Ministerstwo Klimatu i Środowiska wspólnie z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska oraz przy wsparciu Ministerstwa Sprawiedliwości opracowało projekt zaostrzenia przepisów karnych dotyczących przestępstw przeciwko środowisku. Co dokładnie się zmieni?

Stop z nielegalnym śmieceniem

Nielegalne wyrzucanie odpadów oraz nielegalne transporty odpadów to problemy, które na łamach naszego portalu poruszaliśmy nie raz. Niestety dokonujące tych czynów osoby czuły się bezkarne. Najwyższy czas to zmienić. Zaproponowane przez MKiŚ zaostrzenie dotyczy części przepisów związanych z przestępstwami przeciwko środowisku. Zgodnie ze zmianami, za niezgodne z prawem składowanie, usuwanie, przetwarzanie, odzysk, unieszkodliwianie i transport odpadów, które mogą zagrażać życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza, powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym, grozi kara pozbawienia wolności od roku do 10 lat (wcześniej od 3 miesięcy do lat 5).

– Aby zmierzyć się z negatywnym zjawiskiem, jakim jest nielegalne porzucanie odpadów i w odpowiedzi na oczekiwania społeczne, zaproponowaliśmy pakiet zmian sankcji karnych wobec przestępców środowiskowych – informuje minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka.

Zmiany te dotyczą także nielegalnego przewożenia odpadów z zagranicy. Podniesiony został również wymiar kary za nielegalne przewożenie odpadów niebezpiecznych z zagranicy – z obecnie obowiązującego pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8 na od lat 2 do lat 12. Proponowane zmiany przepisów mają doprowadzić do nieuchronności kary.

Przyroda pod ochroną

Ministerstwo Klimatu i Środowiska proponuje również zmianę przepisów dotyczących czynów o podwyższonej karalności, których następstwem jest:

– zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach lub istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi – obecnie od 6 miesięcy do lat 8, po nowelizacji od lat 2 do lat 12 pozbawienia wolności;

– ciężki uszczerbek na zdrowiu człowieka – obecnie od roku do lat 10, po nowelizacji od 2 lat do lat 15 pozbawienia wolności;

– śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób – obecnie od 2 lat do 12, po nowelizacji od 2 lat do lat 15 albo karze 25 lat pozbawienia wolności.

– Jedną z kluczowych zmian jest zaostrzenie kary wobec sprawców zbrodni środowiskowej. Za ten czyn, sprawcy będzie groziło do 25 lat pozbawienia wolności. Surowość kary musi być adekwatna do czynu – podkreśla wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba.

Przygotowana została także nowelizacja dotycząca przestępstw przeciwko środowisku takich jak: zanieczyszczenie wody, powietrza lub powierzchni ziemi substancją albo promieniowaniem jonizującym zagrażającym życiu lub zdrowiu człowieka lub powodującym istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach. W tym przypadku ma grozić kara od roku do 10 lat (obecnie od 3 miesięcy do lat 5).

Problemy z odpadami w 2020 roku – przegląd

Mechanizm wychowawczy

Jak podkreśla minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka, postulowane zmiany nie dotyczą wyłącznie zaostrzenia kar, ale mają na celu także aspekt wychowawczy. Chodzi o wprowadzenie mechanizmu aktywizującego przestępców środowiskowych do usuwania negatywnych skutków popełnionego czynu.

– Chcemy, aby przestępcy, którzy nielegalnie zgromadzili odpady, na swój koszt dokonywali ich usunięcia i prawidłowego zagospodarowania. Taką zachętą do naprawienia wyrządzonej szkody będzie możliwość zastosowania wobec sprawców czynów, którzy usunęli negatywne skutki swojej przestępczej działalności, nadzwyczajnego złagodzenia kary, a nawet odstąpienia od jej wymierzenia – zaznacza wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba.

Zmiana przepisów to za mało

Nowością jest także utworzenie Departamentu Zwalczania Przestępczości Środowiskowej w GIOŚ. To jednostka, która ma zająć się wykrywaniem przestępstw środowiskowych.

– W GIOŚ został utworzony Departament Zwalczania Przestępczości Środowiskowej, którego głównym zadaniem jest koordynacja działań Inspekcji w zakresie zwalczania przestępczości środowiskowej, przy współpracy z organami ścigania, w tym również z Policją, która jako priorytet w swojej działalności wskazała intensyfikację działań w tym obszarze. Dodatkowo, w lutym br. podobne komórki zostały utworzone na terenie całego kraju w wojewódzkich inspektoratach ochrony środowiska – informuje wiceminister Jacek Ozdoba.

Nowelizacji przewiduje zmianę ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska, która będzie wzmacniała kompetencje w zakresie wykrywania przestępstw i wykroczeń przeciwko środowisku, tj. dawała możliwość prowadzenia działań operacyjnych w zakresie obserwacji.

Wszystko, aby chronić

Projektowana ustawa będzie zawierała także nowelizację Kodeksu wykroczeń – podwyższenie grzywny i dodanie kary ograniczenia wolności. Chodzi m.in. o zakaz rozniecania ognia i palenia tytoniu poza terenami wyznaczonymi w lasach, na terenach śródleśnych, na obszarze łąk, torfowisk i wrzosowisk oraz składowania odpadów w lesie.

Z kolei w ustawie o ochronie przyrody wprowadzony zostanie nowy artykuł, który uwzględnia dodatkową kategorię wykroczenia. Jest to kara aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny do 30 tys. złotych za wypalanie łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych, trzcinowisk lub szuwarów.

Źródło: gov.pl/web, fot. Alexander Schimmeck 

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.