Ekologia Ochrona środowiska i klimatu w Polsce po raz pierwszy na forum ONZ 29 sierpnia 2022 Ekologia Ochrona środowiska i klimatu w Polsce po raz pierwszy na forum ONZ 29 sierpnia 2022 Przeczytaj także Ekologia Uprawa roślin bez światła? To może być prawda Niedawno naukowcy zaproponowali alternatywne do fotosyntezy, czyli elektro-rolnictwo. Metoda ta ma zastąpić fotosyntezę – nie wymaga światła, a do tego radykalnie ogranicza ilość ziemi potrzebnej do upraw. Zmiany klimatu “Ropa i gaz są darem od Boga” – takimi słowami prezydent Azerbejdżanu otworzył COP 29 COP to coroczny szczyt klimatyczny, podczas którego przedstawiciele państw spotykają się w celu ustalenia wspólnej polityki. Przez krytyków bywa określany “politycznym show”, które nie prowadzi do konkretnych rezultatów i zdecydowanych działań. Jak jest naprawdę? Czy decyzje podjęte na tegorocznej konferencji będą miały realny wpływ na pogarszający się stan planety? Jak do ograniczenia emisji gazów mają się słowa gospodarza konferencji? Przestrzeganie praw człowieka związanych z ochroną środowiska i klimatu – po raz pierwszy w historii – powinno zostać włączone do rekomendacji, które Rada Praw Człowieka ONZ przedstawi jesienią Polsce. Tego domagała się dziś w Genewie Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, prezeska ClientEarth Prawnicy dla Ziemi. To przełomowe oświadczenie złożyła w imieniu fundacji ClientEarth oraz trzech innych organizacji społecznych – Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, WWF Polska i Fundacji Frank Bold. Reklama Spis treści ToggleDostęp do życia w czystym środowisku jednym z podstawowych praw człowiekaKryzys związany ze zmianami klimatuSprawa smogu i toksycznego powietrzaDostęp do wymiaru sprawiedliwości w zakresie ochrony środowiskaOcena stanu przestrzegania praw człowieka w poszczególnych krajach Dostęp do życia w czystym środowisku jednym z podstawowych praw człowieka Zaledwie miesiąc temu, 28 lipca 2022 roku, Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło rezolucję, zgodnie z którą każdemu człowiekowi przysługuje prawo do życia w czystym, zdrowym i nienaruszającym równowagi ekologicznej środowisku. W październiku zeszłego roku podobną rezolucję przegłosowała Rada Praw Człowieka ONZ (UNHRC). Co istotne, Polska za każdym razem głosowała „za”. Dzięki temu dostęp do życia w czystym środowisku stał się jednym z podstawowych praw człowieka, o które dziś w Genewie upominały się organizacje z Polski. – To przełomowy moment dla praw człowieka w Polsce. Po raz pierwszy do katalogu praw człowieka, o które się upominamy, wchodzi walka ze zmianami klimatu, dostęp do czystego powietrza, czy lepsza kontrola społeczna nad zadaniami związanymi z ochroną środowiska – mówi Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, prezeska fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi. – Na przykładzie Odry widać, jak ważne jest powiązanie naszych indywidualnych praw z ochroną środowiska. Polskie prawo i praktyka urzędów powinny zapewniać nam narzędzia do walki o czyste rzeki czy powietrze oraz o jak najszerszy dostęp do informacji o środowisku. O to właśnie walczę w Genewie – dodaje Zuzanna Rudzińska-Bluszcz. To nie pierwszy raz, kiedy prawnicy z ClientEarth angażują się w sprawy związane ze środowiskiem naturalnym. ClientEarth złożyła pozew przeciwko jednemu z producentów ekogroszku w związku z wprowadzaniem w błąd klientów i sugestią, że ekogroszek jest “zieloną energią”. Prawnicy wsparli także pięciu Polaków, którzy pozwali władze w związku z brakiem działań w sprawie kryzysu klimatycznego. Kryzys związany ze zmianami klimatu Oświadczenie przedstawione w Genewie dotyczyło 3 z 10 zagadnień, które koalicja organizacji społecznych z Polski przedstawiła w swoim raporcie alternatywnym w marcu br., a które dotyczą środowiska naturalnego i