W 2021 roku zespół OED rozpoczął prace nad badaniem współczesnego języka związanego ze zmianami klimatu i zrównoważonym rozwojem. Co nowego trafiło na strony słownika?

Oksfordzcy lingwiści definiują kolejne pojęcia 

The Oxford English Dictionary to słownik, który zbiera całą historię rozwoju języka angielskiego – od najstarszych zapisów aż do czasów dzisiejszych. Na jego stronach znajduje się obecnie ponad 600 000 definicji. Nie dziwi więc fakt, że jest uznawany za jeden z najbardziej wpływowych i wyczerpujących. 

Język zmian klimatu rozwija się na stronach słownika oksfordzkiego od ponad 30 lat. Właśnie tam pojawiły się definicje haseł tak obecnych w naszej codzienności, jak „globalne ocieplenie” (z ang. global warming) czy „carbon offset”. W 2021 roku dołączyła do nich długa lista kolejnych terminów związanych z kryzysem ekologiczno-klimatycznym i zrównoważonym rozwojem. 

O zmianach klimatu mówimy inaczej niż 20 lat temu 

Jak czytamy w artykule OED – Coś, co natychmiastowo przykuwa uwagę to dramatyczny wzrost użycia języka emocjonalnego w kontekście zmian klimatu. Lingwiści zauważyli, że łagodne terminy, jak „efekt cieplarniany” (z ang. greenhouse effect) zostały zdominowane przez „globalne ocieplenie” czy „kryzys klimatyczny” (z ang. climate crisis lub climate emergency). Najczęściej używanym terminem nadal jest „zmiana klimatu” (z ang. climate change), który po raz pierwszy pojawił się już 1854 roku. 

W UE OZE wyprzedzają paliwa kopalne! Zielona energia wygrywa w Europie

Zupełnie inaczej rozmawiamy też o paliwach kopalnych (z ang. fossil fuels). W porównaniu do lat 2000-2014 coraz częściej mówi się o nich w kontekście rezygnowania i szukania alternatyw, jak odnawialne źródła energii czy elektrownie atomowe. W dodatku, według badań Oxford Monitor Corpus, termin „OZE” od 2018 roku był użyty w dyskusjach więcej razy niż „paliwa kopalne”. 

Kilkadziesiąt nowych haseł 

Lista dodanych definicji jest bardzo długa i odnosi się nie tylko do terminów naukowych, ale także społecznych. Szczególnie ważnym słowem, które pojawiło się w The Oxford English Dictionary jest „uchodźca klimatyczny” (z ang. climate refugee). W ciągu ostatnich 20 lat eksperci zauważyli znaczny wzrost wyszukiwania tego hasła w wyszukiwarce Google.

Badając historię tego słowa, lingwiści sięgnęli aż do języka XIX wieku, kiedy climate refugee oznaczało kogoś, kto przemieszcza się w poszukiwaniu miejsca z bardziej odpowiednim klimatem. Współcześnie ta definicja została poszerzona – uchodźca klimatyczny oznacza osobę, którą do przeniesienia się zmuszają bezpośrednio skutki zmian klimatu. 

Uciekają, aby przeżyć. Skala migracji klimatycznych rośnie

Dlaczego słowa są tak ważne? 

Globalne ocieplenie to nie tylko kryzys w środowisku, to również kryzys języka. Nie możemy poprowadzić merytorycznej dyskusji na temat współczesnych wyzwań, nie mając do dyspozycji odpowiedniego słownika pojęć. To szczególnie istotne w obliczu odbywającego się właśnie miejsce COP26.

– Podczas gdy światowi przywódcy spotykają się, aby szukać rozwiązań problemu zmian klimatycznych, fascynujące, choć czasami nieco niepokojące, było zagłębienie się w język, którego używamy zarówno teraz, jak i w przeszłości, aby mówić o klimacie i zrównoważonym rozwoju. Bardzo realne poczucie pilności obecnej sytuacji znajduje odzwierciedlenie właśnie naszym języku – komentuje Trish Stewart, edytorka The Oxford English Dictionary. 

Zespół The OED podkreśla, że lista pojęć nie jest zamknięta. Język i zestaw pojęć będzie się zmieniać wraz z adaptacją do nowej rzeczywistości. 

źródła: oed.com

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.