W środę, 17 kwietnia, podczas konferencji prasowej ministra klimatu i środowiska ogłosiła plan finansowania dla największego programu antysmogowego w Polsce. Czy Czyste Powietrze wyjdzie w końcu na finansową prostą? 

Problemy finansowe flagowego programu MKiŚ

“To nie jest konferencja o funduszach. To jest konferencja o ludziach, o ich domach, o ich jakości życia i o czystym powietrzu, którym chcemy, żeby oddychali” – usłyszeliśmy na początku konferencji prasowej, zorganizowanej z udziałem ministry Klimatu i Środowiska (MKiŚ) oraz prezeski Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). 

Takie rozpoczęcie wypowiedzi nie wydaje się być mocno przesadzone. Czyste Powietrze jest obecnie największym antysmogowym programem w Polsce, którego budżet sięga 103 miliardów złotych. Według najnowszych statystyk, od momentu rozpoczęcia programu złożono w ramach niego aż 832 153 wnioski o dofinansowania (dane z 16 kwietnia 2024).

Mimo dużego rozgłosu i jeszcze większego zainteresowania wśród społeczeństwa tym flagowym dla Ministerstwa Klimatu i Środowiska projektem borykał się on z problemami finansowymi. Opisywaliśmy je w artykule “MKiŚ: Środki z programu Czyste Powietrze zostaną wypłacone. Do Polaków trafi 300 milionów złotych”. Wówczas na jaw wyszły informacje o niewypłacanych środkach, które w ówczesnym okresie (grudzień 2023 – styczeń 2024) rosły o 100 milionów złotych tygodniowo.

Dziś MKiŚ udało się znaleźć trwałe źródło finansowania Czystego Powietrza – tak przynajmniej zapewnia szefowa resortu klimatu i środowiska – na wiele miesięcy, a nawet lat. Skąd będą pochodziły środki?

Nowe źródła finansowania 

Rządowy program zyska 6,4 miliarda złotych, co ma zapewnić jego stabilne funkcjonowanie i realizację zawartych zobowiązań. Według wyliczeń ministerstwa, finansowanie zagwarantuje wsparcie dla 145 520 rodzin w Polsce, wspomoże wymianę 111 260 źródeł ciepła i pomoże zmodernizować energetycznie 97 010 budynków.

– Nowe źródło finansowania programu „Czyste Powietrze” oznacza trzy podstawowe korzyści dla obywatelek i obywateli: zdrowie – przez eliminacje emisji szkodliwych substancji z domowych kopciuchów, oszczędności – niższe rachunki i podniesienie wartości nieruchomości oraz większą funkcjonalność i komfort – odczują to zwłaszcza starsze osoby, które nie będą musiały już schodzić do piwnicy po węgiel – powiedziała Paulina Hennig-Kloska.

Nowo pozyskane środki to efekt umowy zawartej pomiędzy NFOŚiGW i szesnastoma Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Będą one pochodziły z Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS). Poza finansami z FEnIKS warto zauważyć, że Czyste Powietrze otrzymuje również część funduszy w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Do końca czerwca 2024 Czyste Powietrze, zostanie zasilone o kwotę ponad 1,6 miliarda złotych pochodzących z KPO. 

Ważne zmiany w programie już od 22 kwietnia

Warto przypomnieć, że od 22 kwietnia 2024 roku zaczną obowiązywać nowe zasady przyznawania dotacji w ramach Czystego Powietrza. Chodzi między innymi o:

• wybór pomp ciepła. Już od przyszłego tygodnia pompy ciepła oraz kotły zgazowujące drewno, a także kotły na pellet, będzie można wybrać jedynie spośród tych znajdujących się na zaktualizowanej liście ZUM (zielonych urządzeń i materiałów);
• zmianę warunków uzyskania dotacji w ramach najwyższego poziomu dofinansowania. Będzie można otrzymać ją tylko na jeden budynek mieszkalny jednorodzinny albo jeden lokal mieszkalny w budynku. Beneficjent, który raz skorzysta z najwyższego poziomu dofinansowania, będzie mógł wnioskować o dofinansowanie na kolejne budynki tylko w ramach podstawowego poziomu dofinansowania;
• zmianę zapisów umownych dotyczących dotacji z prefinansowaniem.

Więcej na temat przyszłych zmian w programie Czyste Powietrze pisaliśmy tutaj:

Duże zmiany w programie “Czyste powietrze” od kwietnia 2024

Źródło tekstu i zdjęcia: gov.pl

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.