Żegnamy zmarłego papieża Franciszka, który od czasu objęcia pontyfikatu w 2013 roku dał się poznać jako wielki orędownik zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności klimatycznej. Czy Watykan przez 12 lat dostosował się do poglądów zmarłego papieża?

Lider zmian

Watykan – najmniejsze państwo świata – rozwija się dynamicznie, a centrum tego rozwoju jest nowatorskie podejście do ekologii. Duchowym i moralnym fundamentem transformacji energetycznej Watykanu jest ,,zielona” encyklika ,,Laudato si” wydana w 2015 roku, która zapoczątkowała erę zielonego myślenia w Kościele Katolickim.

Musimy usłyszeć zarówno krzyk Ziemi, jak i krzyk ubogich – napisał w encyklice ,,Laudato si” papież Franciszek. 

Głównym tematem encykliki jest ochrona środowiska w połączeniu z troską o ubogich, którzy są najbardziej poszkodowani w wyniku zmian klimatu. To właśnie w tym dokumencie papież, jako głowa państwa Watykan, zobowiązał się, że do 2050 roku uda się w tej części Rzymu osiągnąć neutralność klimatyczną. Z inspiracji tego dokumentu powstał Światowy Ruch Katolików na rzecz Środowiska, którego celem jest dalsze promowanie troski o wspólny dom jakim jest Ziemia. 

Watykan: działają już pierwsze punkty ładowania aut elektrycznych

Energia z natury

Watykan jest połączony do Włoskiej sieci elektrycznej i zmuszony do importowania swojej energii. Miks energetyczny Włoch według danych Ember Energy w 2024 wyglądał następująco:

• paliwa kopalne: 51%
• hydro: 19%
• energia wiatrowa i słoneczna: 22%

Jednak by doprowadzić do zaspokajania swoich potrzeb energetycznych w zrównoważony sposób już poprzednik Franciszka, Benedykt XVI podjął decyzję, na mocy której w 2008 roku na dachu Auli Papieskiej w pobliżu Bazyliki Świętego Piotra zainstalowano moduły fotowoltaiczne o łącznej powierzchni 2134m². Niewiele brakowało do ideału, bo od tego czasu Państwo Kościelne produkuje 300 MWh energii słonecznej rocznie. Pomaga to zaoszczędzić około 225 ton dwutlenku węgla rocznie.

Najwięcej zrobił Franciszek, który przyjmując imię wielkiego myśliciela z Asyżu (patrona ekologów), niejako ideowo zobowiązał się do miłości względem z natury i zwierząt. W wydanym w 2024 roku liście papieskim ,,Fratello sole – Brat słońce” ogłosił decyzję o wybudowaniu elektrowni agrowoltaicznej o wielkości 424 hektarów, która gdy powstanie w całości pokryje zapotrzebowanie państwa watykańskiego na energię elektryczną. Zostanie zlokalizowana w niezwykle cennym terenie Santa Maria di Galeria, 18 km na północ od Rzymu, gdzie dziś znajduje się stacja nadawcza Radia Watykańskiego. Nie jest jednak pewne, czy projekt zostanie zrealizowany. Jednym z powodów jest to, że Włochy zakazały budowy farm słonecznych na produktywnych gruntach rolnych.

W Watykanie trwają również inne, mniejsze projekty mające na celu ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko. Modernizowane jest oświetlenie na bardziej energooszczędne, montowane systemy magazynujące energię, a także do 2030 roku cała flota pojazdów ma być elektryczna. Używany przez Franciszka samochód, popularny papamobile, był pierwszym w pełni elektrycznym pojazdem papieskim.

Jutro zaczyna się dziś 

Znane powiedzenie mówi, że nie jest dobrze być ,,świętszym od papieża”. W rzeczywistości neutralność energetyczna najmniejszego państwa świata stanowi bardzo mały krok do osiągnięcia celów jakie stawia sobie w tym obszarze Unia Europejska. Jednakże dla olbrzymiej masy wierzących katolików oraz zwykłych ludzi, to właśnie przykład Franciszka, papieża walczącego o większą ochronę klimatu i sprawiedliwą transformację energetyczną,  może być powodem zmiany myślenia i większego zaangażowania na tych polach. 

Choć Watykan to tylko 44 hektary, to jego symboliczne znaczenie może inspirować miliardy. Ustawienie relacji człowieka ze środowiskiem, jako część katolickiej refleksji daje wyraźny sygnał dla 1,4 miliarda wiernych – ekologia, dbałość o środowisko oraz mobilizacja działań w celu zapobiegania zmianom klimatu to część przesłania Ewangelii. 

Zobacz również: Watykan wzywa katolików do zaprzestania inwestycji w paliwa kopalne 

Źródła: vaticannews, IEA, solarquotes, theguardian, katolicydlasrodowiska, 

Fot. Canva 

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.