Ustawa o parkach narodowych w Polsce budzi kontrowersje. Czy zamiast ochraniania przyrody w kluczowym dla klimatu momencie spowoduje jej degradację? Zobacz, co zakłada nowa ustawa. O parkach narodowych „na sprzedaż” mówią przedstawiciele czołowych polskich organizacji przyrodniczych.
Ochrona przyrody czy polityka
Projekt ustawy o parkach narodowych ogłoszono 2 lutego 2022 roku. Prace nad ustawą trwały od 2019 roku. Ich wynik martwi wielu członków krajowych organizacji ekologicznych.
Krzysztof Cibor z Greenpeace Polska wyraża obawy o polską przyrodę, która w ostatnich latach zamiast obiecanej ochrony została zdegradowana.
– Ten projekt sprawia, że Puszcza Karpacka, duża część Puszczy Białowieskiej i inne cenne przyrodniczo tereny, które nie doczekały się ochrony, będą dalej degradowane. Co więcej, projekt oznacza również kolejne problemy dla istniejących parków. Statek, którym jest polska przyroda, tonie, a minister Małgorzata Golińska, odpowiedzialna za projekt tej ustawy, zamiast stabilności i wzmocnienia, przynosi parkom zamieszanie i dalsze upolitycznienie – komentuje Krzysztof Cibor z Greenpeace Polska.
– Polityka, szkodliwe inwestycje i niespełnione obietnice – komentuje Jacek Engel z Fundacji Greenmind, której celem działania jest ochrona przyrody, roślin i zwierząt.
Leśnik z 40-letnik stażem w ochranianiu przyrody dodaje, że projekt ustawy o parkach nadaje się do śmieci.
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, Greenpeace i Greenmind apelują o odrzucenie szkodliwego dla natury projektu ustawy oraz utworzenie nowych przepisów służących również łagodzeniu kryzysu klimatycznego, a nie pogłębiania go. Nowa ustawa miałaby wyjąć z ustawy o ochronie przyrody przepisy dotyczące parków narodowych. Miałaby wejść w życie od 1 stycznia 2023 roku – informuje Klub Przyrodników.
O czym mówi nowa ustawa i czy faktycznie przyroda padnie łupem politycznych rozgrywek?
Projekt ustawy o parkach narodowych 2022
Ministerstwo Klimatu i Środowiska nie uwzględniło pożądanych przez dużą część społeczeństwa rozwiązań służących wzmożonej ochronie parków i utworzeniu nowych, chronionych obszarów. W nowym projekcie uwzględniono natomiast budzące wiele obaw kwestii:
- Zamiast osobowości prawnej poszczególnych parków narodowych ma powstać jedna państwowa osoba prawna o nazwie „Polskie Parki Narodowe” z siedzibą w Czerwińsku nad Wisłą.
- PPN mają mieć poszczególnych dyrektorów. Obecni dyrektorzy pozostają na stanowiskach do odwołania.
- Powstanie centralny budżet parków i roczne planowanie wydatków.
- Nie będzie już konkursów, w których wybiera się dyrektora parku. Zamiast tego będą oni powoływani przez ministra (po minimum 6-letnim stażu pracy w ochronie środowiska).
- Ochrona przyrody w parku zostanie zadeklarowana jako cel publiczny – oznacza to, że będzie można wywłaszczyć grunt w strefie ochrony krajobrazowej, jeśli w inny sposób nie będzie dało się realizować jego ochrony.
- Tzw. nowo wprowadzone „strategie ochrony parku narodowego” mogłyby skutkować utratą mocy obecnie obowiązujących planów ochrony niektórych parków.
- Zmiana nazewnictwa chronionych obszarów: zamiast stref ochrony ścisłej, czynnej i krajobrazowej – „obszar ochrony i obserwacji procesów naturalnych”, „obszar aktywnej ochrony różnorodności biologicznej” i „obszar ochrony krajobrazu”.
- Rezygnacja z ujmowania „zakresu Natura 2000” w dokumentach planistycznych parku narodowego.
- W odróżnieniu od zapowiedzi o ułatwieniu tworzenia parków narodowych, utrzyma się prawo veta samorządu, który określa zmiany granic parku narodowego. Samorząd może nie zajmować stanowiska co poskutkuje opóźnianiem utworzenia nowych obszarów parków.
- Minister może zezwolić na odstępstwo od rozmaitych zakazów, aby realizować inwestycję publiczną, np. stworzyć nowy obszar narciarski, kopalnię lub zbiornik wodny – słowem każdy obszar.
- Dofinansowanie parków przez Lasy Państwowe w wysokości 25% kwoty Fundusz Leśnego – nie mniej niż 35 mln zł na rok, co organizacje oceniają jako bardzo małe.
- Wysokie kary za brak biletu do każdego z PN – 50-krotność i 40-krotność jego ceny.
- Zakaz wchodzenia z psem na większość obszarów parków. Zobacz, do jakich parków i gdzie można wejść z psem.
W Polsce od ponad 20 lat nie powstał w Polsce żaden nowy park narodowy, a te istniejące obejmują zaledwie 1% powierzchni kraju.
Czy projekt nowej ustawy powinien zostać odrzucony? Podziel się opinią w komentarzu.
źródło: mat. prasowy, kp.org.pl
Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.