26 marca Słowacy zamknęli najstarszą elektrownię węglową Vojany, działającą od blisko 60 lat. To koniec wydobycia węgla na Słowacji.

Węgiel stracił na znaczeniu

Wydobycie węgla na Słowacji od lat było nierentownym biznesem, a podatnicy musieli sporo do niego dopłacać. Nasz południowy sąsiad wydawał blisko 100 milionów euro rocznie na dotacje do produkcji energii z krajowego “czarnego złota”– jak podaje Euractiv. 

Znaczenie wydobycia węgla w tym kraju od lat nieustająco spadało. Już w 2021 roku pisaliśmy na łamach portalu o planowanym odejściu od wydobycia i spalania węgla przez Słowaków, co stopniowo następowało. Na koniec 2023 roku zamknięto Novaky – elektrownię węglową o mocy 266 MW, zlokalizowaną w regionie Górnej Nitry. Przedostatnią wówczas, która opalana była węglem. Decyzję o zamknięciu ostatniego tego typu obiektu, czyli Vojany, poznaliśmy już w zeszłym roku w komunikacie Slovenské elektrárne. Wówczas słowackie przedsiębiorstwo i jednocześnie operator elektrowni, poinformowało o rosnących stratach, które ta generuje. Jej zamknięcie pozostawało już tylko kwestią czasu.

Legenda Czechosłowacji

Elektrárne Vojany (EVO) to słynna elektrociepłownia zlokalizowana w we wschodniej części kraju, w powiecie Michalovce, niedaleko granicy z Ukrainą. 

Prace nad jej budową rozpoczęto już w 1961 roku, jednak oficjalnie zaczęła swoją działalność dopiero pięć lat później. Wówczas jej moc zainstalowana wynosiła 1320 MW, co czyniło ją największym tego typu obiektem w całej Czechosłowacji.

Z biegiem czasu znaczenie węgla, zwłaszcza jego wydobycie, stawało się coraz bardziej kosztowne i nieopłacalne. Słowacja postawiła też na inwestycję w rozwój elektrowni jądrowych. Na ten moment w kraju obecne są dwa takie zakłady i według wyliczeń własnych Instytutu Europy Środkowej, odpowiadają one za produkcję średnio aż 53% energii elektrycznej w krajowym miksie. Obiekty te zlokalizowane są w miejscowościach Bohunice oraz Mochovce i posiadają łącznie 5 reaktorów. Kolejne są w budowie. Moc Elektrárne Bohunice wynosi 1760 MW, a Atómové elektrárne Mochovce – 1471 MW.

– Głównym podmiotem wytwarzającym energię elektryczną na Słowacji i właścicielem elektrowni w Bohunicach (reaktor V2) oraz elektrowni Mochovce 2 i 4 jest spółka Slovenské Elektrárne (SE). Obecnie produkuje ona energię na poziomie ok. 16 MWh rocznie. W 2022 r. SE, dzięki elektrowniom jądrowym, dostarczyła do sieci 95% energii elektrycznej – czytamy w wydanym na koniec września 2023 komentarzu IEŚ.

Kto jeszcze korzysta z węgla?

Pomimo zakończenia ery spalania węgla, na Słowacji pozostają w użyciu jeszcze dwa zakłady ciepłownicze – w Koszycach oraz Żylinie, w których ten surowiec jest wykorzystywany. Mimo to, kres węgla także w tym obszarze zdaje się być nieubłagany. 

Źródła: seas.sk, miasto2077.pl, pb.pl
Fot.: seas.sk

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.