Parlament Europejski pracuje nad zmianą przepisów związanych z recyklingiem samochodów, by wydłużyć ich żywotność. Jeśli zmiany wejdą w życie części wyłączonych z użytku aut będą mogły zostać wykorzystane w innych pojazdach, a przepisy administracyjne nie będą kwalifikowały do kasacji wszystkich uszkodzonych samochodów, umożliwiając ich naprawę. Przepisy mogą wpłynąć na rozwój rynku usług naprawczych i części regenerowanych oraz ukrócić nieekologiczne praktyki związane z wyrzucaniem zużytych komponentów.

Zamknięty obieg w motoryzacji

Posłowie Parlamentu Europejskiego przyjęli propozycje nowych unijnych przepisów odnośnie recyklingu samochodów, które mają na celu zwiększenie znaczenia gospodarki o obiegu zamkniętym w przemyśle motoryzacyjnym. Przepisy mają objąć cały cykl życia pojazdów – od projektów po obróbkę końcową i zmniejszyć negatywny wpływ na środowisko, związany z produkcją i utylizacją. Nowe regulacje obejmą wszystkie pojazdy, z wyjątkiem specjalistycznych, np użytkowanych przez siły zbrojne, obronę cywilną, straż pożarną lub pogotowie ratunkowe.

Biurokracja dławi elektromobilność. Program NaszEauto wypłacił tylko 11 dotacji w sierpniu

Recykling i ponowne użycie części samochodów

Według proponowanych przepisów nowe pojazdy powinny być projektowane w sposób umożliwiający łatwe wymontowanie jak największej liczby części i podzespołów przez zautomatyzowane zakłady przetwarzania. Dzięki temu możliwa będzie ich wymiana, recykling lub ponowne użycie, co zmniejszy ilość odpadów i zwiększy dostępność komponentów na rynku.

Ponadto posłowie chcą, by plastikowe części w nowych projektach pojazdów zawierały co najmniej 20% plastiku pochodzącego z recyklingu w ciągu 6 lat od wejścia w życie przepisów. Producenci mają również osiągnąć cel co najmniej 25% recyklingowanych tworzyw sztucznych w pojazdach, w ciągu 10 lat. To ważny krok w stronę rozwoju gospodarki o obiegu zamkniętym i ponownego użycia materiałów plastikowych.

Mniej kasacji – dłuższa żywotność aut

Kluczowym elementem przepisów są zmiany administracyjne w zakresie kwalifikowania samochodów jako nienadających się do użytku, by móc wydłużyć ich żywotność. W praktyce zmiany mają ograniczyć ilość kasacji uszkodzonych samochodów, które technicznie wciąż nadają się do naprawy, ale zostały zatwierdzone jako odpad. Każdego roku około 6,5 mln pojazdów kończy swój cykl życia, co wskazuje na skalę problemu i konieczność zwiększenia recyklingu. Wprowadzenie przepisów będzie oznaczało większą dostępność używanych aut, rozwój branży motoryzacyjnej i ograniczenie odpadów.

Zgodnie z propozycją UE regenerowane części, takie jak alternatory, rozruszniki czy turbosprężarki, mają zyskać pełnoprawny status elementów gospodarki obiegu zamkniętego. Oznacza to, że firmy zajmujące się naprawą pojazdów będą mogły legalnie wykorzystywać zużyte komponenty, bez ryzyka naruszenia przepisów środowiskowych, a właściciele aut będą mieli lepszy dostęp do nowych części.

Ponadto trzy lata po wejściu w życie nowych przepisów producenci samochodów będą musieli pokryć koszty odbioru i utylizacji pojazdów, które osiągnęły etap wycofania z eksploatacji. Zdaniem posłów należy również położyć nacisk na rozróżnieniu między pojazdami używanymi, a pojazdami wycofanymi z eksploatacji, aby ograniczyć ilość kasacji i zapewnić użytkownikom dłuższe, bezpieczne korzystanie z pojazdów.

Zrównoważony rozwój motoryzacji

Projekt został poparty przez 431 posłów do Parlamentu Europejskiego, przy 145 głosach przeciw i 76 wstrzymujących się i czeka na dalsze prace legislacyjne. Jeśli nowe przepisy wejdą w życie samochody osobowe i dostawcze będą objęte nowymi przepisami rok po przyjęciu regulacji, a pozostałe pojazdy – po pięciu latach. Na zmianach skorzystają nie tylko warsztaty i rynek motoryzacyjny, ale przede wszystkim kierowcy, mając możliwość legalnej naprawy starszych aut oraz większej dostępności tańszych części i komponentów.

Produkcja nowych części samochodowych to nie tylko kluczowy element globalnej gospodarki, ale również duże obciążenie dla środowiska – wymaga dużego zużycia zasobów naturalnych, takich jak metal, energia i woda. To prowadzi do wyczerpywania zasobów, co negatywnie wpływa na równowagę ekologiczną, dlatego zmiany w rynku motoryzacyjnym w stronę zrównoważonego rozwoju to szansa na ograniczenie degradacji środowiska.

Co to oznacza dla Polski?

W 2021 roku w Polsce istniało około 12 778 dzikich wysypisk śmieci o powierzchni 200 ha, z czego przeważały na nich odpady pochodzące z pojazdów. Ponadto dane GUS mówią, że w Polsce do odzysku trafia 47,6% odpadów, z czego do recyklingu tylko 15,9%.

Wprowadzenie nowych unijnych przepisów oznacza dla Polski zmniejszenie ilości zużytych części samochodów zalegających na leśnych wysypiskach, a także zwiększenie świadomości ekologicznej społeczeństwa i skok krajowego rynku motoryzacyjnego. Jednak zaostrzenie wymogów dotyczących recyklingu oraz zwiększenie odpowiedzialności producentów mogą przełożyć się na wyższe koszty obsługi pojazdów. Z drugiej strony zwiększy się dostęp do sprawdzonych części z recyklingu oraz podniesie się ogólna jakość oferowanych samochodów. W dłuższej perspektywie może to oznaczać stopniową modernizację rynku motoryzacyjnego w Polsce, co wpłynie pozytywnie na bezpieczeństwo na drogach oraz jakość powietrza. Jeśli przepisy wejdą w życie to recykling samochodów, podobnie jak wcześniej elektromobilność i transformacja energetyczna może stać się tematem szerokiej debaty politycznej.

Zobacz też: Czy samochody elektryczne wywołują chorobę lokomocyjną? Naukowcy badają wpływ EV na pasażerów

Źródła: auto.swiat.pl, Parlament Europejski, gov.pl, zlom.cars.pl, NIK

Fot: Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.