Ministerstwo Przemysłu rekomenduje pilne procedowanie nowelizacji ustawy o zapasach ropy naftowej i gazu i wprowadzenie w życie części jej zapisów 1 listopada t.r. Skąd taka decyzja?

Polska a przepisy UE

Pierwotnie projekt ustawy o zmianie ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym oraz niektórych innych ustaw przygotował resort klimatu i środowiska, ale ustawa o działach administracji rządowej od 1 lipca br. przekazała kompetencje w tym zakresie Ministerstwu Przemysłu.

Szefowa tegoż resortu Marzena Czarnecka w piśmie do Komitetu do Spraw Europejskich RM wskazała na potrzebę pilnego procedowania projektu wynikającą z konieczności jak najszybszego wejścia w życie projektowanych rozwiązań, z uwagi na wszczętą przeciwko Polsce przez Komisję Europejską procedurę ws. naruszenia przepisów ze względu na niezgodność art. 24a ustawy o zapasach z rozporządzeniem UE 2017/1938. W opinii KE, wymogi nałożone na importerów i handlowców magazynujących gaz ziemny poza terytorium Polski nie są zgodne z rozporządzeniem Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa dostaw gazu, ponieważ „nakładają one dodatkowe obciążenia na uczestników rynku magazynujących gaz poza terytorium Polski, stwarzają ryzyko zakłócenia konkurencji, utrudniają funkcjonowanie rynku wewnętrznego oraz zagrażają bezpieczeństwu dostaw gazu”. 

Nowelizacja miałaby wejść w życie 1 listopada 2024 roku – poza tymi przepisami, które mają zacząć obowiązywać 1 października 2025 roku. Chodzi o przepisy regulujące tworzenie i utrzymanie zapasów strategicznych gazu ziemnego, związane z tym obowiązki agencji i firm, jak również powiązane z nimi przepisy karne. Wcześniej w życie mają wejść przepisy niezbędne do przygotowania tego systemu, czyli na przykład te dotyczące opłaty gazowej, w tym upoważnienie do wydania rozporządzenia o stawce opłaty, ponieważ opłata po raz pierwszy miałaby zostać opłacona we wrześniu 2025 r., tak aby agencja mogła mieć środki na utrzymywanie zapasów.

Zobacz też: Ponad połowa prądu z OZE do końca tej dekady – taki plan dla Polski ma ministerstwo

Cel nowelizacji

Celem nowelizacji jest nowy model bezpieczeństwa dostaw gazu, który byłby dostosowany do sytuacji panującej na rynku paliw gazowych. Nowelizacja jest realizacją zobowiązań nałożonych na Polskę przez prawo Unii Europejskiej. Ma być też odpowiedzią na postulaty przedsiębiorców sektora gazowego. Zakłada poprawę konkurencyjności tego sektora poprzez przeniesienie obowiązku utrzymywania zapasów gazu z firm na Rządową Agencję Rezerw Strategicznych, która będzie, w imieniu Skarbu Państwa, za pośrednictwem giełdy towarowej lub na rynku organizowanym przez podmiot prowadzący rynek regulowany lub na zorganizowanej platformie obrotu, zakupu lub sprzedaży gazu, który będzie przez nią utrzymywany jako zapasy strategiczne.

Przeczytaj też: Gospodarka leśna w kraju niezgodna z prawem UE. Polski rząd przegrał w sądzie z Komisją Europejską 

Uprawnienia Agencji

Agencja, po uzyskaniu właściwego ministra, będzie mogła również kupować lub sprzedawać gaz ziemny na giełdzie towarowej innego państwa członkowskiego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Decyzja odnośnie lokalizacji zapasów strategicznych gazu będzie należała do agencji – z zastrzeżeniem zachowania wymogu o charakterze technicznym, zgodnie z którym instalacja magazynowa znajdująca się poza terytorium kraju będzie musiała zapewnić możliwość dostarczenia całkowitej ilości zapasów do systemu przesyłowego gazowego w określonym okresie, aby zagwarantować nieprzerwane dostawy gazu do odbiorców w sytuacji, w której zajdą okoliczności uzasadniające uwolnienie utrzymywanych zapasów gazu.

Nowelizacja ma wprowadzić również rozwiązanie, zgodnie z którym przedsiębiorstwa będą comiesięcznie uiszczały opłatę na rzecz Funduszu Zapasów Interwencyjnych i Zapasów Strategicznych Gazu Ziemnego, z której będzie sfinansowane utrzymywanie zapasów strategicznych przez agencję.

W OSR (Ocenie skutków regulacji) zaznaczono, że przyczyni się to do obniżenia kosztów prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie utrzymywania zapasów gazu ziemnego, w szczególności dla mniejszych podmiotów, co, zdaniem Ministerstwa Przemysłu, skutkować będzie obniżeniem początkowych kosztów wejścia na polski rynek gazu ziemnego.

– Obniżenie kosztu wejścia na polski rynek pozytywnie wpłynie na konkurencyjność polskiego rynku gazu ziemnego, umożliwiając aktywny udział w rynku większej ilości podmiotów – podkreślono w OSR do projektu ustawy. – Z kolei wzrost konkurencji na rynku gazu ziemnego powinien pozytywnie wpłynąć na ceny gazu ziemnego dla odbiorców końcowych oraz na podaż gazu ziemnego na rynku, obniżając ceny gazu ziemnego na giełdzie. 

Wysokość zapasów strategicznych gazu zależeć będzie od zapotrzebowania odbiorców na gaz wysokometanowy w okresie kolejnych 30 dni nadzwyczajnie wysokiego zapotrzebowania na gaz występującego z prawdopodobieństwem statystycznym raz na 20 lat.

Czytaj też: KE zatwierdziła polski program wsparcia magazynów energii. Budżet wynosi 1,2 mld euro

Źródło: pb.pl, bankier.pl

Fot.: Canva (rep0rter/Getty Images, cjp/Getty Images Signature)

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.