W Światowy Dzień Czekolady, który przypada 12 kwietnia, miłośnicy tego słodkiego przysmaku stają przed gorzką prawdą. Ceny kakao, kluczowego składnika czekolady, osiągają rekordowe poziomy – przekraczają 10 tys. dolarów za tonę, czyli trzykrotnie więcej niż w ubiegłym roku. Powodem jest deficyt surowca wynikający ze zmian klimatycznych, które negatywnie wpłynęły na zbiory w Afryce Zachodniej. Wysokie ceny na giełdach nie przekładają się jednak na dochody rolników uprawiających kakao, którzy żyją na granicy skrajnego ubóstwa. W Dniu Czekolady warto więc zastanowić się nad przyszłością tego przysmaku i warunkami, w jakich jest produkowany.
Polska czekoladą płynąca
Polacy uwielbiają czekoladę – jesteśmy w czołówce europejskiej i światowej, jeżeli chodzi o jej konsumpcję na jednego mieszkańca. Dajemy ją w prezencie albo zjadamy do odcinka serialu.
Co więcej, jak pokazują najnowsze dane z Eurostatu – Polska jest trzecim krajem w Unii Europejskiej pod względem eksportu czekolady do krajów spoza UE. W 2023 roku eksport czekolady z Polski poza UE wyniósł aż 115 000 ton.
To już niedługo może się jednak skończyć, a ten przysmak ma szansę, aby stać się towarem luksusowym. Dlaczego?
Skrajne warunki rolników dostarczających kakao
To, że możemy cieszyć się naszą ulubioną czekoladą, zawdzięczamy w głównej mierze drobnym rolnikom, którzy dostarczają ok. 90% ziaren kakao na świecie. Żadna tabliczka tego surowca nie mogłaby powstać bez niego. Hodowany jest w dużej skali w Afryce Zachodniej i krajach takich jak Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana, Kamerun czy Nigeria. To stamtąd pochodzi aż 70% kakao.
Niestety w wyniku niesprawiedliwej struktury globalnego handlu tym surowcem, rolnicy trudniący się pozyskiwaniem ziaren, często osiągają dochody znacznie poniżej progu opłacalności uprawy.
- Zobacz także: Czekoladowe jajka coraz droższe. To efekt zmian klimatu
Obecnie ceny kakao na międzynarodowym rynku osiągają rekordowe poziomy przekraczające 10 tys. dolarów za tonę. W porównaniu z poprzednim rokiem ceny wzrosły trzykrotnie. Eksperci prognozują, że w ciągu najbliższych miesięcy ceny kakao mogą osiągnąć blisko 11 tys. dolarów za tonę. Tak wysokie koszty surowca mogą spowodować znaczący wzrost stawki za czekoladę w sklepach, gdy firmy zaczną kontraktować surowiec według nowych cen.
Rosnące ceny kakao na giełdach nie przekładają się jednak na stawki wypłacane rolnikom, przez co borykają się oni z ubóstwem.
– Wzrost cen kakao na rynkach międzynarodowych jest niemal nieodczuwalny na poziomie stawek rolnych w Ghanie. W Ghanie ceny kakao są regulowane przez rząd. Fairtrade walczy w imieniu rolników, by mieli dostęp do korzyści, jakie daje branża kakao. My rolnicy jesteśmy fundamentem, najważniejszym graczem w łańcuchu dostaw kakao. My dostarczamy cenny surowiec do produkcji czekolady. Więc jeśli na rynku kakao ktoś powinien zyskać, to w pierwszej kolejności powinni to być farmerzy, a nie inne podmioty. Po to właśnie działa Fairtrade we współpracy z partnerami komercyjnymi, którzy płacą godziwe stawki i poprawiają tym samym jakość naszego życia – komentuje Felix Teheh rolnik uprawiający kakao, członek spółdzielni rolniczej z certyfikatem Fairtrade z Ghany.
Sprawiedliwy handel to troska o rolników i planetę
Braki w dostępności kakao to efekt słabych zbiorów w Afryce Zachodniej, spowodowany zmianami klimatycznymi – na zmianę ulewnym deszczem i suszą oraz chorobami roślin. Wzrost temperatur, a także gwałtowne zjawiska pogodowe, takie jak burze i huragany, obniżają plony kakao i czynią niektóre tereny nieodpowiednimi do uprawy. Dodatkowo, monokultury zwiększają ryzyko degradacji gleby, rozwoju chorób i ataków szkodników, co stawia pod znakiem zapytania przyszłość upraw kakao.
Standardy Fairtrade promują zrównoważone metody rolnicze, przeciwdziałają wylesianiu, a wiele spółdzielni zrzeszonych w ramach Fairtrade posiada również certyfikaty produkcji ekologicznej. W ramach prowadzonego przez Fairtrade projektu West Africa Cocoa Programme tylko w 2020 roku przeszkolono 160 000 rolników i menedżerów ze 180 spółdzielni rolniczych.
W Dniu Czekolady warto, abyśmy pamiętali o tym, że jako konsumenci mamy ogromny wpływ na decyzje firm i realnie możemy poprawić sytuację rolników uprawiających kakao, a także sam sposób jego uprawy.
Źródło: informacja prasowa Fairtrade
Fot.: Fairtrade oraz canva.com/gettyimages
Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.