Na rozwój fotowoltaiki w danym kraju wpływa wiele czynników, społecznych, politycznych i ekonomicznych. Jednym z motorów napędowych energetyki słonecznej są różnego rodzaju dofinansowania, obniżone podatki czy dotacje. Jak na tle krajów europejskich w tej kwestii wypada Polska?

Europejskie kraje muszą korzystać z zielonej energii

W unijnej dyrektywie dotyczącej odnawialnych źródeł energii z 2018 roku KE ustanowiła wiążący ogólnounijny cel wytwarzania 32% energii z OZE do 2030 roku. W 2019 roku Komisja zwiększyła też swoje dotychczasowe ambicje klimatyczne, wskazując 2050 rok jako neutralny pod względem emisji. W kwietniu 2021 roku Rada i Parlament Europejski osiągnęły wstępne porozumienie w sprawie obniżenia gazów cieplarnianych o 55% do 2030 roku, opisuje to program Fit for 55.

Szwajcaria

Szwajcarski system promowania i dotowania energii słonecznej Pronovo powstał w 2012 roku i już kilka razy się zmieniał. Rząd oferuje dotacje jednorazowe (EIV) dla małych i dużych instalacji. W zależności od wielkości instalacji fotowoltaicznej klientów obowiązują różne procedury ubiegania się o fundusze. W 2021 roku z jednorazowej oferty dotacji skorzystało 18 tys. gospodarstw domowych i zainstalowano łącznie ok. 360 MW.  Dofinansowanie do wielkoskalowych systemów powyżej 100 KW o łącznej mocy 168 MW otrzymało 500 podmiotów. Rząd Szwajcarii przeznaczył łącznie 488,5 miliona dolarów na dotacje do energetyki słonecznej.

Dotacje w Szwajcarii dzielą się na trzy opcje:

• dotacja w wysokości 30% instalacji PV,
• odliczenie ok. 20% podatku na utrzymanie domu,
• skorzystanie z lokalnej, gminnej dotacji do PV.

Niemcy

Niemiecka fotowoltaika odnosi sukcesy nie tylko we własnym kraju, ale i na całym świecie. Instalacje niemieckich firm znajdują się m.in. w Jordanii, Wietnamie, Ghanie, Nigerii, Chinach czy w Irlandii. 

Od ubiegłego roku w Niemczech wprowadzono obowiązkowy montaż fotowoltaiki na dachu nowo powstających budynków oraz na tych już istniejących, w których będzie remontowany dach. Dachy nowych budynków w Berlinie będą musiały zostać pokryte przynajmniej w 30% ogniwami fotowoltaicznymi. Program wdrażania fotowoltaiki na dużą skalę wspiera Investitionsbank Berlin, który oferuje formy wsparcia takie jak dotacje i pożyczki. Niemcy chcą trzykrotnie zwiększyć potencjał energii ze słońca do końca dekady, a inwestowanie w nią ma znacznie przyspieszać ten proces.

Berlin wprowadza obowiązek montażu fotowoltaiki

Rząd Niemiec zapowiedział, że w 2022 roku przeznaczy 2,5 mld euro na program rozwoju fotowoltaiki w kraju. W 2023 roku mają to być 2 mln euro. Czy mieszkańcy są zadowoleni? Pomimo dopłat dla właścicieli gospodarstw domowych w Niemczech brakuje dopłat do transformacji infrastruktury publicznej – budynków firm i instytucji. 

Niemcy oczekują wzmożonej inwestycji w fotowoltaikę także ze względu na kryzys energetyczny i klimatyczny, podwyżki cen i wojnę w Ukrainie. Równoległe zwracają uwagę, że potrzeba wprowadzenia przepisów regulujących magazynowanie energii i jej sprzedaży.

Holandia

Do 2021 roku w Holendrzy mieli 14,249 MWp i 11,436 GWh energii w ciągu roku. Z dotacjami wystartowali w 2008 roku, a w 2013 ruszył rządowy program z łączną kwotą 50 mln euro. Wyczerpał się w mgnieniu oka. Dotacje na domowe systemy od wielu lat cieszą się ogromną popularnością i tak jest również dziś. 

Rząd holenderski zapewnia znaczne dotacje i zachęty podatkowe na inwestycje w fotowoltaikę. Jednym z niedawnych osiągnięć jest wykorzystanie dachów magazynów i centrów dystrybucyjnych do produkcji dużych ilości energii. Takie obiekty po pierwsze zużywają duże ilości energii, a większość magazynów ma duże, płaskie i pozbawione cienia powierzchnie.

Inne sposoby Holendrów na zachęcanie do fotowoltaiki to: 

• dotacja SDE++ (dotacja operacyjna dla producentów energii, za którą mogą otrzymać rekompensatę finansową za wytwarzaną energię odnawialną),
• podatek energetyczny,
• dzierżawa paneli słonecznych,
• dostawa energii do najemcy.

W związku z wysokimi cenami energii elektrycznej na początku roku rząd holenderski przyznał obywatelom bezzwrotne po 400 euro. Oprócz fotowoltaiki istotną funkcję w miksie energetycznym kraju pełni energetyka wiatrowa, odpowiedzialna za produkcję 15% energii i produkcja LNG – także w wersji bio.

