Mokradła i torfowiska magazynują ogromne ilości węgla, ale ich potencjał wciąż jest niedoszacowany w globalnej polityce klimatycznej. Tymczasem Polska zyskuje unikalną szansę, by nadać im priorytet: nowym szefem Lasów Państwowych został Adam Wasiak – ekspert od ochrony terenów podmokłych. Czy to początek nowego rozdziału w polityce klimatycznej naszego kraju?

Tereny podmokłe

Zaledwie kilka procent powierzchni lądów odpowiada za magazynowanie ponad 30% globalnego węgla glebowego. Terenami, które pełnią tę funkcję, są mokradła. Naukowcy z Chińskiej Akademii Nauk w opublikowanym właśnie w „Nature Ecology & Evolution” artykule, wskazują, że w latach 2000-2020 tereny podmokłe pochłaniały średnio ponad 1000 milionów ton węgla rocznie, głównie w strefie tropikalnej. Jednak badanie wykazało również, że do 2005 roku globalna zdolność mokradeł do magazynowania węgla malała, po czym trend uległ odwróceniu.

Choć globalny potencjał tych ekosystemów pozostaje stabilny, zmiany hydrologiczne i zmienne warunki klimatyczne mogą go wkrótce poważnie zaburzyć. Tym bardziej potrzebna jest przemyślana ochrona mokradeł – również w Polsce, która zobowiązała się do ochrony i racjonalnego użytkowania mokradeł jako sygnatariusz Konwencji Ramsarskiej. Jest to zwrot wobec polityki osuszania mokradeł obecnej w czasach PRL, kiedy chciano w ten sposób uzyskać więcej miejsca na uprawę.

Polskie lasy mają inne interesy niż europejskie? Różne wizje rozwoju leśnictwa, a w tle ekosystemy

Nowe priorytety dla lasów?

Powołanie Adama Wasiaka na stanowisko dyrektora generalnego Lasów Państwowych może mieć istotne znaczenie dla przyszłości krajowej polityki ochrony przyrody. Wasiak dysponuje ponad 30-letnim doświadczeniem pracy w Lasach Państwowych oraz dał się poznać jako lider projektu Wetlands Green Life – inicjatywy skupionej na ochronie i rewitalizacji terenów podmokłych.

W Polsce aż 87% mokradeł zostało osuszonych przez ostatnie 300 lat, co stanowi wyższy współczynnik niż ogólnoświatowy trend, gdzie ponad połowa obszarów wodno-błotnych na świecie uległa degradacji. Ekspercka wiedza nowego dyrektora Lasów Państwowych o funkcjonowaniu torfowisk, bagien i mokradeł stawia Polskę w pozycji, którą można wykorzystać do skutecznego przeciwdziałania skutkom dewastacyjne polityki poprzednich systemów. Polskie Lasy mogą wyprzedzić trend, inwestując w zachowanie i odbudowę terenów podmokłych, a przestając skupiać się na gospodarce drzewnej jako głównym obszarze zainteresowania leśników.

Polityka leśna oparta na nauce

Badania naukowe pokazują, że ochrona terenów podmokłych może być jednym z najbardziej efektywnych narzędzi przeciwdziałania zmianom klimatu. Choć nie wszystkie globalne modele wciąż doceniają ich rolę, to dzięki temu Polska ma szansę wyznaczyć nowy kierunek położenia większego nacisku na ochronę tworzących się bagien, torfowisk i starorzeczy. 

Jeśli nominacja Adama Wasiaka przełoży się na konkretne działania w terenie, polskie mokradła mogą zyskać większe znaczenie w krajowej polityce środowiskowej z korzyścią dla klimatu, bioróżnorodności i przyszłych pokoleń.

Zobacz też: Nowy dyrektor Lasów Państwowych. Jakie zmiany zapowiada Adam Wasiak?

Źródła: MKiŚ, Gov, Wetlands Green Life, Eurekalert, Lasy Państwowe, Federacja Zielonych Gaja, 

Fot. Canva (jdpfelt0)

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.