31 sierpnia sejmik wojewódzki rozpoczął obrady nad treścią Programu Ochrony Powietrza dla Małopolski. Krakowski Alarm Smogowy zwraca uwagę na uległość radnych wobec sprzedawców pieców węglowych i producentów kominków, którzy chcą powstrzymać odchodzenie od paliw stałych. KAS przekonuje, że skuteczna ochrona pozwoli uratować przed śmiercią od zatrucia zanieczyszczonym powietrzem nawet 1500 Małopolan rocznie.

Program Ochrony Powietrza

Program Ochrony Powietrza będzie obowiązywał przez najbliższe 3 lata i pokryje się z wdrożeniem kolejnych przepisów Uchwały Antysmogowej dla województwa Małopolskiego. Zgodnie z jej zapisem, do końca 2022 roku Małopolanie są zobowiązani do wymiany pieców grzewczych co najmniej 3 klasy na nowsze i bardziej ekologiczne.

Dopuszczenie węgla

Wbrew oczekiwaniom małopolskich jednostek Polskiego Alarmu Smogowego, w treści Programu pojawiło się wiele rozluźnień w polityce ciepłowniczej. Organizacja zwraca uwagę, że odstąpiono od pierwotnych planów antysmogowych.

W projekcie wycofano się między innymi z wprowadzenia na terenie stref uzdrowiskowych zakazu stosowania paliw stałych oraz uchylono zakaz stosowania węgla w nowych budynkach. Co więcej, czas przeprowadzenie kontroli w domach po zgłoszeniu o spalaniu niewłaściwym paliwem wydłużono do 2 dni roboczych. Krakowski Alarm Smogowy przekonuje, że to efekt lobbowania ze strony sprzedawców węgla, producentów pieców i kominków, czy nawet rolników.

“(…)postulują zniesienie zakazu palenia węglem i drewnem w Krakowie oraz wstrzymanie uchwały antysmogowej dla Małopolski, która nakazuje wymianę wysokoemisyjnych kotłów i pieców (tzw. kopciuchów) do końca 2022 r” – twierdzi KAS.

Kampania Krakowskiego Alarmu Smogowego

W związku z tym odejściem od zdecydowanego zwalczania smogu w Małopolsce, Krakowski Alarm Smogowy rusza z kampanią społeczno-informacyjną. W jej ramach w mieście pojawiły się bilbordy, przygotowana została też specjalna publikacja. Jej treść składa się z wypowiedzi mieszkańców małopolskich gmin, którzy popierają odejście od węgla.

– Rachunki epidemiologów mówią, że pełne wdrożenie uchwały antysmogowej dla Małopolski, a to wymaga porządnego Programu Ochrony Powietrza, pozwoli uniknąć 1500 przedwczesnych zgonów rocznie. To bardzo dużo, więc sprawa jest bardzo ważna i nie możemy w niej ulegać naciskom przeróżnych lobbystów i grup interesów, czy gmin, które nie chcą podejmować zdecydowanych działań – mówi Anna Dworakowska z Polskiego i Krakowskiego Alarmu Smogowego.

Postulaty Krakowskiego Alarmu Smogowego

Organizacja postuluje zniesienie finansowania wymiany pieców grzewczych opalanych węglem, zakaz palenia w kominkach rekreacyjnych przy przekroczonych limitach zanieczyszczenia powietrza, obowiązkową kontrolę miejsc spalania do 2 godzin po zgłoszeniu, uruchomienie programu ekodoradców oraz powszechną regularną kampanię o obowiązku wymiany kopciuchów na nowe źródła ciepła.

Dostęp do informacji o wymianie kopciuchów

Okazuje się, że kampania informacyjna na temat termomodernizacji jest bardzo konieczna. Chodzi nie tylko o świadomość społeczną, ale również o wiedzę na temat praw.

– Jak pokazują ostatnie badania, jedynie 20% właścicieli kopciuchów wie, że do końca 2022 roku musi się ich pozbyć. Być może sporo słyszało o Uchwale Antysmogowej, ale nie do końca wiążą ją z wymianą kopciuchów i nie wiedzą, do kiedy mają to zrobić  – odpowiada nam Anna Dworakowska z PAS.

W przypadku realizowania programu Czyste Powietrze, PAS zauważa paradoksalnie, że choć poziom przyjmowanych wniosków nie jest wysoki, jest on lepszy niż przy wcześniejszych naborach:

– Dlatego że nie ma już wniosków dla nowych domów, ale jeszcze nie ma wyższego poziomu na dofinansowanie 60%. W momencie gdy zostanie uruchomiony wyższy poziom dofinansowania , mamy nadzieję, że liczba wniosków wzrośnie. Rezultaty nadal są niezadowalające, ponieważ ludzie też nie wiedzą, że mogą skorzystać z takiego programu – zauważa Dworakowska.

Działaczka przypomina też, że PAS chciał, aby banki miały możliwość dystrybuowania środków z programu Czyste Powietrze. Wyniki mogą się również poprawić, gdy zostanie uruchomiony drugi próg pokrywania kosztów kwalifikowanych na poziomie 60%, w przypadku beneficjentów o niższych dochodach. Ma on zostać uruchomiony w październiku.

Ostateczna Wersja Programu Ochrony Powietrza ma zostać uchwalona we wrześniu.