SCT” – zwracają uwagę lekarze i naukowcy. Podkreślają, że dzięki zmniejszeniu emisji z transportu, w Krakowie można uniknąć niemal 300 zgonów rocznie.
Gorący apel krakowskich lekarzy. Chodzi o ochronę życia i zdrowia
W apelu skierowanym do Rady Miasta Krakowa lekarze i naukowcy zwracają uwagę na istotny aspekt Strefy Czystego Transportu, który w trwającej obecnie burzliwej dyskusji traktowany jest w sposób marginalny – to ochrona życia i zdrowia mieszkańców Krakowa. Eksperci podkreślają, że Kraków należy do czterech miast w Polsce, w których przekroczone są dopuszczalne średnioroczne stężenia NO2. Stężenia tego zanieczyszczenia w Krakowie są czterokrotnie wyższe niż zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia.
– Wyliczenia pokazują, że każdego roku można ocalić 295 istnień ludzkich w Krakowie dzięki zmniejszeniu emisji zanieczyszczeń generowanych przez transport. Największy pozytywny wpływ widać w takich dzielnicach jak: Stare Miasto, Grzegórzki, Prądnik Czerwony i Biały, Krowodrza, Podgórze, Czyżyny, Bieńczyce, Wola Duchacka i Łagiewniki. We wskazanych obszarach, dzięki działaniom zmniejszającym emisję tlenków azotu, można zredukować liczbę zgonów z przyczyn naturalnych aż o 7,6% – mówi Łukasz Adamkiewicz z Europejskiego Centrum Czystego Powietrza.
Jak szkodzą spaliny samochodowe?
Lekarze w swoim apelu podkreślają negatywny wpływ na nasze zdrowie jaki ma oddychanie powietrzem zanieczyszczonym spalinami z silników samochodowych: astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc, ostre incydenty chorób sercowo-naczyniowych oraz rozwój zespołów otępiennych u osób starszych, a także pogorszenie koncentracji i uczenia się dzieci i młodzieży.
– Najbardziej narażone na efekty smogu w miastach są kobiety ciężarne, dzieci oraz osoby starsze, często z chorobami przewlekłymi układu krążenia i oddychania – mówi prof. Ewa Konduracka z Collegium Medicum w Krakowie. – Spaliny samochodowe szczególnie negatywnie oddziałują na małe dzieci, które z powodu niskiego wzrostu łatwiej – w porównaniu z dorosłymi – inhalują zanieczyszczenia z rur wydechowych. Dzieci również dużo gorzej metabolizują i eliminują składniki spalin samochodowych, ponieważ nie mają w pełni wykształconego i funkcjonującego układu odpornościowego. Wiadomo rownież, że przewlekła ekspozycja zanieczyszczenia powietrza przyczynia się do rozwoju chorób układu krążenia, oddychania, nowotworów i alergii.
Ilu przedwczesnych zgonów można uniknąć dzięki SCT w Krakowie?
Badacze związani z Fundacją Europejskie Centrum Czystego Powietrza przygotowali specjalną mapę, która pokazuje, jakiego odsetku przedwczesnych zgonów można byłoby uniknąć dzięki wprowadzeniu w Krakowie SCT. Tereny mieszkalne w Krakowie podzielono na kwadraty o boku 250 m. Dla każdego z oczek tej siatki obliczono stężenia tlenków azotu, przypisano populację i oceniono, jakie są skutki zdrowotne z powodu narażenia na zanieczyszczenie powietrza. Otrzymano odsetek zgonów, których można byłoby uniknąć przy ograniczeniu emisji.

Koalicja Lekarzy i Naukowców na rzecz Zdrowego Powietrza przygotowała również specjalne opracowanie „Strefy Czystego Transportu w polskich miastach. Dlaczego potrzebujemy czystego powietrza?” przedstawiające argumenty medyczne, które uzasadniają potrzebę podejmowania działań zmierzających do redukcji emisji pochodzenia komunikacyjnego (w szczególności tlenków azotu). W jego przygotowaniu uczestniczyli eksperci z Warszawy, Krakowa i Katowic, którzy od wielu lat zajmują się naukowo i zawodowo zagadnieniami związanymi z wpływem zanieczyszczeń powietrza na zdrowie. Z pełną wersją dokumentu można się zapoznać tu.
Pierwszy etap Strefy Czystego Transportu w Krakowie miał wejść w życie już w połowie tego roku, a pełne jej obowiązywanie było zapowiedziane na lato 2026. W połowie jednak władze miasta zaproponowały opóźnienie całego procederu – etap przejściowy miałby się rozpocząć się 1 lipca 2026, a SCT w pełnym wymiarze będzie obowiązywać od 1 stycznia 2028.
– Czytaj także: Gdzie w Krakowie auta trują najbardziej? Mamy wyniki najnowszych badań [MAPA]
Źródło: informacja prasowa – Krakowski Alarm Smogowy
Fot. Bing, Canva (NanoStockk)
Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.