Zanieczyszczenie powietrza wpływa nie tylko na nasze płuca, ale i psychikę. Najnowsze badania przeprowadzone w hrabstwie Yorkshire pokazują, że długotrwała ekspozycja na smog może zwiększać ryzyko depresji, lęków i innych zaburzeń psychicznych – szczególnie wśród dzieci i osób starszych.

Zanieczyszczenia powietrza a zdrowie psychiczne

Naukowcy z programu BioAir Net przeanalizowali dostępne badania, dotyczące wpływu skażonego powietrza na człowieka, zarówno na zewnątrz, jak i w pomieszczeniu. Uwzględnili także różne etapy życia: dzieciństwo, okres dojrzewania, ciążę, aż po dorosłość i starość. Doszli do wniosku, że zanieczyszczenie powietrza może realnie zwiększać ryzyko zachorowania na depresję, lęki, psychozy, a nawet zaburzenia neuropoznawcze, takie jak demencja. 

Zanieczyszczenie powietrza i zdrowie psychiczne to dwa główne wyzwania, z którymi świat musi się zmierzyć teraz i w nadchodzących latach. To sprawia, że ​​ten obszar badań jest ważnym priorytetem zdrowia publicznego – powiedział profesor Kama Bhui z Uniwersytetu Oksfordzkiego. 

Według przesłanek najbardziej narażone są dzieci i młodzież, ponieważ znajdują się w krytycznym stadium rozwoju umysłowego. Dodatkowymi czynnikami ryzyka są również: złe warunki mieszkaniowe, brak terenów zielonych, przeludnienie i ubóstwo. To okoliczności sprzyjające pogorszeniu samopoczucia psychicznego, a zła jakość powietrza wzmaga objawy zaburzeń depresyjnych.

Strefa Czystego Transportu w Krakowie od 2026 roku. Kto zapłaci, kto skorzysta? 

Zanieczyszczenia powietrza a zdrowie psychiczne

Badanie przeprowadzone przez profesor Rosie McEachan, dyrektor NHS Born w Branford miało dać odpowiedź na pytanie: co dzieje się ze zdrowiem psychicznym i fizycznym człowieka, gdy ten przeprowadza się do obszaru o większym zanieczyszczeniu powietrza? Naukowcy skorzystali z bazy danych Connected Bradford, zawierającej dokumentację medyczną ponad 800 000 osób, które od 1970 roku mieszkały w West Yorkshire. Skupiono się na anonimowych 14 800 osobach, które przeprowadziły się do Branford na początku 2021 roku. Przeanalizowano historię medyczną tych osób, w poszukiwaniu recept na leki przeciwko powszechnym problemom ze zdrowiem psychicznym. Przed przeprowadzką do bardziej zanieczyszczonego obszaru 2100 osób przyjmowało tego typu leki.

Okazało się, że ryzyko wystąpienia problemów ze zdrowiem psychicznym u osób, które zamieszkały w rejonie o większym zanieczyszczeniu powietrza było o 11% wyższe.W badaniu wzięto pod uwagę także czynniki społeczne, takie jak ubóstwo, brak pracy, niski poziom edukacji, opieki zdrowotnej oraz przestępczość. Natomiast przeprowadzka do mniej zanieczyszczonych obszarów zielonych doprowadziła do zmniejszenia ilości recept na leki psychotropowe. Ważnym czynnikiem była natomiast jakość lokalnej zieleni.

Nasze badanie wyraźnie pokazuje, że osoby doświadczające problemów ze zdrowiem psychicznym mają tendencję do częstszego przeprowadzania się i do obszarów o gorszej jakości środowiska, co z kolei może mieć wpływ na ich zdolność do powrotu do zdrowia – twierdzi profesor McEachan.

Badanie Children’s Health Study trwające 10 lat, przeprowadzone w Kalifornii wskazywało, że wzrost płuc poprawił się u dzieci, które przeprowadziły się do obszarów o mniejszym stopniu zanieczyszczenia, a w odwrotnej sytuacji ich stan zdrowotny uległ pogorszeniu. Natomiast u osób starszych przeprowadzka w miejsce o większej ilości terenów zielonych wpłynęła pozytywnie na długość ich życia. Zanieczyszczenie powietrza to już nie tylko problem środowiskowy – to realne zagrożenie dla zdrowia psychicznego społeczeństw. W obliczu rosnącej liczby zaburzeń psychicznych, miasta powinny inwestować nie tylko w ograniczenie emisji, ale także w zieloną infrastrukturę i wsparcie psychologiczne mieszkańców. Ochrona powietrza to dziś także ochrona naszego dobrostanu psychicznego.

Zobacz też: Sprawdzony model walki ze smogiem. Londyn pokazuje, co działa w praktyce

Źródła: The Guardian, University of Oxford

Fot: Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.