Zeroemisyjny budynek cechuje się zerowym zużyciem energii netto. Oznacza to, że ​​całkowita ilość zużywanej przez niego energii w skali roku równa się ilości energii odnawialnej wytworzonej w danym miejscu. Jakie rozwiązania stosowane są w zeroemisyjnych budynkach?

Czym jest budynek zeroemisyjny?

Budynek zeroemisyjny, według Komisji Europejskiej, definiuje się jako budynek o bardzo wysokiej charakterystyce energetycznej. Cechuje go bardzo niskie zużycie energii, w całości pokrytej energią ze źródeł odnawialnych. Jak sama nazwa wskazuje, eksploatacja takiego budynku odbywa się bez lokalnej emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych.

Szacuje się, że powierzchnia budynków na świecie podwoi się do 2060 roku, a tylko 3% światowych inwestycji w nowe konstrukcje spełnia wymagania emisyjności i wydajności. To jednak może się wkrótce zmienić, przynajmniej w naszej części świata. 

Dlaczego zagadnienia związane z budynkami zeroemisyjnymi są tak ważne i będą podnoszone w kolejnych latach? Wymóg zeroemisyjności budynków w państwach Unii Europejskiej będzie obowiązywał od 1 stycznia 2027 roku w przypadku wszystkich nowych budynków zajmowanych przez władze publiczne lub będących ich własnością. W odniesieniu do wszystkich nowych budynków w UE obowiązek zeroemisyjności ma mieć zastosowanie już od 1 stycznia 2030 roku. 

W pierwszej kolejności do wymogów zeroemisyjności mają zostać dostosowane „budynki o niemal zerowym zużyciu energii”.

Budynek o niemal zerowym zużyciu energii

Budynek o niemal zerowym zużyciu energii (Nearly Zero Energy Building, NZEB) to taki, który ma bardzo wysoką charakterystykę energetyczną, przy czym prawie zerowa lub bardzo niska ilość wymaganej energii powinna być pokryta w bardzo istotnym stopniu energią ze źródeł odnawialnych, w tym OZE wytwarzanymi na miejscu lub w pobliżu.

Budynki o niemal zerowym zużyciu energii charakteryzują się wskazanymi na grafice KE rozwiązaniami, takimi jak m.in.:

• ocieplenie dachu,
• filtracja powietrza i wentylacja,
• wydajne oraz energooszczędne oświetlenie i ogrzewanie,
• instalacja fotowoltaiczna,
• okna o wysokiej wydajności w zatrzymywaniu ciepła,
• wydajny sprzęt RTV i AGD,
• inteligentny termostat,
• ładowarka do auta elektrycznego. 

W celu osiągnięcia zeroemisyjności budownictwa Komisja Europejska kieruje się zasadą „efektywność energetyczna przede wszystkim”. Oprócz przyczynienia się do zmniejszenia zużycia paliw kopalnych oraz zwiększenia niezależności i bezpieczeństwa dostaw, zasada ta podkreśla również znaczenie ograniczenia produkcji energii.

Komisja Europejska nakłada na budownictwo państw UE konkretne obowiązki, takie jak m.in. obliczenie współczynnika globalnego ocieplenia w całym cyklu życia budynków. Oznacza to, że współczynnik ten musi znaleźć się w charakterystyce energetycznej budynków. Przepis ten znajdzie zastosowanie od 1 stycznia 2027 roku w odniesieniu do wszystkich nowych budynków o powierzchni użytkowej większej niż 2000 m2 oraz od 1 stycznia 2030 roku w przypadku wszystkich nowych budynków.

Co to oznacza w praktyce? W budowie każdego budynku obowiązywać będzie zasada pozyskiwania materiałów o jak najniższym śladzie węglowym.  

Budynek zeroemisyjny – cykl życia budynku

W najbliższych latach coraz częściej stosowane będą nowoczesne materiały, takie jak chociażby beton o obniżonym śladzie węglowym oraz beton z recyklingu opon. Powszechnie wykorzystywane będą także: 

• biodegradowalne drewno,
• wełna mineralna,
• celuloza,
• surowce pochodzące z recyklingu,
• „zielone kafelki” – materiały ceramiczne wykonane w ponad 55% z przetworzonego szkła i innych minerałów,
• Lamboo (przetworzony bambus)
  

• Zobacz też: Earthship – przykład zeroemisyjnego budownictwa

Budynek zeroemisyjny – przykłady

Europejska siedziba Bloomberga zdobyła tytuł najbardziej zrównoważonego budynku biurowego na świecie za połączenie innowacyjnych projektów inżynieryjnych i materiałów.

Budynek został wyposażony w zintegrowane z sufitami oświetlenie LED, naturalną wentylację, wychwytywanie, oczyszczanie i recykling wody deszczowej oraz połączony system ogrzewania i zasilania. W efekcie budynek zużywa o 73% mniej wody i o 35% mniej energii niż typowy biurowiec. 

Ośmiopiętrowy budynek biurowy Powerhouse Brattorkaia w Trondheim w Norwegii w całym cyklu życia generuje więcej energii, niż wymaga jego budowa (także transport materiałów budowlanych), eksploatacja i rozbiórka.

Budynek ma 3000 m² paneli słonecznych i pompę ciepła z naturalnym czynnikiem chłodniczym u źródła wody, która zapewnia chłodzenie i ogrzewanie. Jest bardzo wydajny –  przy jego budowie zastosowano zarówno pasywne (materiały budowlane), jak i aktywne (ogrzewanie, oświetlenie) środki adaptacyjne.

Jeden z bardziej oryginalnych pomysłów na zasilanie zeroemisyjnego budynku opracowali Norwerdzy. Budynek w mieście Trondheim zasilany jest energią z paneli słonecznych, którą magazynuje tak zwany “bioakumulator”. To wyjątkowe urządzenie przechowuje energię cieplną za pomocą trzech ton wosku i systemu pomp ciepła. 

Powstał pierwszy na świecie woskowy magazyn ciepła. 3 tony wosku gromadzą ciepło dla Norwegów

Więcej informacji o zeroemisyjnych budynkach znaleźć można w dyrektywie Parlamentu Europejskiego.

źródło: seai.ie, ctc-n.org, energy.ec.europa.eu, climateadaptationplatform.com, weforum.org, zdj. główne: HOK (Wikimedia Commons)/ Fred Romero (Flickr)

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.