2048x270 webinar Z 1
Reklama

Instalacja fotowoltaiczna z magazynem energii

Poznaj orientacyjne koszty

Turbulencje coraz silniejsze przez zmiany klimatu. Lotnictwo w centrum kryzysu

Turbulencje coraz silniejsze przez zmiany klimatu. Lotnictwo w centrum kryzysu

Turbulencje to jeden z najmniej lubianych aspektów podróży lotniczych, szczególnie dla osób o wrażliwych żołądkach. Turbulencje mogą być spowodowane różnymi czynnikami, od warunków atmosferycznych, przez prądy strumieniowe, po warunki pogodowe. To nie tylko dyskomfort dla pasażerów, ale także wyzwanie dla branży lotniczej w zakresie bezpieczeństwa, niezawodności i wydajności operacyjnej. Ze względu na zmiany klimatu, ich liczba rośnie.

925x200 5
Reklama

Trzy typy turbulencji w samolocie

Chociaż turbulencje stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa, to poważne konsekwencje zdarzają się rzadko. Najczęściej jest to niepokojące doświadczenie, podczas którego personel pokładowy prosi o zapięcie pasów bezpieczeństwa. Najnowsze badania opublikowane w czasopiśmie ,,Geophysical Research Letters”, ujawniają znaczny wzrost turbulencji w czystym powietrzu.

Istnieją trzy główne rodzaje turbulencji, które wpływają na lotnictwo: 

  • Turbulencje czystego powietrza – występują na dużych wysokościach w pobliżu prądów strumieniowych, bez żadnych wizualnych sygnałów, takich jak chmury. Są spowodowane silnymi zmianami wiatru na krótkich dystansach. Mogą być szczególnie niebezpieczne, ponieważ trudno je wykryć i przewidzieć.  
  • Turbulencje fal górskich – powstają, gdy stabilne masy powietrza przepływają nad pasmami górskimi, tworząc oscylujące fale, które mogą rozprzestrzeniać się daleko w kierunku wiatru i osiągać wysokości przelotowe.  
  • Turbulencje konwekcyjne – są związana z burzami i wysokimi chmurami kłębiastymi, które przez silny pionowy ruch powietrza doprowadzają do nagłych i gwałtownych turbulencji.

Jak zmiany klimatu nasilają turbulencje?

Zmiany klimatu powodują wzrost intensywności i częstotliwości turbulencji z powodu trzech głównych czynników: zaburzeń w prądach strumieniowych, ochładzania się górnych warstw atmosfery oraz nasilania się burz. Wraz z ocieplaniem się klimatu rośnie kontrast temperatur między równikiem a biegunami, co prowadzi do wzmocnienia prądów strumieniowych i zwiększenia ścinania się wiatru w górnych partiach atmosfery. Skutkuje to częstszym występowaniem turbulencji czystego powietrza, które są najtrudniejsze do przewidzenia. 

Badania profesora Paula Williamsa oraz publikacje w czasopiśmie ,,Geophysical Research Letters” potwierdzają, że umiarkowane i silne turbulencje tego typu występują coraz częściej. Obserwacje poczynione nad północnym Atlantykiem wskazują, że ich liczba wzrosła o 55% między 1979 a 2020 rokiem. Dodatkowo, podczas gdy dolne warstwy atmosfery ogrzewają się, górne ulegają ochłodzeniu. Ta różnica temperatur zwiększa niestabilność powietrza i sprzyja powstawaniu bardziej złożonych układów wiatru. Cieplejsze powietrze zatrzymuje też więcej pary wodnej, co prowadzi do częstszych i silniejszych burz, potęgując turbulencje konwekcyjne.

Turbulencje – coraz poważniejsze wyzwanie dla lotnictwa

W obliczu nasilających się skutków zmian klimatu bezpieczeństwo podróży lotniczych może stać się coraz trudniejsze do utrzymania. Rosnąca liczba i siła turbulencji to tylko jeden z wielu przykładów, jak globalne ocieplenie wpływa na codzienne życie. Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i wdrażanie bardziej zrównoważonych technologii w najbardziej emisyjnych sektorach jest kluczowe, aby w przyszłości latanie pozostało bezpieczne, przewidywalne i przyjazne dla środowiska.

Tymczasem w Polsce turbulencje czystego powietrza występują nie tylko na niebie, ale także na ziemi. Program dopłat do wymiany źródeł ciepła i termomodernizacji ,,Czyste Powietrze”, który miał obniżyć emisję szkodliwych gazów zimą oraz zmniejszyć smog, boryka się z biurokratycznymi przeciwnościami. Mimo ogromnego zainteresowania obywateli program nie realizuje swojej misji, bo odpowiedzialne za przetwarzanie wniosków Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) nie wypłacają pieniędzy. Sfrustrowani miesiącami oczekiwania poszkodowani beneficjenci i wykonawcy budowlani organizują cotygodniowe protesty, aby zwrócić uwagę rządzących. Mimo to czują się ignorowani przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, w którym za realizację programu odpowiada wiceminister Krzysztof Bolesta.

Zobacz też: Strażnik z WFOŚiGW i bunt wykonawców. W Kielcach znów protestują beneficjenci i niezrzeszeni wykonawcy Czystego Powietrza

Źródła: Met Office, Guardian, MKiŚ, własne

Fot. Canva (OlgaChertova)

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.