Wielka Brytania mierzy się z problemem wycieków ropy naftowej z podziemnych kabli elektrycznych. Na skutek starej, nieszczelnej infrastruktury płyn izolujący zanieczyścił glebę w wielu regionach kraju, stwarzając poważne zagrożenie dla środowiska. Brytyjskie firmy i dystrybutorzy energii pracują nad zahamowaniem kryzysu, przeprowadzając modernizację sieci, tymczasem w niektórych polskich kablach elektrycznych wciąż płynie olej. 

Przestarzałe kable elektryczne

Infrastruktura energetyczna, która ma za zadanie doprowadzać prąd do gospodarstw domowych i budynków publicznych jest w głównej mierze oparta na sieciach kablowych, układanych pod ziemią, w miastach i na terenach przemysłowych. Wiele ze starszych instalacji zawiera płyn izolujący, oparty na oleistych substancjach mineralnych. Jego zadaniem jest izolacja przewodów elektrycznych oraz odprowadzanie ciepła. 

Nowoczesne instalacje wykorzystują substancje biodegradowalne oraz stałą izolację, jednak nadal współpracują ze starszą infrastrukturą, która może ulec uszkodzeniom, a jej nieszczelność stwarza ryzyko wycieku i degradacji środowiska.

Ropa w oceanach, bezkarność na lądzie. Skutki słabej kontroli żeglugi

Wyciek ropy z brytyjskich instalacji kablowych

Na terenie całej Wielkiej Brytanii dochodzi do poważnych wycieków ropy naftowej z podziemnych kabli energetycznych. W ciągu ostatnich 15 lat pod południową Anglię przedostało się około 3 miliony litrów (660 tys. galonów) ropy pochodzącej z kabli, należących do dystrybutora UK Power Networks. Podobne incydenty odnotowano w różnych częściach kraju, a największy w ostatnich latach miał miejsce w Edynburgu w 2023 roku, gdzie z kabli firmy Scottish Power Energy Networks wyciekło 24 tysiące litrów ropy.

Przyczyną problemu są głównie stare instalacje kablowe, montowane w latach 50-70 XX wieku, w których ropa pełniła funkcję płynu izolacyjnego i chłodzącego. Z czasem kable straciły szczelność i według naukowców oraz organizacji Greenpeace zaczęły stwarzać zagrożenie dla środowiska.

Zanieczyszczenie wody i gleby

W hrabstwie Norfolk odnotowano przypadek długotrwałego wycieku ropy z kabla energetycznego, który doprowadził do nasycenia gleby szkodliwymi substancjami. Skażenie przeniknęło do drzew przez korzenie, uszkadzając liście, które pożółkły i pokryły się plamami. Ponadto doszło do poważnego zanieczyszczenia gleby oraz możliwego przedostania się ropy do wód odpadowych, skąd może przedostać się dalej – do rzek, jezior i morza. Stwarza to poważne zagrożenie dla lokalnej bioróżnorodności i może doprowadzić do śmierci organizmów zarówno wodnych, jak i lądowych.

Firmy energetyczne i organy regulacyjne nie ujawniły dokładnych lokalizacji wycieków ani położenia wypełnionych ropą kabli. Organizacje i instytuty ochrony środowiska proszą o udostępnienie tych informacji, a według zgromadzonych dotychczas danych wynika, że obszary skażone to tereny pod miastami, w okolicach koryt rzek i pól uprawnych.

Polskie instalacje wymagają modernizacji

W Polsce linie przesyłowe i kable wysokiego napięcia w zdecydowanej większości nie korzystają już z technologii olejowych, w przeciwieństwie do brytyjskich instalacji z połowy XX wieku. Wciąż istnieją odcinki starych kabli, w których płynie olej – głównie w dużych miastach oraz w sieciach przesyłu podziemnego i chociaż są one systematycznie wymieniane na nowoczesne przewody, ich obecność stwarza zagrożenie dla środowiska i znacznie opóźnia transformację energetyczną.

Według danych URE (Urząd Regulacji Energetyki) ponad połowa linii napowietrznych PSE (Polskich Sieci Elektroenergetycznych) ma więcej niż 40 lat, a 61% stacji elektroenergetycznych również przekracza ten wiek. Dodatkowo niemal 90% linii kablowych ma od 20 do 40 lat. Tak wiekowa infrastruktura stanowi istotną barierę dla transformacji energetycznej, utrudniając przyłączanie odnawialnych źródeł energii, rozwój elektromobilności i rozbudowę magazynów energii.

Modernizacja sieci częścią transformacji energetycznej

Brytyjskie Stowarzyszenie Sieci Energetycznych (ENA) poinformowało, że od 40 lat w nowo układanych kablach stosuje się nowe, biodegradowalne substancje. W ciągu ostatnich 10 lat wymieniono 310 mil starych kabli, zobowiązując się do ich pełnej modernizacji. UK Power Networks współpracuje obecnie z Agencją Ochrony Środowiska, by łagodzić i raportować sytuację, zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Odejście od technologii opartych na oleju powinny stać się częścią transformacji energetycznej, obejmującej nie tylko odnawianie kabli, ale także inwestycje w odnawialne źródła energii i inteligentne sieci przesyłowe. Jeśli już dziś nie podejmiemy odpowiednich działań, w przyszłości Polska może stanąć przed równie poważnym kryzysem ekologicznym, jaki obecnie dotyka Wielką Brytanię.

Zobacz też: Nowe zachęty energetyczne w UK. Niższe rachunki, inteligentne liczniki i rekord OZE

Źródła: The Guardian, greenpeace.com, gov.uk, URE, PSE, gov.pl

Fot: Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.