Elektrownie wiatrowe na morzu, chociaż są obiecującym rozwiązaniem dla rozwoju zielonej energii, mogą prowadzić do wypadków. Wysokie wiatraki zagrażają fruwającym ptakom. Jednak istnieje rozwiązanie tego problemu. To pasiaste wiatraki. 

Pasiaste turbiny wiatrowe sposobem na ochronę ptaków

Problem kolizji ptaków pojawia się wszędzie, gdzie rozwija się energetyka wiatrowa. Szczególnie, gdy mowa o morskich farmach wiatrowych. W tym przypadku ochrona ptaków jest jednym z głównych czynników branym pod uwagę w projektowaniu. 

Pomysłów, jak zmniejszyć śmiertelność ptaków przy jednoczesnym rozwoju zielonej energii było wiele. Najczęściej słyszy się o systemach detekcyjnych i detekcyjno-reakcyjnych, które bazują na specjalnych radarach. Jednak niedawno zaczęto rozwijać inną, o wiele tańszą opcję, czyli malowanie turbin. W 2020 roku norweskie badania potwierdziły, że pomalowanie jednej z łopat wirnika na czarno pomogło zmniejszyć liczbę kolizji 19 gatunków ptaków aż o 70%. Później potwierdzili to naukowcy z Holandii, którzy rozpoczęli badania w 2022 roku.

Na podobny pomysł wpadli angielscy ornitolodzy, którzy postanowili zaprojektować wygląd wiatraka, biorąc pod uwagę ptasie zdolności widzenia. Graham Martin oraz Alex Banks stwierdzili, że na zmniejszenie śmiertelności ptaków może wpłynąć zwiększenie kontrastu za pomocą wzorów achromatycznych, czyli czarno-białych pasów.

Wzrok ptaków przystosowany jest do poszukiwania pożywienia i wykrywania drapieżników, nad którymi przylatują. Chociaż są w stanie widzieć znacznie lepiej niż ludzie, ich orientacja w przestrzeni, a zwłaszcza możliwość zauważenia tego, co przed nimi, jest stosunkowo mała. 

Pasiaste turbiny o kontrastowym wzorze, które w ruchu wyraźnie migoczą są w stanie przyciągnąć uwagę ptaków, dzięki czemu unikną kolizji z wiatrakiem. 

• Poznaj także system kamer bazujący na sztucznej inteligencji, który zapobiega kolizjom ptaków z turbinami wiatrowymi.

Dlaczego ptaki wpadają na wiatraki?

Zdarza się, że farmy wiatrowe lokalizowane są w obszarze ptasich szlaków migracyjnych i miejsc lęgowych. W tych miejscach ryzyko kolizji jest najbardziej prawdopodobne, ale niestety nie wyczerpują one wszystkich możliwości. 

Z opublikowanych danych bazujących na badaniach z wykorzystaniem nadajników GPS, wiemy, że na terenie Polski zidentyfikowano 51 powierzchni charakteryzujących się bardzo wysoką podatnością na kolizje ptaków oraz 725 powierzchni o umiarkowanej podatności. Stanowią one odpowiednio 0,5% oraz 5,8% całkowitej powierzchni naszego kraju. 

A kolizje ptaków sporo kosztują. Za każdy pojedynczy przypadek śmiertelnej kolizji ptaków drapieżnych  w Hiszpanii naliczane są opłaty sięgające 100 tys. euro. W USA grzywny mogą wynosić nawet 8 mln dolarów oraz konieczność przeznaczenia wielomilionowych kwot na podjęcie działań minimalizujących. W Niemczech również planowane jest wdrożenie stałych opłat za każdy odnotowany przypadek kolizji ptaków drapieżnych.  

• Dowiedz się więcej o problemie kolizji ptaków z artykułu przygotowanego przez ornitolożkę Aleksandrę Szurlej-Kielańską: Dynamiczny rozwój energetyki wiatrowej to wyzwanie dla ochrony ptaków w Polsce. 

Źródło: sciencedirect.com, euronews.com

Fot. główna: sciencedirect.com

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.