Wielka Brytania

Zjednoczone Królestwo, choć nie należy do unijnej wspólnoty, ma zdecydowane plany na osiągnięcie niezależności energetycznej i spełnienie wymogów klimatycznych. Do 2035 roku Anglia chce zwiększyć pięciokrotnie moc z instalacji fotowoltaicznych z 14 GW do ok. 70 GW.

Brytyjczycy mają cztery główne zachęty i dotacje do fotowoltaiki: 

• Smart Export Guarantee – umożliwia małym, niskoemisyjnym wytwórcom energii elektrycznej otrzymywanie płatności za nadwyżkę energii, którą eksportują z powrotem do sieci.
• VAT-Reduction, czyli obniżony VAT na panele słoneczne.
• Feed-in Tariff, czyli taryfa gwarantowana: ci, którzy wytwarzają energię elektryczną za pomocą paneli słonecznych lub turbin wiatrowych, otrzymują określoną kwotę pieniędzy za każdą wyprodukowaną jednostkę oraz za dodatkową energię elektryczną, którą sprzedają z powrotem do sieci. 
• ECO4 (Energy Company Obligation) – zastąpi poprzedni ECO3 i będzie działać do 2026 roku. Rząd przeznaczył łącznie na program 4 mld funtów i jego celem jest redukcja emisji.

Dania

Duńska Agencja Energii podaje, że w tej chwili nie ma żadnych dotacji na energię słoneczną w kraju. Jednak już kilkukrotnie Duńczycy mogli korzystać z współfinansowanego z UE programu dotacji. Dania chce do 2030 roku obniżyć swoje emisje o 70%. W kraju intensywnie rozwijają się prywatne przedsiębiorstwa, które bez wsparcia rządu budują gigantyczne farmy fotowoltaiczne, jak np. ta Luxcara i BeGreen, która dostarczy energię do 120 tys. gospodarstw domowych.

Czytaj: Dlaczego dofinansowanie do magazynów energii w czwartej edycji programu „Mój Prąd” ma znaczenie?

Szwecja

Szwedzka Agencja Energetyczna (Energimyndigheten) przeznaczyła do zeszłego roku 570 milionów dolarów (więcej niż Szwajcarzy) na dotacje do montażu fotowoltaiki. W 2021 roku Szwedzi wyłożyli na ten cel kolejne 30,5 mln dolarów. Wsparcie prosumentów rozpoczęło się już w 2009 roku. Na koniec 2020 roku moc z fotowoltaiki w Szwecji wyniosła ponad 1 GW. 

Rząd na początku 2021 roku wprowadził ulgę podatkową na wykonywanie pracy i materiały potrzebne do budowy instalacji słonecznych, magazynów energii i ładowania pojazdów elektrycznych.

Hiszpania

W 2021 roku hiszpański rząd zatwierdził pakiet dotacji w wysokości 1,32 mld euro na instalacje prosumenckie, magazynowanie energii i klimatyzację wykorzystującą energię odnawialną. Z innych dotacji mogą skorzystać podmioty biznesowe.

Kwota jest podzielona na dwie partie, z których pierwsza wynosi 660 milionów. Za działania ujęte w Planie Odbudowy i Transformacji odpowiedzialne będą gminy, dystrybuujące funduszami. W lipcu 2021 roku rząd Hiszpanii obniżył podatek VAT za energię elektryczną o 10%, co miało wpłynąć na szybszą dekarbonizację kraju. 

Ministerstwo Przemian Ekologicznych szacuje, że dotacje przyczynią się do wygenerowania 1850 MW z odnawialnych źródeł energii i pomogą w zmianie źródła energii w 40 tys. hiszpańskich domach. Inwestowanie w PV oznacza też 20 tys. nowych miejsc pracy w branży.

Polska

Program “Mój prąd” miał swoją premierę we wrześniu 2019 roku. Właściciele mikroinstalacji fotowoltaicznych do 10 KW mogli liczyć na dotację w wysokości do 5 tys. złotych, które miało pokryć maksymalnie 50% kosztów instalacji. Druga edycja przyniosła zwiększenie budżetu. W 2020 roku rozdano aż 1,1 mld zł, dzięki czemu wsparcie finansowe trafiło do 220 tys. prosumentów. Z dotacji “Mój Prąd 3.0” skorzystało prawie 180 tys. Polaków. Maksymalna kwota dofinansowania wynosiła 3 tys. złotych. W ramach “Mój Prąd” 4.0 znacznie zwiększa się też maksymalna wysokość pojedynczego dofinansowania – może wynieść aż 20,5 tys. złotych, jeśli osoba biorąca udział w programie zdecyduje się także na zakupy magazynu energii lub ciepła. 

Mój Prąd w liczbach:

• łącznie 287 872 wypłaconych dotacji,
• 1 364 534 188 wypłaconego dofinansowania,
• redukcja emisji CO2 w ciągu roku: 1 327 455 088.

Liderzy fotowoltaiki w 2021 roku

W zeszłym roku to Niemcy cieszyły się mianem lidera pod względem mocy zainstalowanych w fotowoltaice. Drugie miejsce zajęła Hiszpania, trzecie Holandia, a czwarte Polska. Na tle innych krajów europejskich nie wypadamy tak źle, jednak perspektywa spalania węgla do 2049 roku dyskwalifikuje nas w wyścigu zielonej transformacji.

źródło: www.internationaltaxreview.com, pv-magazine.com

fot. główna Canva PRO

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.