zmian klimatu. Pierwszym jest przyczynianie się polskiego rządu do kryzysu związanego ze zmianami klimatu. W Polsce ponad 70% produkcji energii elektrycznej pochodzi z węgla i rząd nie ma realistycznych terminów wycofania z jego użycia. Ponadto w naszym kraju znajduje się pięć najbardziej szkodliwych dla zdrowia elektrowni węglowych w Europie. Dlatego ClientEarth i inne organizacje społeczne apelują do polskiego rządu o szybką redukcję emisji gazów cieplarnianych, wycofanie się z węgla, sprawiedliwą transformację energetyczną, a także wspieranie odnawialnych źródeł energii. Czytaj także: Prawnicy dla Ziemi z organizacji ClientEarth złożyli pozew przeciwko holenderskiej linii lotniczej KLM. Sprawa smogu i toksycznego powietrza Drugim tematem przedstawionym dziś w Genewie jest sprawa smogu i toksycznego powietrza. W Polsce ogrzewanie budynków mieszkalnych węglem jest głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza w miastach, które rocznie prowadzi do około 50 000 przedwczesnych zgonów. Polska ma najbardziej zanieczyszczone powietrze w Unii Europejskiej. Według Banku Światowego 36 z 50 najbardziej zanieczyszczonych miast UE znajduje się w Polsce. Dlatego organizacje zalecają, aby polski rząd przyjął i wdrożył całościową strategię walki z zanieczyszczeniem powietrza, w tym jak najszybszego wyeliminowania paliw stałych z ogrzewania domów, co ma znaczący wpływ na prawo do zdrowia, zwłaszcza dzieci i osób starszych. Czy możemy pozwać rząd za zanieczyszczenia powietrza? Dostęp do wymiaru sprawiedliwości w zakresie ochrony środowiska Trzecim tematem poruszonym w wystąpieniu Zuzanny Rudzińskiej-Bluszcz na forum ONZ był brak skutecznego dostępu do wymiaru sprawiedliwości w zakresie ochrony środowiska, czyli wdrożenia zapisów Konwencji ONZ z Aarhus. Ta Konwencja obowiązuje w Polsce od 2002 roku i przyznaje obywatelom prawa dotyczące dostępu do informacji oraz udziału społeczeństwa w dostępie do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska. Niestety Polska nie wdrożyła przepisów umożliwiających przedstawicielom społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacjom społecznym, zaskarżania lokalnych przepisów, takich jak plany ochrony powietrza, plany urządzenia lasu czy decyzje wodnoprawne. Dlatego przedstawiciele organizacji wezwali polski rząd, aby dostosował ustawodawstwo krajowe do zapisów konwencji z Aarhus. To działanie ma zapewnić obywatelom prawo dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska. Ocena stanu przestrzegania praw człowieka w poszczególnych krajach Wystąpienie Zuzanny Rudzińskiej-Bluszcz z ClientEarth w europejskiej siedzibie ONZ miało miejsce w ramach Powszechnego Przeglądu Okresowego (ang. Universal Periodic Review, UPR). To najistotniejszy mechanizm kontrolny w ramach Rady Praw Człowieka ONZ. Jego celem jest ocena stanu przestrzegania praw człowieka w poszczególnych krajach oraz rekomendowanie zmian. W listopadzie Rada Praw Człowieka ONZ, na podstawie dokumentów przedstawionych przez organizacje i rekomendacji państw, przedstawi polskiemu rządowi najważniejsze kwestie związane z łamaniem praw człowieka w naszym kraju. – Mamy nadzieję, że inne kraje przychylą się do naszych postulatów i przestrzeganie praw człowieka dotyczących środowiska naturalnego zostanie Polsce zarekomendowane. Wówczas Polska będzie zobowiązania dostosować swoją politykę do rekomendacji, a z ich wdrożenia będzie rozliczana na forum ONZ – dodaje Zuzanna Rudzińska-Bluszcz. W poprzednim okresie sprawozdawczym rekomendacje w zakresie zmian klimatu otrzymała m.in. Chorwacja, Francja, Niemcy i USA. W obszarze ochrony powietrza: Hiszpania, a w zakresie skutecznego dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących ochrony środowiska – Ukraina. źródło: informacja prasowa Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.