2048x270 webinar Z 1
Reklama

Instalacja fotowoltaiczna z magazynem energii

Poznaj orientacyjne koszty

USA wprowadza system cen minimalnych na surowce krytyczne. To może wstrząsnąć rynkiem OZE

USA wprowadza system cen minimalnych na surowce krytyczne. To może wstrząsnąć rynkiem OZE

Stany Zjednoczone uruchomiły pierwszy w historii system gwarantowanych cen minimalnych dla metali ziem rzadkich. Program dotyczy kluczowych surowców wykorzystywanych m.in. w turbinach wiatrowych i silnikach pojazdów elektrycznych. To reakcja na dominującą pozycję Chin w tej branży oraz próba zabezpieczenia łańcuchów dostaw zielonych technologii.

925x200 5
Reklama

Rzadkie, ale niezbędne

Metale ziem rzadkich, takie jak neodym czy prazeodym, są fundamentem nowoczesnej energetyki. Występują w magnesach trwałych stosowanych w silnikach bezszczotkowych, turbinach wiatrowych, pojazdach elektrycznych czy dronach. Mimo że zapotrzebowanie na nie rośnie, ich wydobycie i przetwarzanie wciąż pozostaje skoncentrowane niemal wyłącznie w Chinach, które odpowiadają za ok. 90% światowej produkcji i przetwórstwa.

To czyni globalny sektor OZE podatnym na ryzyko geopolityczne i niestabilność cenową.

Reakcja USA

14 lipca 2025 roku amerykańska administracja, za pośrednictwem Departamentu Obrony,  ogłosiła wprowadzenie rządowego systemu gwarantowanej ceny minimalnej na kluczowe pierwiastki: neodym i prazeodym. Ustalono ją na poziomie 110 dolarów za kilogram.

To oznacza, że każdy krajowy producent, który sprzeda te pierwiastki poniżej tej kwoty, może liczyć na interwencję państwa, dopłatę kompensującą stratę. Celem jest ochrona rynku wewnętrznego i stworzenie przewidywalnego otoczenia inwestycyjnego dla kopalń, hut i zakładów przetwórstwa.

Zdaniem ekspertów to poważny krok w kierunku suwerenności surowcowej USA i fundament budowy niezależnych łańcuchów dostaw dla czystych technologii.

Wyzwanie dla Chin?

Z punktu widzenia globalnego rynku, program cen minimalnych może znacząco wpłynąć na konkurencyjność Chin. Dotąd Państwo Środka utrzymywało pozycję lidera dzięki niskim kosztom wydobycia i przetwarzania, a także agresywnej polityce cen dumpingowych. Teraz może dojść do odwrócenia trendu.

USA, Kanada, Australia i Unia Europejska już od kilku lat inwestują w projekty wydobycia i przetwórstwa metali ziem rzadkich. Jednak brak stabilności cen na globalnym rynku skutecznie zniechęcał prywatnych inwestorów do wejścia w ten trudny i kapitałochłonny sektor. Gwarancja minimalnej ceny może ten impas przełamać.

Dodatkowo, jak podkreśla Reuters, możliwe są kolejne rozszerzenia programu, np. na dysproz, terb i itry, które są kluczowe w bardziej zaawansowanych aplikacjach energetycznych i wojskowych.

Co to oznacza dla transformacji energetycznej?

Decyzja USA może mieć bezpośrednie przełożenie na sektor OZE, w tym:

  • zwiększenie kosztów technologii opartych na magnesach trwałych, jeśli Chiny zdecydują się odpowiedzieć wojną cenową,
  • zwiększoną stabilność dostaw dla producentów turbin wiatrowych i EV w USA oraz partnerów handlowych (w tym UE),
  • przyspieszenie rozwoju alternatywnych technologii i materiałów, np. turbin bezmagnesowych lub nowych typów silników elektrycznych.

A co z Polską i Europą?

UE również traktuje temat poważnie, w ramach europejskiego „Critical Raw Materials Act” wprowadzono obowiązki dywersyfikacji dostaw i budowy krajowych mocy produkcyjnych dla metali strategicznych. Polska, choć nie posiada dużych złóż ziem rzadkich, może odgrywać istotną rolę w zakresie recyklingu, przetwórstwa i rozwoju niskomagnesowych alternatyw technologicznych.

Warto, by krajowe strategie energetyczne i przemysłowe uwzględniały nowe realia geopolityczne w łańcuchu dostaw zielonej transformacji, nie tylko pod kątem produkcji energii, ale także komponentów.

Kto zyska, kto straci?

Stany Zjednoczone pokazały, że transformacja energetyczna to nie tylko fotowoltaika i wiatraki, to również surowce, geopolityka i przemysł ciężki. System cen minimalnych dla metali ziem rzadkich może stać się punktem zwrotnym w globalnym układzie sił i impulsem do większej suwerenności technologicznej w sektorze OZE.

Zobacz też: Chiny ograniczają eksport antymonu. Jaka jest jego rola w OZE?

Źródło: Reuters

Fot.: Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.