Ochrona środowiska Produkcja plastiku wzrosła ponad 200-krotnie. ONZ negocjuje globalny traktat 05 sierpnia 2025 Ochrona środowiska Produkcja plastiku wzrosła ponad 200-krotnie. ONZ negocjuje globalny traktat 05 sierpnia 2025 Przeczytaj także Ochrona środowiska Inwazyjny szop pracz w polskich miastach. Jak się zachować przy spotkaniu? Szopy pracze coraz śmielej wkraczają do polskich miast i wsi, stając się poważnym zagrożeniem dla rodzimych ekosystemów i bezpieczeństwa sanitarnego. W województwie lubuskim, gdzie populacja jest jedną z największych w kraju, samorządy apelują o wsparcie finansowe i organizacyjne, by móc zwalczać ekspansję tego inwazyjnego gatunku. Ochrona środowiska Hałas statków w Arktyce. Jak żegluga zakłóca życie narwali? Ocieplenie klimatu otwiera arktyczne szlaki żeglugowe, ale wraz z masowcami i lodołamaczami do jednego z najcichszych ekosystemów świata wdziera się nowy rodzaj zanieczyszczenia: hałas. Naukowcy i inżynierowie apelują o pilne działania, zanim pod naporem odgłosów działalności człowieka całkowicie zamilknie morska przyroda. Produkcja plastiku wzrosła ponad 200-krotnie w ciągu ostatnich 70 lat, a skutki tej ekspansji są coraz bardziej widoczne, zarówno w środowisku, jak i zdrowiu ludzi. W obliczu rosnącego zagrożenia, ONZ pracuje nad globalnym traktatem, który ma ograniczyć zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi i uregulować cały ich cykl życia – od produkcji po utylizację. Reklama Produkcja i emisje Plastik to potoczne określenie dla tworzyw sztucznych, czyli materiałów syntetycznych o dużej masie cząsteczkowej, zbudowanych z polimerów. Są one produkowane najczęściej z paliw kopalnych, takich jak ropa naftowa i gaz ziemny, a ich powstawanie polega na reakcjach chemicznych, zazwyczaj polimeryzacji. Plastik i inne sztuczne odpady są dziś jednym z podstawowych czynników zanieczyszczeń, a ich produkcja przyśpiesza zmiany klimatu. W 2022 roku w UE wytworzono 16,16 miliona ton odpadów z tworzyw sztucznych. Szacuje się, że w 2030 roku jeden mieszkaniec Europy będzie wytwarzał średnio 209 kg odpadów opakowań rocznie, z czego 40% to plastik. Największy wzrost odnotowano w produkcji jednorazowych opakowań, takich jak butelki na napoje i pojemniki na jedzenie. Jednym z celów klimatycznych Unii Europejskiej jest zwiększenie użycia surowca wtórnego, aby jego udział w nowych opakowaniach na napoje wynosił 25% w 2025 roku i 30% od 2030 roku. Mniej plastiku na plażach. Zakaz foliowych toreb działa: spadek o 47% Plastik w ludzkim organizmie Według nowego raportu opublikowanego w czasopiśmie “Lancet”, po 1950 roku produkcja plastiku wzrosła ponad 200-krotnie, a do 2060 roku ma się niemal potroić, przekraczając miliard ton rocznie. Obecnie zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi sięga 8 miliardów ton, a recyklingowi poddawane jest mniej, niż 10% plastiku. Eksperci podkreślają, że tworzywa sztuczne stanowią poważne, niedocenione zagrożenie dla zdrowia ludzi oraz dobrostanu środowiska. Zarówno ich wydobywanie, użytkowanie, jak i utylizacja narażają na kontakt ze szkodliwymi substancjami chemicznymi oraz przedostawanie się mikroplastiku do organizmu. Małe cząstki polimerów mogą przenikać do płuc i powodować problemy z oddychaniem lub wejść do układu pokarmowego, przedostać się przez ściany jelit i wpłynąć do krwiobiegu, powodując stany zapalne i choroby immunologiczne. Mikroplastik odkryto już w różnych miejscach ludzkiego organizmu, np. w mózgu, szpiku kostnym i mleku matki. Według raportu zanieczyszczenie polimerami odpowiada za szkody zdrowotne o wartości co najmniej 1,5 biliona dolarów rocznie. Najbardziej zagrożone są płody, niemowlęta i małe dzieci. Wspólny głos w sprawie plastiku W Szwajcarii, 5-14 sierpnia ma odbyć się szósta i prawdopodobnie ostatnia edycja negocjacji pomiędzy państwami członkowskimi ONZ w sprawie zawarcia globalnego traktatu dotyczącego tworzyw sztucznych (UNEA-5.2). Już ponad 100 krajów popiera ograniczenie produkcji szkodliwych polimerów, jednak negocjacje są utrudnione przez lobbystów przemysłu tworzyw sztucznych. Wiemy bardzo wiele o skali wpływu zanieczyszczenia plastikiem na zdrowie i środowisko – powiedział prof. Philip Landrigan, pediatra i epidemiolog z Boston College w USA, główny autor raportu – Wpływ ten dotyka przede wszystkim grupy wrażliwe, zwłaszcza niemowlęta i dzieci. Powoduje ogromne koszty ekonomiczne dla społeczeństwa. Naszym obowiązkiem jest podjęcie odpowiednich działań. Zdaniem osób opowiadających się za przemysłem tworzyw sztucznych, należy skupić się na recyklingu plastiku, a nie na ograniczeniu produkcji. Jednak aż 98% polimerów powstaje z paliw kopalnych, co jest nie tylko ogromnie energochłonnym procesem, ale również przyczynia się do emisji 2 miliardów ton CO₂ rocznie. Każde kolejne raporty dostarczają nam coraz bardziej niepokojącej prawdy o zanieczyszczeniu tworzywami sztucznymi. Obowiązkiem państw ONZ powinna być szybka reakcja i ograniczenie wytwarzania szkodliwych polimerów. Zobacz też: Recykling opon w praktyce. Nowy sposób na hałas i wysypiska Źródła: Parlament Europejski, The Guardian, Uniwersytet Warszawski, UNEP.org Fot: Canva Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.
