2048x270 webinar Z 1
Reklama

Instalacja fotowoltaiczna z magazynem energii

Poznaj orientacyjne koszty

Wadliwe pompy ciepła z Chin w polskich domach. 94% modeli nie spełnia wymagań

Wadliwe pompy ciepła z Chin w polskich domach. 94% modeli nie spełnia wymagań

Kontrola 34 modeli pomp ciepła, importowanych do Polski z Chin wykazała, że większość modeli nie spełnia wymogów formalnych, głównie z powodu braków w dokumentacji i nieprawidłowych kart informacyjnych. To budzi wątpliwości co do jakości i bezpieczeństwa programu “Czyste Powietrze”, w ramach którego tego typu urządzenia trafiały do beneficjentów. Eksperci apelują o pilną weryfikację listy ZUM.

925x200 5
Reklama

Nie wszystkie pompy przeszły kontrolę

Pompy ciepła stały się popularnym rozwiązaniem w polskich domach, oferując ekologiczną alternatywę dla tradycyjnych systemów grzewczych opartych na paliwach kopalnych. Ich rosnąca popularność jest w dużej mierze wynikiem rządowego programu Czyste Powietrze, który wspiera wymianę starych pieców i kotłów węglowych na nowoczesne, bardziej energooszczędne technologie grzewcze. Dzięki dopłatom i ulgom podatkowym, coraz więcej właścicieli domów decyduje się na inwestycję w pompę ciepła, postrzeganą zarówno jako sposób na obniżenie rachunków za ogrzewanie, jak i krok w stronę ograniczenia emisji szkodliwych substancji do atmosfery.

Jednakże, jak pokazuje raport Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), Inspekcji Handlowej (IH) oraz Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) – nie wszystkie urządzenia trafiające na polski rynek spełniają wymagane normy bezpieczeństwa i jakości.

6% modeli spełniło wymagania

W wyniku wspólnej kontroli przeprowadzonej od 3 marca do 30 maja 2025 roku sprawdzono 34 modele pomp ciepła importowanych do Polski drogą morską, drogową i lotniczą. Spośród nich 94% modeli nie spełniało wymagań formalnych – głównie z powodu luk w dokumentacji, takich jak brak deklaracji zgodności UE czy nieprawidłowo sporządzone karty informacyjne produktów. Co więcej, pompy ciepła trafiające do Polski pochodzą w dużej mierze z krajów spoza Unii Europejskiej, przede wszystkim z Chin. Szacuje się, że ponad połowa urządzeń dostępnych na polskim rynku ma właśnie takie pochodzenie, co dodatkowo zwiększa ryzyko wprowadzenia na rynek produktów niespełniających wymaganych norm.

To nie pierwsza taka kontrola – już w 2024 roku na 564 sprawdzone urządzenia, podzielone na 36 modeli prawie wszystkie zawierały nieprawidłowości w dokumentacji technicznej. Ostatecznie, w wyniku ubiegłorocznej kontroli 463 pompy ciepła nie zostały dopuszczone do sprzedaży w Polsce.

Potrzebna weryfikacja ZUM

Branża grzewcza od dłuższego czasu sygnalizuje problem z jakością urządzeń dopuszczanych do programu „Czyste Powietrze”. Eksperci zwracają uwagę, że system weryfikacji pomp ciepła i innych źródeł ciepła kwalifikujących się do dofinansowania wymaga uszczelnienia. W teorii ma to zapewniać Lista Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM), jednak w praktyce część produktów – w tym pompy ciepła, kotły na biomasę czy maty grzewcze – nie posiada wpisu w europejskiej bazie EPREL (European Product Database for Energy Labelling) lub ma błędne oznaczenia energetyczne. Brak takiego wpisu oznacza, że urządzenie formalnie nie powinno być sprzedawane na terenie Unii Europejskiej. Dlatego coraz częściej pojawiają się głosy o potrzebie ponownej, pełnej weryfikacji listy ZUM, co według zapowiedzi Ministerstwa Klimatu i Środowiska ma nastąpić jeszcze w tym roku, do 15 grudnia.

Pompy ciepła na liście ZUM

Od 1 stycznia 2025 roku na liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM), która stanowi podstawę do ubiegania się o dofinansowanie w ramach programu „Czyste Powietrze”, nie znajdują się już pompy ciepła, dla których producent nie dostarczył wymaganych dokumentów potwierdzających efektywność energetyczną i zgodność z normami. Zmiany te mają na celu dopilnowanie, by tylko urządzenia spełniające rygorystyczne wymagania techniczne i jakościowe mogły otrzymać wsparcie finansowe z programu. Wprowadzenie nowych zasad ma również na celu zwiększenie dostępności urządzeń grzewczych dla beneficjentów programu, eliminując jednocześnie ryzyko zakupu urządzeń niskiej jakości.

Dodatkowo, w ramach programu „Czyste Powietrze”, wprowadzono zmiany mające na celu ograniczenie dofinansowania do urządzeń niskiej jakości. Od 2026 roku w programie mają zostać wdrożone nowe kryteria dotyczące pomp ciepła produkowanych na terenie Unii Europejskiej, co ma na celu zapewnienie wyższej jakości i efektywności energetycznej wspieranych urządzeń.

Wadliwe pompy ciepła w Czystym Powietrzu?

Przed wprowadzeniem pełnej listy ZUM w 2025 roku program “Czyste Powietrze” funkcjonował w znacznie mniej rygorystycznej formie, co rodziło realne ryzyko dla beneficjentów. Wielu z nich mogło zyskać dofinansowanie na pompę ciepła, która formalnie nie spełniała wszystkich wymogów jakościowych, takich jak brak wpisu do bazy EPREL lub nieprawidłowe oznaczenia energetyczne. Oznacza to, że beneficjenci otrzymali wadliwe, bądź mniej efektywne urządzenie, które w zamyśle miało służyć transformacji ciepłownictwa. Problem pogłębia fakt, że dotychczasowe procedury programu często opóźniały wypłatę dotacji, przez co beneficjenci nie tylko ryzykowali montażem sprzętu niskiej jakości, ale również musieli czekać miesiącami na faktyczne wsparcie finansowe. 

Wprowadzenie listy ZUM od 2025 roku radykalnie poprawiło sytuację – obecnie dofinansowanie przysługuje wyłącznie urządzeniom sprawdzonym, zgodnym z normami i posiadającym pełną dokumentację. Dzięki temu ryzyko trafienia wadliwej pompy do programu zostało znacząco ograniczone, jednak Lista nadal wymaga kontroli, by całkowicie wyeliminować przedostawanie się wadliwych urządzeń grzewczych na polski rynek i do domów obywateli.

Zobacz też: Strażnik z WFOŚiGW i bunt wykonawców. W Kielcach znów protestują beneficjenci i niezrzeszeni wykonawcy Czystego Powietrza

Źródła: gov.pl, MKiŚ, NFOŚiGW, PORT PC, Komisja Europejska, UOKiK, CIRE, PAP, Portal Samorządowy, Infor.pl

Fot: Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.