Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) 29 kwietnia 2025 roku wystrzeliła z Gujany Francuskiej satelitę Biomass, rozpoczynając misję mającą na celu dokładne pomiary biomasy leśnej na całym świecie. Po raz pierwszy zastosowana technologia ma dostarczyć nam informacje o prawdziwej wielkości lasów przenikając pod powierzchnię liści widzialnych z kosmosu. Dzięki temu uda się wskazać ekosystemy odgrywające kluczowa rolę w pochłanianiu dwutlenku węgla i powstrzymywaniu zmian klimatycznych.

Cel misji

Misja ,,Biomass” ma wreszcie w skuteczny, nie polegający na szacunkach, sposób zważyć i policzyć drzewa kryjące się pod koronami widocznych z góry liści. Celem jest ujawnienie miejsc, gdzie są najgęstsze lasy oraz jak one się zmieniają. Pozwoli to w lepszy sposób kształtować działanie i planować wykorzystanie płuc Ziemi w celach lepszej ochrony środowiska naturalnego. 

Jest to możliwe dzięki zastosowaniu metody pomiarowej polegającej na niezwykłej, 70 centymetrowej długości fali radaru. Dzięki niej można przebić się przez liście i małe gałęzie docierając do pnia i konarów drzewa. Ich ilość pozwala wyliczyć gęstość leśnego poszycia oraz jego możliwości przyswajania dwutlenku węgla. Odbity od drewnianych elementów lasów sygnał łapany przez 12-metrową antenę satelity będzie powiększał bazę danych pozwalając zmapować dokładnie ile drzew kryje się w lesie

Przełom w fotowoltaice: wydajność ogniw w Newcastle zwiększona o 26%  

Specyfikacja satelity

Pomysł takiego wykorzystania satelity wyposażonego w radar pojawił się już około 20 lat temu, ale nie można było jej użyć w tym celu, bo technologia była zarezerwowana dla Departamentu Obrony USA. Wreszcie udało się Europejskiej Agencji Kosmicznej doprowadzić do startu misji Biomass i otwarcia nauki na możliwość wykorzystania szybciej dostępnych i dokładniejszych danych o ekosystemach Ziemi.

Zbudowany w kształcie parasola, przez firmę Airbus we współpracy z 50 innymi firmami, satelita został umieszczony na orbicie okołoziemskiej za pomocą europejskiej rakiety Vega-C. Teraz codziennie okrąża nasza planetę około 15 lub 16 razy dokonując pierwszych pomiarów. Komputerowo został skalibrowany w taki sposób, by pierwsze miesiące misji były skoncentrowane na zbieraniu wiedzy o lasach tropikalnych, gdzie naukowcy mają największe niedostatki danych o biomasie.

W ten sposób ma nastąpić kalibracja pomiarów, ponieważ szczegółowe dane zostaną porównane z obszarami dobrze opisanymi przez naukowców podczas prac terenowych. Dzięki temu naukowcy będą mogli upewnić się, że dane są prawidłowo konwertowane i dostarczane przez satelitę szacunki biomasy są dokładne. 

Wpływ na zwiększenie ochrony środowiska

Dotychczas naukowcy byli skazani na zawodne i niedokładne wyniki. ,,Wiemy”, że połowa wszystkich drzew rośnie w tropikalnych lasach deszczowych, ale są to szacunki wynikające z ekstrapolowania danych z pomiarów terenowych na większą skalę. O kilku lat badaniem biomasy zajmuje się również sztuczna inteligencja wykorzystująca dostępne dane ze zdjęć satelitarnych. 

Wyniki zakończonych już badań nie są optymistyczne. Susze osłabiają zdolność pochłaniania dwutlenku węgla – lasy w Kotlinie Kongo prawie straciły tę umiejętność, alarmują dane z 2020 roku. W Brazylii pod rządami prezydenta Jaira Bolsonaro wylesianie amazońskich puszczy osiągnęło niespotykany od dziesięcioleci poziom. Oba kompleksy leśne są największymi pochłaniaczami dwutlenku węgla przez wszystkie lądy na Ziemi. 

Badacze twierdzą, że w celu lepszej ochrony i szybszego działania na poziomie międzynarodowym dotyczącym tego, jak chronić lasy, kluczowym czynnikiem są niepodważalne dane. Kiedy nikt nie wątpi we wiarygodność danych, łatwej osiągnąć porozumienie. Dlatego tak wiele nadziei niesie misja ,,Biomass” Europejskiej Agencji Kosmicznej, w którą zaangażowane są aż 22 państwa uwiarygadniając wyniki.  

Pierwsze dane europejskiej misji zostaną poddane analizie naukowców już po kilku dniach, ale wgląd w dane oraz wyniki analiz zostaną udostępnione publicznie dopiero za około rok.

Zobacz również: Najmniejszy polski satelita w kosmosie

Źródła: ESA, Washington Post, 

Fot. Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.