Posłowie przegłosowali nowelizację ustawy o systemie kaucyjnym, który ma wystartować najwcześniej 1 października 2025 roku. Na czym będzie polegać?

System kaucyjny – od kiedy?

Senat chciał, aby przełożyć wejście w życie systemu kaucyjnego na 1 stycznia 2026 roku. Jednak ostatecznie zdecydowano o odrzuceniu tej poprawki i w związku z tym ustawa będzie zakładać, iż od 1 października 2025 roku system kaucyjny w Polsce stanie się faktem. Przeciwko takiemu rozwiązaniu protestowali przedstawiciele handlu – argumentowali to tym, że nowe regulacje wejdą w życie w gorącym, przedświątecznym czasie.

Ustawa trafi teraz do prezydenta Andrzeja Dudy, który powinien podjąć decyzję jeszcze w tym roku.

Czym jest system kaucyjny?

Ma on na celu promocję recyklingu i ponowne wykorzystanie opakowań. Tworzyć go mają przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu napoje w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym za pośrednictwem podmiotu reprezentującego oraz sklepy, w których oferowane są takie produkty. Przedsiębiorcy będą mieć obowiązek umieszczania na tych opakowaniach odpowiedniego oznakowania, które będzie określać wysokość kaucji. Systemem objęte będą opakowania na napoje jednokrotnego użytku: butelki PET o pojemności do 3 litrów i puszki metalowe o pojemności do 1 litra oraz butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra. Wysokość kaucji określona ma wynosić 50 groszy na butelki PET i puszki, 1 zł na butelki szklane. 

System będzie opierać się na zasadzie zwrotu kaucji za każde zwrócone w sklepie puste opakowanie. Nie będzie do tego potrzebny paragon. 

Co jeszcze jest ważne?

• przy zakupie napoju pobierana będzie kaucja, która zostanie doliczona do ceny napojów przy kasie,
• wszystkie jednostki handlowe, oferujące napoje w opakowaniach objętych systemem, będą pobierały kaucję,
• kaucję będzie można odebrać przy zwrocie opakowania,
• opakowanie można będzie zwracać w dowolnym punkcie zbiórki. Obowiązek zbierania opakowań objętych systemem nałożony jest na sklepy powyżej 200 m2, a małe sklepy poniżej 200 m2 będą mogły dobrowolnie przystąpić do systemu. Co ważne, opakowań nie należy zgniatać przed oddaniem do punktu zbiórki,
• możliwe będzie również tworzenie punktów zbierania pustych opakowań poza jednostkami handlowymi.

Zobacz też: Ekspert: Liczby mówią same za siebie – system kaucyjny to bardzo drogie narzędzie do osiągnięcia skromnego celu [WYWIAD]

Dlaczego wprowadzane są zmiany?

Zmiany w systemie mają doprecyzować przepisy dotyczące wydawania, cofania i zmieniania zezwolenia na prowadzenie systemu kaucyjnego. Co więcej, projekt ma uwzględniać również postulaty branży dotyczące m.in. podążania kaucji za opakowaniem w całym łańcuchu sprzedaży, wyłączenie opakowań po produktach mlecznych czy wprowadzenia zharmonizowanego systemu oznakowania. 

Przedsiębiorcy będą musieli osiągnąć określone poziomy selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych w ramach systemu – 77% od 2025 r. i 90% od 2029 r. Dodatkowo, dla butelek jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będą obowiązani do zagwarantowania, aby odpady te zawierały udział wagowy wynoszący co najmniej: 

• od 2025 r. – 25% tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu,
• od 2030 r. – 30% tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu.

Kto będzie finansował system? Wprowadzający napoje w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym. Będą oni również ponosić koszty związane m.in. ze zbiórką, odbieraniem i transportem opakowań i odpadów, jak również prowadzeniem ewidencji i rozliczaniem kaucji. System będzie dodatkowo finansowany z niezwróconej kaucji oraz ze sprzedaży materiałów pochodzących z recyklingu. Według ustawy, możliwe będzie funkcjonowanie kilku operatorów systemu na rynku.

Czytaj też: To największy system kaucyjny na świecie! Czy Rumunia stanie się recyklingowym rajem?

Źródło: wiadomoscihandlowe.pl, gov.pl

Fot.: Canva (sadetgr/Getty Images Pro, Sami Sert/Getty Images Signature)

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.