Nie wyobrażamy sobie świąt bez choinki. Przystrajanie drzewka stało się grudniową tradycją, a także doskonałą okazją do spędzenia czasu z rodziną i przyjaciółmi. Między 2018 a 2019 rokiem, liczba wyszukiwań hasła “ekologiczna choinka” w Google wzrosła o 233%. W dzisiejszym odcinku naszego cyklu Ekoświęta przyjrzymy się zaletom i wadom choinek żywych i sztucznych.

Krótka historia choinki

Wiecznozielone drzewa są nieodłącznym elementem zimowych celebracji od tysięcy lat. Dekorowanie domu jednym z 35 gatunków iglaków, uznawanych za symbol świąt – w tym jodły, sosny i świerka – ma długą historię, sięgającą starożytnych cywilizacji europejskich i azjatyckich. 

Nasi odlegli przodkowie rozwieszali wiecznozielone gałązki wokół domów, najczęściej nad drzwiami i oknami. Zieleń krzewów, w najdłuższą noc roku – przesilenie zimowe – przypominała pogańskim kulturom o nadchodzącej wiośnie i związanej z nią nadzieją. 

Wraz z umocnieniem się chrześcijaństwa, zwyczaj ten był mocno krytykowany przez hierarchów Kościoła, mimo to zyskiwał coraz więcej sympatyków. Co ciekawe, zwolennikiem choinki był Marcin Luter, który zachęcał protestanckich Niemców do dekorowania drzewka na Boże Narodzenie. 

Do Polski tradycja dotarła na początku XIX wieku, wraz z zaborem pruskim. Początkowo przyjęła się głównie wśród arystokracji, dopiero później zdobyła sympatię pozostałych warstw społecznych. Na wsiach pojawiła się w dwudziestoleciu międzywojennym, a wyjątkowo upodobali ją sobie mieszkańcy południowej Polski. 

Niegdyś choinkę przyozdabiano elementami, które miały symbolizować rozmaite religijne wartości. Samo zielone drzewko było symbolem życia wiecznego, świece miały wskazywać właściwą drogę, jabłka oznaczały zdrowie i nowy początek, orzechy – siłę, natomiast jemioła – zgodę. 

Obecnie świece zastąpiły lampki, a jabłka i orzechy – plastikowe bombki. Pojawiły się również sztuczne choinki, które mogą być „wygodnym” zamiennikiem tradycyjnych. Część z nas ciągle jednak decyduje się na żywe drzewko, pachnące lasem i żywicą. 

Jeśli ciągle masz wątpliwości, którą z nich wybrać, zapoznaj się z ich wadami i zaletami.

Choinka żywa – zalety

1. Piękny zapach naturalnych olejków eterycznych, którego nie zapewni sztuczne drzewko, podkreśla świąteczną atmosferę.
2. Drzewka świąteczne są pozyskiwane ze szkółek specjalnie przeznaczonych na ten cel, więc nie musisz się obawiać, że kolejne połacie lasu są karczowane. Natomiast na miejscu ściętej choinki ze szkółki, zostaje posadzona nowa.
3. Do “produkcji“ naturalnej choinki nie są używane chemikalia.
4. Gdy naturalne drzewko rośnie, wytwarza tlen, pochłania dwutlenek węgla i służy zwierzętom.
5. Kupując choinkę w szkółce, wspierasz mały lokalny biznes.
6. Żywe drzewko szybko ulega naturalnemu rozkładowi i nie zanieczyszcza środowiska.
7. Gdy czas świąteczny minie, możesz wyrzucić choinkę na kompost lub oddać za darmo do specjalnego punktu zbioru, gdzie zostanie rozdrobniona i wykorzystana w ogrodach, lub spalona w elektrociepłowni. 
8. Możesz także użyć jej gałązek, aby własnoręcznie przygotować oryginalną dekorację lub stroik. 

Choinka żywa – wady

1. Niekiedy, podczas hodowli żywych choinek, wykorzystuje się pestycydy szkodliwe dla środowiska. Dlatego przed zakupem warto sprawdzić metody uprawy drzewek, lub zapytać o nie leśnika.
2. Igły choinki zaczynają opadać po około tygodniu. Można jednak przedłużyć jej świeżość w prosty sposób – nie należy stawiać drzewka obok kaloryfera. Im niższa temperatura pomieszczenia, tym dłużej choinka zachowa igły.
3. Niekiedy drzewa nie pochodzą ze szkółek leśnych, tylko są nielegalnie wycinane z lasu. Dlatego, jeśli decydujemy się na żywą choinkę, należy dokładnie sprawdzić źródło zakupu. 

Choinka sztuczna – zalety

1. Sztuczne drzewko jest naprawdę tanie. Najmniejsze z nich możemy kupić już za 20 zł, natomiast cena choinki sięgającej 2 metrów oscyluje w granicach 180-200 zł. 
2. Po świętach można schować ją na strych lub do piwnicy, i wyciągnąć ponownie na przyszły rok. Jeżeli choinka została wykonana naprawdę solidnie i odpowiednio ją przechowujesz, może służyć nawet 20-30 lat. 
3. Sprawdzi się w przypadku osób, które mają alergię na olejki eteryczne.

Choinka sztuczna – wady

1. Sztuczne choinki są wykonane z tworzyw, których produkcja powoduje zanieczyszczenie środowiska – głównie z polichlorku winylu.
2. Z tego powodu nie podlegają recyklingowi, lecz rozkładają się nawet przez 500 lat.
3. Do produkcji sztucznych drzewek często dodaje się również ołowiu i innych toksycznych substancji.
4. W większości sztuczne choinki produkowane są w Chinach, a następnie eksportowane do pozostałych krajów. 

Wnioski

Najbardziej neutralna dla środowiska jest żywa choinka z lokalnej szkółki, która urosła bez syntetycznych pestycydów. Oczywiście, nie każdy może sobie na to pozwolić. Dlatego, jeśli zdecydujemy się na sztuczne drzewko, zadbajmy o to, aby zostało w naszym domu na wiele lat.

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.