Październik jest oficjalnie najcieplejszym miesiącem w historii prowadzonych pomiarów – taką informację podała unijna organizacja Copernicus Climate Change Service, zajmująca się monitorowaniem temperatury na świecie. Średnia temperatura na powierzchni w minionym miesiącu wyniosła 15,3°C. Tymczasem 14 listopada w brazylijskim Rio de Janeiro termometry pokazały 58,5°C, co jest rekordem dla tego kraju.

Za nami najgorętszy październik znany ludzkości. W 2023 bijemy kolejne rekordy ciepła

Realizowana przez Europejskie Centrum Średnioterminowych Prognoz Pogody usługa Copernicus Climate Change Service co miesiąc wydaje biuletyny, w których szczegółowo opisuje zmiany w globalnej temperaturze. Najnowsze wydanie powinno budzić szczególny niepokój. Wynika z niego bowiem, że październik 2023 to najcieplejszy miesiąc na naszej planecie w historii prowadzenia pomiarów. Średnia temperatura powierzchni wyniosła 15,3°C. Warto pamiętać, że mówimy tu o uśrednionej wartości wszystkich pomiarów dokonywanych zarówno w dzień jak i w nocy w różnych miejscach świata.

15,3°C to wartość o 0,85°C wyższa od średniej z lat 1991-2020. Nigdy jeszcze miesięczny pomiar nie przekroczył tej wartości w takim stopniu. Poza tym październik był o 1,7°C cieplejszy niż szacunkowa średnia temperatura z lat 1850-1900, czyli okresu uznanego za przedindustrialny okres odniesienia. Do tej pory najcieplejszym październikiem był ten w 2019 roku – wtedy pomiary wykazały 14,9°C.

– W październiku 2023 roku zaobserwowano wyjątkowe anomalie temperaturowe, i to po czterech miesiącach rekordowo wysokich globalnych temperatur. Możemy powiedzieć niemal na pewno, że 2023 rok będzie najcieplejszym rokiem w historii, a średnia temperatura obecnie jest o 1,43ºC wyższa niż średnia z okresu przedindustrialnego. Potrzeba działań na rzecz klimatu nigdy nie była pilniejsza – mówi Samantha Burgess, Zastępca Dyrektora Copernicus Climate Change Service.

Niemal połowa globalnej populacji zagrożona zachorowaniem na klimatozależną dengę

Rekordy w Brazylii i… Polsce. Ciepły początek października i rozgrzane do czerwoności Rio de Janeiro

W Polsce minął już początek listopada, dni są coraz zimniejsze, zaczęły się pierwsze przymrozki i sypnęło śniegiem. Wkroczenie zimy na półkulę północną oznacza jednak lato na półkuli południowej. Szczególnie odczuwają to teraz mieszkańcy Brazylii. Aż w 15 z 27 brazylijskich stanów (odpowiednik województw) obowiązuje najwyższy alert pogodowy. Fala upałów dotyka mieszkańców południowo-wschodniej, środkowo-zachodniej i północnej części kraju. We wtorek 14 listopada w Rio de Janeiro zarejestrowano najwyższa temperaturę w historii Brazyli – 58,5°C. Poprzedni rekord ustanowiony został w lutym tego roku i wynosił 58°C.

Ostatnie miesiące są również rekordowe dla Polski. Aktualnie zima powoli rozgaszcza się nad Wisłą, ale jeszcze półtorej miesiąca temu padł rekord temperatury zarejestrowanej w Polsce w październiku. 3 października termometry w Legnicy pokazały 29,2°C. Rekordowy był również wrzesień, który ze średnią temperaturą 17,7°C zdobył tytuł najcieplejszego polskiego września w historii pomiarów.

– Mieliśmy we wrześniu fale upałów – czyli 30°C przez 5 dni. Pojawiła się noc tropikalna, kiedy po zachodzie słońca temperatura nie spadła poniżej 20 stopni. Mieliśmy pogodową mozaikę, chwilowe ochłodzenia, ale to wciąż była letnia pogoda – mówił na początku października dr Grzegorz Walijewski, rzecznik Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, w rozmowie z portalem OKO.Press. – Za nami ekstremalnie ciepły wrzesień. Kolejny w tym roku miesiąc z anomalią dodatnią, bo te obserwujemy od maja. Anomalia we wrześniu, w porównaniu do średniej z lat 1991-2020, wynosiła aż 4 stopnie. Wcześniej największą anomalię zanotowaliśmy we wrześniu 1999 – temperatura była o 2,57°C wyższa od średniej wieloletniej – dodaje Walijewski.

Wzrost temperatur to oczywiście olbrzymi wpływ na środowisko, które dzielimy z milionami gatunków zwierząt i roślin. Według informacji Copernicus Climate Change Service, średnia temperatura powierzchni morza w minionym październiku wyniosła 20,79°C, co jest najwyższą miesięczną wartością w historii (dane dotyczą szerokości geograficznych od 60°N 60°S, a więc bez obszarów najbliżej biegunów). Październik 2023 był też szóstym z kolei miesiącem, w którym zasięg lodu morskiego na Antarktydzie utrzymywał się na rekordowo niskich poziomach dla tego okresu roku, z miesięczną wartością 11% poniżej średniej.

– O wrześniowych i październikowych rekordach temperatury w Polsce pisaliśmy tu: Wrzesień cieplejszy niż czerwiec i rekordowy początek października. Temperatura w Polsce nadal rośnie.

Źródło: informacja prasowa – Copernicus Climate Change Service, businessinsider.com.pl

Fot. Canva (LordRunara, KittisakJirasittichai)

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.